Beste leden,
Van de hoofdredacteur
Colofon
U wist dat er een Waterschans over de
'TiTjiWjaren zestig zou verschijnen. Een dubbeldik
jubileumnummer met artikelen over de
decade waarin de Geschiedkundige Kring
van Stad en Land van Bergen op Zoom
veertig jaar geleden werd opgericht. Deze
Waterschans ligt nu voor u. Meer dan
dubbeldik en boordenvol interessante
bijdragen van uiteenlopende auteurs.
Een nummer voor in de boekenkast. Voor
deze prestatie verdient de redactie en met name de hoofdredacteur,
Yolande Kortlever, alle lof!
Het kleurig uiterlijk en de vormgeving zullen beslist een verrassing
voor u zijn. Mede ter gelegenheid van het jubileumjaar besloten
redactie en bestuur bijna een jaar geleden om een nieuw uiterlijk en
een andere indeling van De Waterschans te laten ontwerpen. Wij zijn
er trots op en hebben er alle vertrouwen in dat ook u deze eigentijdse
opmaak waardeert.
Jubileumactiviteiten
De lezing van de gebroeders Blokker en de presentatie van het
Bergs Kwartierstatenboek zijn inmiddels achter de rug. Rode
draad in het verhaal van de Blokkers was het misbruik dat in
hun ogen politici vaak maken van de vaderlandse geschiedenis.
Het Kwartierstatenboek is op zaterdag 22 november onder grote
belangstelling aan burgemeester Han Polman overhandigd. Heeft u
al gebruik gemaakt van de kortingbon welke u in De Waterschans nr.
3 aantrof?
Op zondag 26 oktober vond onder leiding van Marco Vermunt een
mini-excursie plaats naar Fort de Roovere. Op het binnenterrein
van het fort (de terrehad Marco gehoopt de fundamenten van
achttiende-eeuwse bebouwing aan te treffen. Hij noemde de
resultaten teleurstellend. Voor de verslagen en foto's van deze drie
activiteiten verwijs ik u naar de website van de Kring.
Jubileumgeschenk
Het gaat niet lukken om de heruitgave van het eerste geschiedenis
boek van Bergen op Zoom, Histoire Abregée de Bergen-op-Zoom van
Jean Fa ure uit 1761in maart 2009 te presenteren. De vertaling door
dr. Paul Linthorst is weliswaar gereed maar oud-archivaris dr. Willem
van Ham heeft, mede vanwege andere publicaties, nog een aantal
maanden nodig voor het beantwoorden van de vele vragen die de
Hugenotenfamilie Faure en de tekst oproepen. Ook het zoeken naar
passende illustraties is tijdrovend. Bovendien vragen wij historici, die
gespecialiseerd zijn in de achttiende eeuw, om een extra bijdrage te
leveren.
Ik wens u veel leesplezier en prettige feestdagen.
Ad van den Bulck, voorzitter
Over de jaren zestig heeft veel mythevorming plaatsgevonden, met name
door degenen die deze periode hebben meegemaakt. Was deze periode
echt zo revolutionair in Nederland? Direct na de oorlog stond ons land
in het teken van de wederopbouw. Al snel kwam er een debat over de
verloedering van de Nederlandse jeugd. De samenleving was burgerlijk
en verzuild en stond nog niet open voor verandering. De jeugd echter
veranderde, mede onder invloed van de Amerikaanse cultuur.
De Verenigde Staten als symbool voor de commercie was een bedreiging
voor die burgerlijke cultuur.
