Ill
Kroonleden
Deze Waterschans
WELKOM
De Waterschans nr. 3-200 7
Bestuursbericht
De Waterschans nr. 3-200 7
85
De Waterschans
37ste jaargang nr. 3, september 2007
ISSN 0926-3918
Verschijnt viermaal per jaar
Oplage: 1225 exemplaren
De Geschiedkundige Kring van Stad
en Land van Bergen op Zoom
www.geschiedkundigekringboz.nl
webmaster: F. Evers:
webteam@geschiedkundigekringboz.nl
Postbus 280 4600 AG Bergen op Zoom
Erelid:
Dr. W. A. van Ham
Bestuur
Voorzitter:
Ad van den Bulck
Secretaris:
Dhr. P. van den Ouden
Zeekraal 35a
4617 JC Bergen op Zoom
e-mail: pvandenouden@home.nl
Penningmeester:
Dhr. F. Witjes
Londonstraat 2
4611 HW Bergen op Zoom
Tel. 0164-238621
e-mail: frans.witjes@home.nl
Postrekening 24 05 922
Ten name van:
Penningmeester Geschiedkundige Kring
Van Stad en Land van Bergen op Zoom
Contributie 27 euro (minimaal) per jaar.
Ledenadministratie
Dhr. F. Witjes
Londonstraat 2
4611 HW Bergen op Zoom
Tel. 0164-238621
e-mail: frans.witjes@home.nl
Overige bestuursleden:
Mevr. M. Liefting
Dhr. P. van den Ouden
Drs. K. Peijs
Ds. W. Vermeulen
Tijdschrift van de Kring
De Waterschans
Redactieleden:
Drs. J. Backx
Drs. J. Dekker (redactiesecretaris)
Drs. N. Grosfeld
Drs. J. Jacobs
Drs. I. van Kemenade
Drs. Y. Kortlever (hoofdredacteur)
Drs. J. Peeters
Dhr. B. ter Stege, ing.
Scannen beeldmateriaal:
Dhr. P. Flipsen
Redactiesecretariaat:
Drs. J. Dekker
Ansjovislaan 27
4617 AN Bergen op Zoom
tel.: 0164-237572
e-mail: dekkervink@home.nl
Toezicht distributie
Dhr. F. Witjes
Londonstraat 2
4611 HW Bergen op Zoom
Tel. 0164-238621
e-mail: frans.witjes@home.nl
Vormgeving en druk
Drukkerij Vis Offset Alphen aan den Rijn
Omslag: P. Versijp
Beste leden,
de secretaris van de Geschiedkundige Kring, Irene van Kemenade heeft haar func
tie neergelegd en afscheid genomen van het bestuur. Irene blijft wel deel uitmaken
van de redactie van De Waterschans. Dit tot voldoening van zowel de redactie als
het bestuur.
Irene was bijna vier jaar secretaris van de Geschiedkundige Kring. Wij danken
Irene voor haar betrokkenheid en inzet.
Tot de algemene ledenvergadering in 2008 neemt het bestuurslid Peter van den
Ouden de functie van secretaris op zich. De penningmeester, Frans Witjes, heeft
voortaan ook de zorg voor de ledenadministratie en houdt toezicht op de distribu
tie van De Waterschans.
Met het vertrek van Irene van Kemenade is er een vacature in het bestuur. Gezien
de actiepunten van het bestuur - ontwikkelen PR-plan, voorbereiden jubileumjaar
en maken van een vierjarenplan - willen wij zo snel mogelijk in deze vacature voor
zien. Het bestuur roept belangstellenden voor het bestuurslidmaatschap op contact
op te nemen met de voorzitter: 0164-240671 of vandenbulck@tiscali.nl
Graag uw aandacht voor twee bestuursactiviteiten, die elders in deze uitgave staan
vermeld: een lezing van Henk Nellen over Hugo de Groot en de mini-excursie met
Jan Weyts. Verder vindt u informatie over de nieuwe lezingenreeks die begin 2008
zal worden gehouden in de Hofzaal van Het Markiezenhof Historisch Centrum.
