De Waterschans nr. 3-200 7
De Waterschans nr. 3-200 7
ƒ2 B s?
OESTERPUT, BERGEN0PZ00M.
104
105
1Joseph Telders, rijksontvanger,
wonende te Echt.
2. Cornelis Johannes Canters Sr.,
particulier, wonende te 's-Gra-
venhage.
3. Cornelis Johannes Canters Jr.,
koopman, wonende te Alk
maar.
4. Emile Adrien Vermeulen, no
taris, wonende te Brussel.
5. Alphonse de Pachtere, koop
man, wonende te Brussel.
6. Eduard baron van Zuijlen van
Nijeveldt, particulier, wonen
de te Oostende.
7. Eduard Mamet, koopman, wo
nende te Brugge.
8. Herman Pieter Schim van der
Loeff, predikant te Gouda.
9. Mr. Hendrik Wiersma, wet
houder van Leeuwarden, wo
nende aldaar.
De personen genummerd één tot
en met acht bezitten elk 24 aan
delen en Mr. Hendrik Wiersma
bezit 48 stuks van 500,-. Alles
bij elkaar een bedrag van
120.000,-. Precies de waarde
van de failliete oesteronderne
ming van Bredius bestaande uit
alle roerende en onroerende
S3 Dl s;
JU D 2 - s?
Aft>. 4. Lijst gebouwde schepen. Foto
gemaakt in het trappenhuis van het
hoofdkantoor van de Koninklijke
Schelde Groep B.V. te Vlissingen,
met daarop de vermelding van de
Voorwaarts bouwnummer 56) en de
Felix (bouwnummer 59).
^cctnvscljc WcSicfpui."
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP
GEVESTIGD TE
BERGEN OP ZOOM.
TELEGI! AM-ADRES
Afb. 3. Briefhoofd van De Zeeuwsche Oesterput Naamlooze Vennootschap.
Bron: HCM Bergen op Zoom, Archief Gemeentebestuur 1814-1925 inventaris
nr. 2877.
Afb. 5. De YE 3 Stoomraderkorboot de Voorwaarts. Foto: de heer J. Kramer,
Yerseke.
goederen en pachtcontracten.
Directeur van de nieuwe onderne
ming wordt Thomas Alexander
Baggerman zoon van voornoem
de Thomas Jacob Baggerman.10 In
1887 werken er bij "de N.V. De
Zeeuwsche Oesterput (afbeelding
3) 28 mannen, twee jongens (zes
tien tot achttien jaar) en een jon
gen (veertien tot zestien jaar) in
totaal 31 personen. Dit is vast
personeel. Het aantal varieert
naar gelang de werkzaamheden
en kan gedurende een gedeelte
van het jaar oplopen tot onge
veer 100 personen.11
Naast de verschillende typen
zeilschepen zoals hoogaarzen,
hengsten, botters en aken die
door de oesterbedrijven worden
gebruikt, doen ook enkele
stoomschepen hun intrede in de
ze bedrijfstak. In de lijst gebouw
de schepen van scheepswerf De
Schelde te Vlissingen (afbeelding
4) staan twee raderboten die in
1887 voor oesterondernemingen
te Bergen op Zoom zijn ge
bouwd. De Voorwaartsmet regi
stratie nummer YE 3, (afbeelding
5) in opdracht van de N.V.
Zeeuwsche Oesterput Maatschap
pij en de Felix met registratie
nummer BZ 18, (afbeelding 6, 7,
8 en 9) in opdracht van de N.V.
De Nederlandsche Maatschappij
voor Kunstmatige Oesterteelt
voorheen C.L. de Meulemeester
Co. Dit schip heeft op het ach
terdek zes korren (klein soort
sleepnet) die met stoomkracht
kunnen worden opgehaald. Hier
voor is een afzonderlijke stoom
machine aan boord. Deze stoom-
raderboten worden in de
zomermaanden, als het voor de
oesterbedrijven .een rustige tijd
is, ingezet om bij weinig wind de
hoogaarzen en andere zeilsche
pen over binnenwater naar de
voormalige Zuiderzee te slepen.
