Afb. 6 Achtergevel na restauratie.
Fig. 2 Doorsnede.
De Waterschans nr. 3-2008
moeder, vermeld als zilverkas-
houdster, woonde toen nog in dit
huis. In 1812 woonde Willem hier
nog met zijn eveneens gerefor
meerde zuster Marie en de lu
therse Marie Hyman, wellicht
zijn vrouw.
Vóór 1830 is het pand in eigen
dom gekomen van Cornelis
Soffers, een broodbakker afkom
stig uit Hoogerheide. Aardig is
dat dit wellicht een ver familielid
is van de aannemer Jack Soffers
die in 2001 de restauratie uit
voerde. Het huis bleef vele jaren
in die bakkersfamilie. Zij ver
bouwden de winkelpui in 1900 en
het huis in 1919. In 1943 werd het
verkocht aan Frans Leenaars,
slager van beroep. Het huis was
toen al enige jaren verhuurd aan
het kruideniersbedrijf De Unie.
Dat bedrijf vroeg in 1938 een
bouwvergunning aan die in 1940
geëffectueerd is. In de jaren vijf
tig werd de winkel gedreven
door de familie Heijboer. Later
kwam er een winkel van Nijpels
Kasten, gevolgd door Persia, een
Kringloopwinkel en thans de
bloemenzaak Assortie.
Bouwwerken
Het huis moet kort na de stads
brand van 1397 herbouwd zijn.
Het muurwerk van de noordelij
ke en zuidelijke bouwmuren zal
nog deels van vóór die tijd date
ren. Die muren zijn op de eerste
verdieping uitgevoerd in een ro
de baksteen met afmetingen van
24 x 12 x 6 cm. Aan de zuidzijde
lag er een ozieloop tussen dit
huis en het huis 'de Biecorf', nr. 8
(fig. 1 en 2). Opmerkelijk is dat
die ozieloop heel goed herken
baar is gebleven. Beide begren
zende bouwmuren zijn groten
deels aanwezig, zij het dat aan de
zijde van nr. 8 grote delen zijn
geoccupeerd. Aan de oostzijde
stopt de ozie waar in de vijftien
de eeuw de schouwen van nr. 10
aangelegd zijn. Van daar tot aan
de achtergevel blijft de ozieruim-
te bij nr. 10, evenals op het ach
tererf. De ozie is nog over de vol
le hoogte aanwezig (afb. 1).
Uit omstreeks 1400 dateren nog
twee balkvakken in de verdie
pingsbalklaag en één moerbalk
in de zolderbalklaag, met de aan
sluitende kinderbalken. In de
verdiepingsbalklaag zijn de kin
derbalken van de voorste twee
traveeën met telmerken gemerkt
en met houten toogpennen aan
de moerbalk bevestigd. Ook in
de zolderbalklaag is deze con
structie bewaard op de voorste
moerbalk. In 2006 is gepoogd
met dendrochronologisch onder
zoek de ouderdom van de oudste
houten bouwdelen te bepalen.
102
1 9 6 8 - 2 OO 8
De Waterschans nr. 3-2008
103
OO 8
- 2
Afb. 7 Mannen- en vrouwenhoofd aan de bovenwijze van de schouwwangen.
Afb. 8 Basement van een schouwwang.
Fig. 3 Sleutelstuk.
Dit mislukte, omdat onvoldoen
de referenties te vinden waren.
Wellicht betreft het ook hier re
gionaal eiken, dat kort na de
brand gekapt is. De betrekkelijk
matig rechthoekige doorsnede
van de balken lijkt er ook op te
wijzen, dat een zekere haast bij
de bouw geboden was.
Oorspronkelijk was op beide
verdiepingen een houtskelet
aanwezig. Onder de moerbalken
waren geprofileerde sleutelstuk
ken aanwezig (fig. 3). De derde
en vierde travee, waar nu jongere
moerbalken aanwezig zijn, is
wellicht in oorsprong één diepe
derde travee geweest, ongeveer
overeenkomstig de situatie in
Fortuinstraat 14. Eind vijftiende
eeuw is het huis flink verbouwd.
Tegen de zuidmuur werden de nu
nog bestaande rookkanalen met
op de eerste verdieping de nog
aanwezige natuurstenen schouw
wangen gemaakt (afb. 2 en 3).
Ook op de begane grond is een
authentiek rookkanaal aange
troffen met aan de bovenzijde
nog de gewelfaanzet voor de
stookvloer van de erboven staan
de schouw (afb. 4). De wangen
en latei zijn helaas in later tijd
gewijzigd. Ook de nog deels be
staande achtergevel met natuur
stenen speklagen, waterslaglijs-
ten en zoldervenster is toen ge
maakt (fig. 4; afb. 5 en 6). Goed
zichtbaar zijn de afgehakte wa-
terslaglijst en de aanzetten van
de vlechtingen van de achterge
veltop. Opmerkelijk is wel dat
ter hoogte van de onderdorpels
van de verdiepingsvensters de af
gedekte waterlijst met twee
speklagen aanwezig is en ter
hoogte van het vroegere kalf
weer de gebruikelijke speklaag.
Wonderlijk is wel dat zo'n spek
laag ontbreekt ter hoogte van de
bovendorpels, een merkwaardig
sobere uitvoering, zeker in rela
tie tot het natuurstenen zolder
venster.
De kelder zal wellicht in deze
bouwfase opnieuw of voor de
eerste maal overwelfd zijn. Er is
4«