Ad van den Bulck, voorzitter
Nieuwe leden Geschiedkundige Kring per 1 juni 2007
Dhr. A. Dierckx, Bergen op Zoom
Mevr. A. Weijers, Bergen op Zoom
Mevr. W.E. Wijnen-Heldt, Bergen op Zoom
Mevr. F. van Tilburg-Coppens, Bergen op Zoom
Mevr. M.J. Schlarmann, Bergen op Zoom
Dhr. L. Rommens, Huijbergen
Dhr. J.S. Meisenbacher, Bergen op Zoom
Dhr. J.C. van Paassen, Halsteren
Dhr. J.C.M. Bekker, Bergen op Zoom
Dhr. A. Moll, Bergen op Zoom
Mevr. J. Jungbeker-de Vos, Bergen op Zoom
Mevr. E. de Wolf, Bergen op Zoom
Mevr. C.M. Knetemann, Bergen op Zoom
Dhr. M.H.Th. Grosfeld, Bergen op Zoom
Dhr. J. van Meer, Oud Gastel
Dhr. A.H.M. de Rooij, Bergen op Zoom
Dhr. C.A. van Loon, Bergen op Zoom
Dhr G. Doggen, Bergen op Zoom
Inleveren kopij voor Waterschans IV, 2007:
VOOR 1 NOVEMBER
De uitgaven van de Geschiedkundige Kring kunnen mede tot stand
komen dankzij het speciale lidmaatschap van de volgende bedrijven:
- DARVI BV
- DE BONT Stoffering, Putte
- P. JANSEN Installatie Techniek BV
- Taxi en toeringcarbedrijf DE KOCK
- Natuursteenbedrijf DE KORT
- Boekhandel VAN DER KREEK BV
- Tapperij DE KROON
- VAN LOON SMITS Installatiebedrijf BV
- Hotel MERCURE DE DRAAK
- GEBR. VOETS Weg en Waterbouw BV, Rosmalen
- Woningstichting SOOMLAND
- Stichting Wonen West-Brabant
De zomervakantie is goed be
steed met als resultaat weer
een goed gevulde Waterschans.
Onze stadsarcheoloog Marco
Vermunt begint op pag. 88 een
tweeluik over het archeologisch
onderzoek onder het Ribbens-
terrein, getiteld Blubber, scher
ven en goud. In het eerste deel
besteedt Marco Vermunt met na
me aandacht aan de blubber en
de scherven. Het goud wordt als
toetje bewaard voor deel 2 in het
decembernummer van De Wa
terschans. In dit eerste deel be
schrijft Marco Vermunt de histo
rie van het Ribbensterrein in het
havenkwartier van zoutzieders
en pottenbakkers en vertelt al
vast het een en ander over de op
gravingen.
Op pag. 96 vindt u een artikel
van de heer A.M. Bosters over
De commandanten van fort de
Roovere (1628-1795). Bewoners
van de nieuwe wijk De Schans in
Halsteren kunnen in dit artikel
wat meer informatie halen over
de commandanten die in een
aantal straatnamen zijn ver
noemd. Gedurende de hele pe
riode dat het fort functioneerde
heeft het een eigen commandant
gekend. Onderzoek naar militai
ren is lastig, aangezien deze
meestal van elders kwamen en
na een aantal jaren weer vertrok
ken. De heer Bosters heeft van
de meeste commandanten ook
het familiewapen afgebeeld.
Gijs Asselbergs besluit op pag.
102 zijn reeks artikelen over De
Oestercultuur te Bergen op
Zoom. Hiermee heeft de ge
schiedenis van deze tak van nij
verheid een mooi overzicht ge
kregen. In dit laatste deel
behandelt Gijs Asselbergs de
oesterkwekerij van Jan Pieter
Bredius Jr. en zijn pogingen om
het resterende deel van de voor
malige Stadspolder in Bergen op
Zoom in pacht te verkrijgen. Dit
lukt uiteindelijk, maar toch loopt
het niet goed af. Verder krijgt de
oesterkwekerij van Cornelis Har-
tog aandacht. Deze was gevestigd
op grondgebeid van de gemeente
Halsteren. Helaas konden de
Bergse oesterkwekerijen het
hoofd niet boven water houden.