De stoomraderboten en zeilsche
pen worden daar ingezet om
mosselzaad op te vissen. Dit zaad
wordt vervolgens naar de Oos-
Afb. 6. De BZ 18, stoomraderkorboot Felix, die aan de kade bij het Groot
Arsenaal te Bergen op Zoom ligt afgemeerd. Foto: collectie Oosterschelde
Museum, Yerseke. Het origineel is in het bezit bij de heer J. Sinke te Yerseke.
terschelde gebracht. Ook op de
terugreis worden deze zeilsche
pen weer door de stoomschepen
voortgetrokken. Hiermee wordt
de reistijd bekort en daardoor de
overlevingskans van het mossel
zaad groter. Op 10 november
1892 vraagt De Meulemeester
toestemming om een leiding
voor de aanvoer van zoet water
ten behoeve van de Felix aan te
mogen leggen.12 De Voorwaarts
wordt in 1901 verkocht aan
maatschappij De Eendracht te
Yerseke en herdoopt in YE 65.
De Felix heeft in Rotterdam een
nieuwe eigenaar gevonden.
De aandeelhouders van de N.V.
De Zeeuwse Oesterput besluiten
om in het najaar van 1900 het be
drijf te liquideren.13 In de verga
dering van de Gemeenteraad ge
houden op 14 november 1900
wordt goed gevonden dat, op
verzoek van de heer Th. A. Bag
german, de heer Schim van der
Loeff te Gouda de pachtrechten
van de gronden in de voormalige
Stadspolder overneemt.14 Op 13
oktober 1900 wordt door notaris
Van Gruting op het terrein van
de voormalige N.V. De Zeeuwse
Oesterput openbaar verkocht:
292 kweekbakken met in 1900 af
gestoken oesters, broed uit 1899,
in totaal 771.000 oesters. 37.000
met broed uit 1899 bezette pan
nen (dakpannen), ruim 200.000
oude pannen, 10 tramwagens en
950 meter rails, draaischijven,
puntstukken, derailleur en al het
geen verder ter verkoop zal wor
den aangeboden,15 Op de plaats
van deze voormalige oesterkwe
kerij begint Gerardus Josephus
Verheul in 1905 een stoomhout-
zagerij.
Op het toenmalig grondgebied
van Halsteren, vlakbij de have
ningang, was nog een vierde oes
terkweker actief (afbeelding 10).
Firma Hartog Co
Cornelis Hartog, aannemer te
Sliedrecht, is de eigenaar van
oesterkwekerij Firma Hartog
Co. Deze kwekerij ligt op het
grondgebied van de gemeente
Afb. 7. De BZ 18, stoomraderkorboot Felix. Duidelijk zijn op het achterdek de zes korren te zien. Foto: privécollectie.
iO LA DIVES RADERBOOT HAVRE SC»
1 PONTON A WATERSTAAT s?
3 CERAM G0UVERN. V RTG KOL. S?
i() VOORWAARTS ST0CMRAKRKCRS00T s?
S? WALCHEREN PR. ST. A \Y. S. S?
j>S PONTON a BRUG s?
SO FELIX R.ADER3. 0ES"R MU. S.o.:00iV S?
>0 CERBERUS torpedobcot MARINE sa
|]H BR0M0 VAILS. R0TT. LLOA'C ss
32 BUYSKENS RADERBOOT MARINE Ks
p LOODSSCHOENERNHO NED.L00BSW s})
pi NH3 M)
p BIVA CENTERBCARD ARIESM - SS
JU» RAAF G0UYERV VAARTIA- KOLOMEN <10
1)7 MERAPI MAILS. ROTI LLOYD S!)
V
tffytUo i ei j