Kroonleden
Deze Waterschans
Veertig jaar
WELKOM
De Waterschans
De Waterschans nr. 4-200 7
De Geschiedkundige Kring voor Stad en Land van Bergen op Zoom
werd op 1 januari 1968 opgericht. De Kring verkeert dit jaar in zijn veer
tigste levensjaar en bestaat volgend jaar dus veertig jaar. Een jubileum
dat ook voor De Waterschans geldt. In april 1968 verscheen nummer 1
van het 'driemaandelijks mededelingenblad van de Geschiedkundige
Kring van Stad en Land van Bergen op Zoom'.
Het eerste nummer bevatte bijdragen van E Gieles, "Notities over het
gilde van St. Sebastiaan te Bergen op Zoom en Vondstmeldingen"; van
W. van Ham, "Tussen Hospitaal en Bleekveld", "Bij de gravure van
Franciscus Hoogenberg: "Straatgevecht te Bergen op Zoom op 5 de
cember 1581" en een bespreking van recente publicaties over de stad;
van C. van Es, "Uit de geschiedenis van de Bergse potmakers" en van
K. van de Watering, "De hoeve Lindonk", "Was Reimerswaal een Ro
meinse versterking?", "Oude bergnamen langs de Scheldeoever", "De
Kreekrakpolder". En dit alles op achtentwintig pagina's!
In het eerste nummer bovendien vier advertenties die een nostalgisch
gevoel opwekken: K. Goosen kunstnijverheid, W. Jordans muziekhandel,
modehuis Marly, Jacq Deley antiquair, Fa. A.J. de Kok en zoon aanne
mingsbedrijf en Fa. C. van Merode zn. aannemingsbedrijf-restauratie.
Trots vermeldde het bestuur de ledenlijst: 101 namen en adressen. Ge
zien de wet op de privacy zou dit niet meer kunnen! Drie maanden later
kwamen daar 33 leden bij, plus 20 abonnementen. Het bestuur onder lei
ding van Fons Gieles heeft duidelijk een vliegende start gemaakt. Fons
werd bijgestaan door A. van Rijckevorsel, A. Laane, Chr.J. van den
Boom, W.J. Jordans en C.H.J. van Niftrik.
Het huidige bestuur wil het veertigjarig jubileum niet ongemerkt
voorbij laten gaan en zal in de periode tussen twee ledenvergaderingen,
april 2008 en april 2009, met uiteenlopende jubileumactiviteiten stil
staan bij dit heugelijke feit. In de volgende Waterschans, die eind maart
2008 verschijnt, zult u hierover meer lezen. Het bestuur, de redactie van
de Waterschans en de leden van de werkgroepen lopen zich reeds warm.
Trouwens, de huidige Kring heeft een voorganger. De Geschiedkun
dige Kring "Het Markiezaat". Het bestuur hoopt dat een lezer van dit
blad zich geroepen voelt om ter gelegenheid van het jubileum de ge
schiedenis van "Het Markiezaat" uit te zoeken en daarover een artikel
te schrijven. In de jaren dertig verzette het toenmalig bestuur zich met
succes tegen de ontmanteling van de Gevangenpoort. Het spande zich
ook in voor een museum met beeldentuin en expositiezaal in de huisjes
en tuin ten noorden van die poort. Tevergeefs.
Ad van den Bulck, voorzitter
De uitgaven van de Geschiedkundige Kring kunnen mede tot stand
komen dankzij het speciale lidmaatschap van de volgende bedrijven:
- DARVI BV
- DE BONT Stoffering, Putte
- P. JANSEN Installatie Techniek BV
- Taxi en toeringcarbedrijf DE KOCK
- Natuursteenbedrijf DE KORT
- Boekhandel VAN DER KREEK BV
- Tapperij DE KROON
- VAN LOON SMITS Installatiebedrijf BV
- Hotel MERCURE DE DRAAK
- GEBR. VOETS Weg en Waterbouw BV, Rosmalen
- Woningstichting SOOMLAND
- Stichting Wonen West-Brabant
Inleveren kopij voor Waterschans I, 2008:
VÓÓR 1 FEBRUARI 2008
De Waterschans nr. 4-200 7
IN MEMORIAM
PIET FLIPSEN
Op 19 oktober overleed toch
nog plotseling Piet Flipsen.