Inmiddels zijn de sporen daarvan
langs de Havendijk uitgewist.
Willem Vermeulen beschrijft op
pag. 110 in zijn artikel Casus
Bergen op Zoom: Partnerschap
in de praktijk de inspanningen
voor het behoud van kerkelijke
gebouwen in Bergen op Zoom.
Vaak gaat het onderhoud de
draagkracht van de lokale ge
loofsgemeenschap ver te boven
en moet men op zoek naar een
andere bestemming voor het ge
bouw om het te kunnen behou
den. Gelukkig zijn er genoeg
voorbeelden dat dit gelukt is,
waardoor de gebouwen niet al
leen bewaard bleven voor de ge
loofsgemeenschap, maar ook een
rol kunnen spelen in het leven
van alle Bergenaren.
Op pag. 114 schrijven Sjaak de
Vries en Frank Wierckx namens
de Werkgroep Genealogie over
Belastingperikelen uit 1667.
Aan de hand van archiefbronnen
vertellen zij over een vermeend
gevalletje belastingfraude van
bieraccijns. Voor een uitvaart
was korting gekregen op de ac
cijns van een vat bier. Helaas was
het vat maar voor de helft opge
gaan en diende men accijns bij te
betalen. De pachter van het bier
accijns had dit al snel in de gaten
en deed een heuze inval. Hoe het
verder verliep kunt u in dit boei
ende artikel lezen.
Ward Warmoeskerken kreeg on
langs de vraag voorgelegd waar
het monogram IHS vandaan
komt dat in veel kerken te vin
den is, ook in Bergen op Zoom.
In zijn WARDTAAL op pag. 116
besteedt hij hier uitgebreid aan
dacht aan en legt zelfs een link
met in Bergen opgegraven objec
ten. Aan de hand van geschiede
nis en hagiografie (levensbe
schrijving van heiligen) krijgt het
monogram meer betekenis.
Jaap Dekker en Nic Grosfeld be
schrijven op pag. 122 de vondst
van het stoffelijk overschot van
drie Canadese soldaten van het
Lincoln Welland Regiment,
gesneuveld tijdens de Slag bij het
Kapelsche Veer in de winter van
1944-1945. In hun artikel getiteld
Drie Canadese soldaten alsnog
begraven besteden de auteurs
aandacht aan een stukje geschie
denis van de Tweede Wereldoor
log van na de bevrijding van Ber
gen op Zoom. Goed om er bij stil
te staan dat onze bevrijders na
oktober 1944 nog heel wat te
wachten stond en niet iedereen
het heeft kunnen navertellen.
Ten slotte behandelt Bas ter Ste
ge in de Boekbespreking op pag.
126 het boek Tegen de Geschie
denis, pleidooi voor een toe
komstgerichte samenleving. De
discussies rond de geschiedenis
canon hebben veel te weeg ge
bracht. De canons schieten ons
om de oren. De auteur van het
boek, Patrick van der Duin, vindt
dat er ook maar een Canon van
de Toekomst moet komen. Ge
schiedenis kunnen we dus echt
zelf maken. Maar of iedereen be
hoefte heeft om te weten wat er
in de toekomst staat te gebeuren
Yolande Kortlever,
hoofdredacteur
De Geschiedkundige Kring op Internet
Bezoek eens de fraaie website van de Kring: WWW. geschiedkundigekringboz.nl
Als webmaster functioneert de heer F. Evers. Zie colofon hoe u hem kunt bereiken.
ACTUALITEITEN VAN DE WEBSITE
www.geschiedkundigekringboz.nl e-mail: webteam@geschiedkundigekringboz.nl
FAUSTO NUMINE
BERG A VICTRIX
tel: 0164-251953 06-10301139