Vondst van
IK BEN WIE IK BEN'
I I
VJ V
BIJZONDERE P
TIJDENS DE EXC
OP 2 5 MEI,
D
IBWIB IS DE POPULAIRE BENAMING VAN
EEN PROJECT WAAR DE MAKERS TROTS OPZIJN
Willem Heijbroek
-Salvia sclarea-
Claartje Rijkers
v
Afb. 1 De knop van de scharlei met karakte
ristieke schutbladen, waarbij de typische
Salviabloem nog helemaal niet zichtbaar is.
Tijdens de laatste excursie vonden wij in
de achtertuin van de panden 'Ons Ber
gen' aan de Goudenbloemstraat een ons on
bekende plant. Deze is tot bloei gekomen en
blijkt een bijzondere Salvia te zijn, die in de
middeleeuwen werd gekweekt voor genees
krachtige doeleinden.
De naam is scharlei, Salvia sclarea (bloeiwij-
ze zie afbeelding 2). Het zou kunnen dat
scharlei op deze plaats in het verleden is ge
kweekt en zich heeft kunnen handhaven. Van
nature komt hij niet in Nederland voor, maar
wordt wel door biologische kwekerijen aan
geboden.
Het is een tweejarige plant uit Zuid-Europa
met zeer aparte schutbladeren die eerst de
knop vormen en pas als deze opengaat de ty
pische lipbloem van de Salvia laat zien.
Hij wordt vanwege de geur ook wel muskaat-
salvia genoemd en produceert etherische
olie, sclareol. Deze wordt gewonnen door wa
terdampdestillatie van bloemtoppen en bla
deren.
Vanaf de middeleeuwen wordt deze plant ge
bruikt ter genezing van: spierpijn, snijwon-
den, haaruitval, stress, nieraandoeningen,
menstruatieproblemen, zweren, tumoren, de
pressies en cellulitis. Daarnaast is het een
psychopharmacum: opwekkend, verhogend
voor creativiteit, rustgevend en bloeddruk-
verlagend. Wijnboeren gebruiken deze nog
steeds voor productie van muskadellenwijn.
Scharlei is dus als je het moet geloven overal
goed voor en wordt dan ook gebruikt in de
homeopathie.
In tegenstelling tot de andere Salvia's is de
scharlei niet giftig, maar kan bij hogere doses
wel hallucinerend werken.
Afb. 2 De volledige bloeiwijze van de scharlei
(Salvia sclarea).
1 28
1968 - 2 O O 8
Bij het samenstellen van de educatieprojecten gaat Het Markiezenhof uit van het spreekwoordelijke
'al doende leert men'. Niet door het aanbieden van rigide kijk- en luisterpakketten maar door het
uitzetten van pakkende activiteitenprogramma's met het middeleeuwse gebouw van Het Markiezenhof
als inspirerende thuisbasis. Een 'eigen plek' waar leerlingen, vanaf de kleuterklas tot het eindexamen,
samen kijken, filosoferen, ronddwalen, interpreteren, wegdromen, creëren maar vooral vertrouwd
raken met geschiedenis, kunst en cultuur.
zaat College een speciaal pro
duct te ontwikkelen dat zou aan
sluiten bij de bijzondere eisen
die deze doelgroep stelt. Deze
doelgroep bestaat voor 70% uit
kinderen van allochtone afkomst
met een brede variëteit aan cul
turele achtergronden met een
specifieke leer- en opvoedings
problematiek. Dit maakt het
noodzakelijk om de kennisma
king met cultuur op een aange
paste wijze te organiseren.
Voor Historisch Centrum Het
Markiezenhof en Bibliotheek
Het Markiezaat betekent dit
project bovendien een unieke
mogelijkheid om deze leerlingen
op een aantrekkelijke wijze over
de drempel te krijgen.
Het Markiezaat College pro
beert in zijn lessen culturele
kunstzinnige vorming het cultu
rele bewustzijn van de leerlingen
te laten ontstaan vanuit het kij
ken naar zichzelf als individu en
Afb. 1 kaft. Illustratie/vormge
ving: Rens van de Berge.
Scholen en instellingen binnen
de gemeente Bergen op
Zoom hebben een samenwer
kingsverband binnen 'M'Art', de
marktplaats cultuureducatie
Bergen op Zoom. Hierin worden
de vraag van scholen en het aan
bod van de cultuurinstellingen
op elkaar afgestemd. Het project
'Ik ben wie ik ben' is voortgeko
men uit dit samenwerkingsver
band.
Aanleiding was de noodzaak om
voor de brugklassen van de
VMBO-afdeling van het Markie-
%f5TfiïTIBOOm^
V#
Afb. 2 Stamboom. Illustratie/vormgeving: Rens van de Berge.
1968 - 2 O O 8
129
XiiLV
40
II
V
EN WIE IK BEN
Je ziet hieronder een stamboom. Hierin kun je zien wie jouw voorouders
waren Vul hem In. Begin by de ster onder bij de stam, dit ben jij,
hierna komen je ouders, opa en oma.overgroot-
fe ouders en betovergrootouders.
Betovergrootouders'-^^^^^^^^^r
Grootouders
Vade^"
V
Moeder t
Moeder t
40