Piet scande vanaf eind 2005
de afbeeldingen voor De Wa
terschans. Hij deed dit tot
volle tevredenheid van de re
dactie. Bij Piet heb ik het
beeld van een betrouwbare
en stille kracht. Geen man
van grootspraak of haantje
de voorste spelen. Niet dat hij
zich onvoldoende bewust was
van eigen kennen en kunnen,
niet dat hij geen mening had
over de dingen die hij om
zich heen zag. Piet liep daar
echter niet mee te koop. De
Geschiedkundige Kring zal
Piet, net als de andere organi
saties waarvoor hij zich inzet
te, missen.
Ad van den Bulck, voorzitter
Het decembernummer van De
Waterschans geeft alvast wat
aankondigingen van activiteiten
voor 2008. Er staat heel wat te
gebeuren. Zowel voor de Hof
zaallezingen als de Geschiedenis-
Quiz kunt u zich alvast opgeven.
Het tweede deel van Blubber,
scherven en goud vanaf pag. 130
is geschreven door Marco Ver
munt en Jan Pelsdonk. Marco
Vermunt beschrijft de vondsten
daterend vanaf de vijftiende
eeuw die gedaan zijn op het Rib-
bensterrein. Daaronder was een
heuze goud- en zilverschat. Jan
Pelsdonk beschrijft in zijn deel de
munten uit deze schat. Alexander
van der Kallen zal in de volgende
Waterschans een artikel wijden
aan de gouden en zilveren sie
raden. Jan Pelsdonk is als onder
zoeker muntvondsten verbonden
aan het Geldmuseum te Utrecht.
Hij is secretaris van zowel het
Koninklijk Nederlands Genoot
schap voor Munt- en Penning
kunde als de Stichting Neder
landse Penningkabinetten en is
als redacteur verbonden aan het
tweemaandelijks tijdschrift De
Beeldenaar.
Dit keer heeft WARdTAAL
twee auteurs, te weten Ward War-
moeskerken en Yolande Kortle
ver. Samen beschrijven zij vanaf
pag. 138 de twee historiserende
schilderijen die Kees Warmoes-
kerken in opdracht van Het Mar
kiezenhof Historisch Centrum
heeft gemaakt. Beide schilderijen
illustreren een gebeurtenis uit
het adellijk leven van de familie
Van Glymes. In 1514 werd er in
de Steenbergsestraat vóór Het
Markiezenhof van Jan III een
riddertoernooi gehouden ter ere
van het huwelijk van zijn dochter
Adriana met Philips van Nassau-
Idstein. Het andere schilderij laat
het banket zien dat in de Hofzaal
gehouden werd ter ere van het
bezoek van keizer Karei V en zijn
zoon Philips in 1549. Voordat de
schilderijen konden worden ge
maakt diende er grondig onder
zoek plaats te vinden.
In Bergs Diep op pag. 148 re
ageert Jens Janssens op de
WARdTAAL in het vorige num
mer van De Waterschans.
De heer A.M. Bosters schrijft
vanaf pag. 149 over Een wapen
schild in het Wilhelmietenmuse-
um te Huijbergen. Dit zat ooit in
het klankbord van de oude
preekstoel in de kerk van Huij
bergen en was een afbeelding
van het wapen van de Halsterse
schout Johan Bloncke. De heer
Bosters beschrijft onder andere
de relatie tussen Bloncke en het
Wilhelmietenklooster.
Frank Wierckx beschrijft namens
de Werkgroep Genealogie vanaf
pag. 152 De Gilden van Sint Am-
brosius en Sint Sebastiaan. He
laas zijn de archieven van deze
Bergse schuttersgilden verloren
gegaan, maar aan de hand van
andere bronnen weet Frank
Wierckx toch nog een en ander
boven water te halen over deze
gilden en hun leden.
Truus Stevens begint op pag. 154
met een tweedelig artikel over
het meisjesonderwijs tijdens de
negentiende en twintigste eeuw
getiteld "Al moest ik er droog
brood voor eten". In het eerste
deel beschrijft zij de algemene
ontwikkelingen in het onderwijs.
