De Waterschans nr. 3-2008
in de jaren 1701-1709 prior van
het klooster en ook pastoor van
Huijbergen. Hij werd wegens ou
derdom en onbekwaamheid als
pastoor en prior afgezet.6 Zijn
vader en moeder waren taver-
nier en waardin in de herberg
'De Drie Koningen' te Bergen
op Zoom. Zijn vader was aan
vankelijk schrijver van de com
pagnie van de zeer doorluchtige
Henry de la Tremoille, prins van
Talmond, hertog van Thouars,
graaf van La Valle Taillebourg,
baron van Vitié, kolonel over een
regiment cavallerie te Bergen op
Zoom.7 Zijn broer, Daniel de
Beaugue, was kornet (vaandrig)
onder deze prins van Talmond
en was gehuwd met Catalina
Backers. Het pand 'De Drie
Coninghen' was gelegen in het
havenkwartier van Bergen op
Zoom. Een akte uit 1642 ver
meldt het pand met de notitie
'daer tegenwoordigh de Swaan
uythangt'.8
Het huis heeft in de voorgevel
nog de zeventiende-eeuwse ge
velsteen van 'De Dri Coninge
(afb. 4).9
Reginaldus Boenders
Geboren rond 1660 en overleden
na 1701. Hij was waarschijnlijk
een zoon van Jan Philipse Boen
ders en Joanna Cornelisse
Smout. Zijn vader was touwsla
ger te Bergen op Zoom. Op 16
november 1682 deed hij zijn pro
fessie te Huijbergen. De profes-
siebrief van Reginaldus Boen
ders is bewaard gebleven (afb. 5).
Bij wijze van voorbeeld laten wij
de tekst hierna volgen om te la
ten zien welke verplichtingen
een wilhelmiet bij zijn intrede in
het klooster aanging.10
"Ego frater Reginaldus Boenders
promitto stabilitatem mearn, con-
versionem morum et obedientiam
secundum Regulam Sancti Patris
Benedicti et constitutiones ordinis
nostri coram Deo et omnibus
Sanctis eins in hoc loco qui voca-
tur domus beatae Marine Virginis
in Huijbergen ordinis divi Gui-
lielmi in praesentia venerabilis
patris ac domini domini Frederici
Coebergen prioris ac confratrum
suorum. Hac decima sexta calen-
dis novembris 1682. Reginaldus
Boenders."
"Ik broeder Reginaldus Boen
ders beloof mijn standvastigheid,
verandering van levenswandel
en gehoorzaamheid volgens de
Regel van de Heilige Vader Be-
nedictus en de bepalingen van
onze orde voor God en al zijn
Heiligen in deze plaats die ge
noemd wordt het huis van de
heilige Maagd Maria in Huijber
gen van de orde van de heilige
Guilielmus, in tegenwoordigheid
van de eerwaarde vader en heer
de heer Fredericus Coebergen
prior en zijne medebroeders.
Den zestiende van de kalender
maand november 1682. Reginal
dus Boenders."
Gedurende de jaren 1683 tot 1686
studeerde hij te Aalst. In het jaar
1687 ontving hij de lagere wijdin
gen en kort daarna, op 12 juni
1688, is hij tot priester gewijd.
Afb. 6 Brouwers.
Wilhelmus Brouwers
Gedoopt op 8 november 1665 te
Bergen op Zoom, overleden op
29 januari 1725 te Huijbergen.
Hij was een zoon van Gillis
Brouwers en Catharina Moer-
mans.11 Hij werd in 1685 te Huij
bergen geprofest, ontving de
kleine wijdingen in 1690 en werd
op 15 september 1691 tot pries
ter gewijd. Hij is pastoor te Putte
geweest en waarschijnlijk ook te
Ossendrecht en Woensdrecht. In
november 1721 werd Willem
Brouwers tot prior gekozen. Dat
bleef hij tot zijn dood in 1725. Hij
en zijn familie zijn met name in
financieel opzicht van belang ge
weest voor het klooster. De va
der van Wilhelmus Brouwers,
Gillis Brouwers, ging van de ge
reformeerde religie over naar de
katholieke kerk. Hij was lid van
Afb. 5 Professiebrief van Reginaldus Boenders. Wilhelmietenarchief Huijbergen.
