D
e eeuw
van
ine
De Waterschans nr. 2 2 00
(BcUl icJt Si&jgn
en troost zij vindt in haar geloof.
Ze beschouwt het als een vaste
waarde - iets wat er gewoon is en
waar je niet omheen kunt. Me
vrouw Vredenburg is een belang
rijk deel van haar leven diacones
geweest, "liefdezuster' zoals ze
het zelf graag omschrijft. Het ge
loof heeft daarom een wezenlijke
rol gespeeld in haar leven. Na
haar inzegening als diacones
heeft ze een langere tijd in Parijs
gewerkt. Nog steeds beheerst zij
de Franse taal uitstekend. Later
werkte ze als verpleegkundige in
Marokko. Als ze daaraan terug
denkt herinnert ze zich vooral
hoe het klimaat haar aansprak.
In kleurrijke bewoordingen ver
telt zo over de mooie zon, de
weelde van het lekkere eten en
de momenten dat ze zich samen
met Ida, een collega-verpleeg
kundige, ontspande rondom de
natuurlijke poelen in de omge
ving van Rabat.
Gedetailleerde herinneringen
Tijdens de gesprekken stond tel
kens één thema centraal. Ze
duurden gemiddeld één tot an
derhalf uur. Het werken met de
kaartjes van de methode Mijn le
ven in kaart beviel prima. Soms
moest Bas de leidraad van de
kaarten loslaten. Dan ging het
gesprek een heel andere richting
op. De kaarten zijn geen keurs
lijf, er moet altijd genoeg ruimte
blijven om in te spelen op asso
ciaties. Bij mevrouw Vredenburg
ging het bijvoorbeeld erg vaak
over haar geloof en haar dienen
de rol in het leven.
De vragen zijn zo open gesteld
dat ze alle ruimte geven voor al
lerlei gedetailleerde herinnerin
gen. Zoals bijvoorbeeld de vraag
'in welke woningen hebt u ge
woond?' De kleinste details zijn
mevrouw bijgebleven. Een kra
kende trap in Londen waar ze tij
dens bombardementen van de
Duitsers onder schuilde, de be
wakers van de sultan van Marok
ko - zij verzorgde hem in Rabat,
en een kat die in de buurt van het
vorige huis in Bergen op Zoom
ronddoolde. Ook het uitzicht in
haar huidige woning komt ter
sprake. Ondanks haar beperkte
gezichtsvermogen zegt ze: "Ik zie
denkbeeldig de horizon, en ook
de kerk en het winkelplein onder
aan de flat".
Het levensverhaal van mevrouw
Dienstbaarheid als waarde op zich
Vredenburg verhaalt uitgebreid
over haar onbezorgde jeugd,
haar werk als diacones/liefdezus
ter in Parijs en Marokko, het ge
loof als haar leidraad, haar oor
logservaringen in Portugal en
Engeland, het wonen in Bergen
op Zoom en het ouder worden.
In Marokko heeft zij zelfs de sul
tan mogen verplegen. Dat was
een hoogtepunt uit haar carrière.
Zij vertelt hierover het volgende:
"In Marokko heb ik de regeren
de sultan verpleegd. Het was een
eer om hem te verplegen. Dat
was helemaal een business. Op
iedere hoek stonden een paar mi
litairen. Ik herinner me dat het
Mohammed V was. Een hele aardi
ge, eenvoudige man. In Frankrijk,
in Bordeaux had hij zijn diploma
middelbare school gehaald, ook
om het verschil te zien tussen
Afrika en Europa. In Marokko
was het nog primitief, hoor. Twee
chirurgen en een andere arts
kwamen over uit Parijs en heb
ben de sultan daar geopereerd.
Na twee dagen gingen ze weer te
rug. De sultan was toen in de vijf
tig. Hij had in het ziekenhuis een
vleugel voor zichzelf, waar de he
le dag bewakers voor de deur
stonden. Er mocht niemand in.
Alle deuren waren op slot. Maar
ons kenden ze als zijn verpleeg
sters."
Het boek leest als een trein en je
hebt het gevoel dat je zelf bij het
gesprek tussen Bas en mevrouw
Vredenburg aanwezig bent. Het
is een mooi document geworden,
het levensverhaal van mevrouw
Annie Vredenburg.
Yolande Kortlever
Noten:
1 9 6
2 OO
1. Deze boekbespreking is grotendeels ontleend aan de publicatie in het tijdschrift
Zin in Zorg van Reliëf, april 2008.
2. Deze methode, ontwikkeld door Wout Huizing en Thijs Tromp is uitgegeven bij
Bohn Stafleu van Loghum in Houten. Verkrijgbaar voor 32.50 bij Reliëf
(www.relief.nl) en in de boekhandel. Reliëf is een christelijke vereniging van
zorgaanbieders. Zo'n 250 zorginstellingen zijn hieraan verbonden.
Daarnaast heeft de vereniging individuele leden en donateurs.