Hierbij ook aandacht voor de
ontwikkelingen in Bergen op
Zoom. Dit deel vormt een be
langrijk onderdeel van het gehe
le artikel. In deel 2 in de volgen
de Waterschans zal Truus Stevens
door middel van een casestudy
vier generaties vrouwen aan het
woord laten over hun schooltijd.
Wat voor rol speelde leren en
met name 'doorleren' in hun le
ven? Truus Stevens schreef eer
der het boek Over honderd jaar
is alles voorbij'. Brieven uit de cri
sistijd 1928-1936. U kreeg dat
boek in 2005 ten geschenke van
de Geschiedkundige Kring.
Eugenie Daniels-Klep neemt op
de achterpagina. Het verslag voor
haar rekening van de jaarlijkse
excursie van de Geschiedkundige
Kring getiteld Vandaag van twee
werelden, twee elementen, water
en lucht, gesnoept.
Yolande Kortlever
Hoofdredacteur
Nieuwe leden
Geschiedkundige Kring
per 15 november 2007
1 2 7
FAUSTO NU MINE
BERGA VICTRIX
37ste jaargang nr. 4, december 2007
ISSN 0926-3918
Verschijnt viermaal per jaar
Oplage: 1225 exemplaren
De Geschiedkundige Kring van Stad
en Land van Bergen op Zoom
www.geschiedkundigekringboz.nl
webmaster: Mevr. M. Liefting:
webteam@geschiedkundigekringboz.nl
Postbus 280 4600 AG Bergen op Zoom
Erelid:
Dr. W.A. van Ham
Bestuur
Voorzitter:
Ad van den Bulck
Secretaris a.i.:
Dhr. P. van den Ouden
Zeekraal 35a
4617 JC Bergen op Zoom
tel: 0164-251953 06-10301139
e-mail: pvandenouden@home.nl
Penningmeester:
Dhr. F. Witjes
Londonstraat 2
4611 HW Bergen op Zoom
Tel. 0164-238621
e-mail: frans.witjes@home.nl
Postrekening 24 05 922
Ten name van:
Penningmeester Geschiedkundige Kring
Van Stad en Land van Bergen op Zoom
Contributie 27 euro (minimaal) per jaar.
Ledenadministratie
Dhr. F. Witjes
Londonstraat 2
4611 HW Bergen op Zoom
Tel. 0164-238621
e-mail: frans.witjes@home.nl
Overige bestuursleden:
Mevr. M. Liefting
Drs. K. Peijs
Drs. W. Vermeulen
Tijdschrift van de Kring
De Waterschans
Redactieleden:
Drs. J. Backx
Drs. J. Dekker (redactiesecretaris)
Drs. N. Grosfeld
Drs. J. Jacobs
Drs. I. van Kemenade
Drs. Y. Kortlever (hoofdredacteur)
Drs. J. Peelers
Dhr. B. ter Stege, ing.
Redactiesecretariaat:
Drs. J. Dekker
Ansjovislaan 27
4617 AN Bergen op Zoom
tel.: 0164-237572
e-mail: dekkervink@home.nl
Toezicht distributie
Dhr. F. Witjes
Londonstraat 2
4611 HW Bergen op Zoom
Tel. 0164-238621
e-mail: frans.witjes@home.nl
Vormgeving en druk
Drukkerij Vis Offset Alphen aan den Rijn
Omslag: P. Versijp
Dhr. J. van Meer, Oud Gastel
Dhr. A.H.M. de Rooij, Bergen op
Zoom
Dhr. C.A. van Loon, Bergen op
Zoom
Dhr. C. Dietvorst, Bergen op Zoom
Dhr. A. Denissen, Macharen
Dhr. J.A. Verduit, Roosendaal
Mevr. F. Meuleman, Bergen op
Zoom
Dhr. PPM. Liefting, Bergen op
Zoom
Dhr. M. AmbagtS, Bergen op Zoom
Mevr. E. Dorrestein, Essen België
Dhr. C. de Groot, Nieuw Vossemeer
Mevr. V. de Weerd. Bergen op
Zoom
Mevr. J. Mouton, Bergen op Zoom
Dhr. J.C. Borghardt, Hoogerheide
Dhr. M.M. Breuker, Bergen op
Zoom
Mevr. C.L.J. de Wit, Bergen op
Zoom