1 2 O
1968 - 2 O O 8
De Waterschans nr. 3-2008
de magistraat van Bergen op
Zoom en ook hoofdingeland
(grondbezitter) en penning
meester van de polder van
Woensdrecht. De familie Brou
wers woonde in het huis "De
Drie Vriezen ofwel De Tam
boer" aan de Zuidzijde Haven te
Bergen op Zoom.12
Twee zusters van Willem Brou
wers werden begijn, namelijk
Margaretha en Cornelia Brou
wers, respectievelijk gedoopt op
17 augustus 1660 en 22 januari
1663 te Bergen op Zoom. Zij wa
ren aanvankelijk begijn te Gent,
maar later in het Groot Begijn
hof van Mechelen.13 Zij onder
steunden Willem en het wilhel-
mietenklooster in financieel
opzicht in belangrijke mate. Zij
gaven duizenden guldens tegen
een lage interest aan het klooster
te leen om hiermee schulden af
te lossen. Ook na de dood van
hun broer Willem continueerden
zij hun milddadigheid en losten
in 1727 voor het klooster zelfs
een hypotheek van 4000 gulden
af.14
Binnen de familie Brouwers werd
een familiewapen gebezigd dat
voorkomt op een rouwbord in de
Grote of Sint Jakobskerk van 's-
Gravenhage. Het wapen is in
rood twee onderbroken dwars
balken links boven en rechtsbe-
neden vergezeld van delen van
een dwarsbalk komende uit de
schildrand, alle gaande over een
schuinkruis, alles van zilver (afb.
6)95
Bernardus Le Bot
Geboren rond 1758, was een
zoon van Simon Le Bot en Pe-
tronella Theresia Janssens. De
oude familie Le Bot was uit Mid
delburg afkomstig, had zich daar
na te Antwerpen gevestigd,
kwam vervolgens naar Bergen
op Zoom en is aan verschillende
aanzienlijke Belgische en Neder
landse families verwant.16 Simon
Petrus Le Bot, wijnkoper te Ber
gen op Zoom was zijn neef. Deze
was lid van de municipaliteit van
Bergen op Zoom in 1795 en
speelde een rol in de omwente-
Afb. 7 Le Bot.
ling te Bergen op Zoom na de
Franse Revolutie. Hij was een
zoon van diens broer Johannes
Simon Le Bot en Maria Eijm-
berts.17 De ouders van Bernar
dus Le Bot zijn niet te Bergen op
Zoom begraven, maar te Ant
werpen in de Onze Lieve Vrou
wekathedraal.18
Van Bernardus Le Bot wordt te
Huijbergen melding gemaakt in
de jaren 1778/1779. Hij is acht
maanden novice geweest en
daarna vertrokken. Het is niet
bekend wat er verder van hem
geworden is. De familie Le Bot
voerde als wapen in rood een
zwarte laars met gouden spoor
waarboven een gouden kroon
(afb. 7).
1 9 6 8 - 2 OO 8
1 2 1
jyyvvv
vrAA'ö€vvv\ fy-y tuj— ^A0cpA->.»v-
40
Noten:
1. O. Schutte, 'Van Dunenborg van Domburg en Bazijn'. In: De Nederlandsche
Leeuw CVIII (1990), 151-176.
2. Matrikels Leuven IV, 183 no. 375.
3. Br. A. van Rijckevorsel, 'Thomas Bazijn, Bergenaar-wilhelmiet van Huijbergen'.
In: De Waterschans I (1968/1969), 47-51.
4. Schutte,'Van Dunenborg', 171.
5. W. van Ham, 'De Wouwse Plantage vóór 1795'. In: A. Delahaye e.a., Ste Gertru-
dis in het woud. Wouw 1976,162-165.
6. N.N., Geschiedenis van het Wilhelmietenklooster te HuijbergenHuijbergen 1906,
201 en 202.
7. Het Markiezenhof Historisch Centrum, Archief van de Stadssecretarie inv.nr.
5061, fol. 169,1 november 1641
8. W. van Ham en C. Vanwesenbeeck, Gids voor Oud Bergen op Zoom. Antwer
pen/Haarlem 1983, 275.
9. A.J.C. van Leeuwen, N.C.M. Maes en H.Th.M. Ruiter, De monumenten van
Noord-Brabant, Cultuurhistorische inventarisatie Bergen op Zoom. 's-Hertogen-
bosch 1986, 98.
10. Cl. van de Walle, 'Over de professie van de wilhelmieten'. In: De Ghulden Roos
XXXI (1971), 87-110.
11. O. Schutte, 'Brouwers (Bergen op Zoom)'. In: De Nederlandsche Leeuw CIV
(1987), 409-486.
12. W. van Ham en C. Vanwesenbeeck, Gids voor Oud Bergen op Zoom, 256.
13. A.M. Bosters, 'Begijnen uit Bergen op Zoom'. In: De Waterschans XXXV
(2005), 124.
14. Geschiedenis van het Wilhelmietenklooster, 208.
15. Schutte,'Brouwers', 412 en 435.
16. W.J.F. Juten, 'Onbekende wapens II'. In: Taxandria II (1895), 284.
17. Ch.C.M. de Mooij, Over aristocraten, keezen en preekstoelklimmersTilburg
1981, 183. A.R.M. Mommers, Brabant van Generaliteitsland tot Gewest, Nijme
gen 1953,305.
18. S. Grieten en J. Bungeneers, De Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Antwerpen,
Antwerpen 1996,169. P. Gerard, Grafschriften Antwerpen I. Antwerpen 1856,
153.
ff O