Vlak na de Tweede Wereldoorlog was er sprake van een 'babyboom'. Deze naoorlogse generatie
werd in de loop van de jaren zestig volwassen en begon haar stempel te drukken op de
maatschappij. Een aantal dingen gebeurde tegelijkertijd. Zo ontstond er een eigen jeugdcultuur
die haar kracht ontleende aan de commercie. In 1964 kwam er een enorme loonsverhoging en
men kreeg meer te besteden. Men kon zich bijvoorbeeld thuis een douchecel veroorloven. De
auto en televisie werden voor velen betaalbaar. De omroep was weliswaar verzuild opgezet, maar
katholieken keken niet alleen naar de KRO, maar ook naar de andere omroepen en dat gold
andersom ook voor de andere gezindten. De jeugdcultuur kwam los te staan van de verzuilde
organisaties. De Nederlander was voor zijn ontspanning en voorlichting niet meer afhankelijk van
zijn zuil. Hij kon zichzelf vermaken. De maatschappij individualiseerde. Door de zuilen af te breken
ontdekte men de 'andere' landgenoten. De ontzuiling liep parallel aan de ontkerkelijking.
De culturele en sociale omwenteling in Nederland voltrok zich vrij geweldloos: er sneuvelden geen
mensen en er werd niet veel geweld gebruikt zoals in andere landen. Dit was mede te danken aan
de Nederlandse bestuurders die vaak bereid waren mee te praten. De 'revolutionairen' kwamen
daardoor al snel in een onderhandelingssituatie en alles ging in 'goed overleg'. Toch wist de
overheid niet altijd adequaat te reageren op de ludieke acties van bijvoorbeeld Provo's en Dolle
Mina's en was een kloppartij door de politie of het waterkanon het eerste antwoord. In de loop
van de jaren zestig kwam er ook steeds meer protest tegen de Vietnamoorlog en de Amerikaanse
betrokkenheid daarin.
Het veertigjarig jubileum van de Geschiedkungie Kring vormde de aanleiding voor het onderwerp
van dit themanummer: De jaren zestig in Bergen op Zoom. Door het jubileumnummer heen staan
enkele getuigenissen van de eerste leden van de Kring. In de diverse artikelen wordt een beeld
geschetst van het Bergen op Zoom tijdens de jaren zestig. Er veranderde veel in de stad, maar
liepen de gemoederen hier ook zo hoog op en hoe snel ging die verandering?
De redactie heeft gezocht naar boeiende onderwerpen en hiervoor verschillende auteurs gevraagd
waardoor er diverse invalshoeken konden ontstaan. Ook heeft De Waterschans een nieuw jasje
gekregen, ontworpen door De Werkkamer. Graag wil ik de auteurs en de redactieleden hartelijk
bedanken voor hun waardevolle bijdragen en inzet.
Yolande Kortlever, hoofdredacteur
Inleveren kopij voor Waterschans 1,2009
MlHl 11 I I I
De Waterschans
38ste jaargang nr. 6, december 2008
ISSN 0926-3918
Verschijnt viermaal per jaar
Oplage: 1275 exemplaren
De Geschiedkundige Kring van Stad en Land
van Bergen op Zoom
www.geschiedkundigekringboz.nl
webmaster: Marieke Liefting
webteamldgeschiedkundigekringboz.nl
Postbus 280 6600 AG Bergen op Zoom
Erelid
Dr. W.A. van Ham
Bestuur
Voorzitter:
Ad van den Bulck
Secretaris:
Greetje Hage
Zuidzijde Haven 129
6611 HD Bergen op Zoom
tel.: 0166-263166
e-mail: greetje.hage0hetnet.nl
Penningmeester:
Frans Witjes
Londonstraat 2
6611 HW Bergen op Zoom
tel.: 0166-238621
e-mail: frans.witjes0home.nl
Postrekening 26 05 922
Ten name van:
Penningmeester Geschiedkundige Kring
van Stad en Land van Bergen op Zoom
Contributie 27 euro (minimaal] per jaar.
Ledenadministratie
Frans Witjes
zie adresgegevens penningmeester
Overige bestuursleden
Eric Goossen
Marieke Liefting
Kiekie Peijs
Willem Vermeulen
Tijdschrift van de Kring
De Waterschans
Redactieleden:
Drs. Jac Backx
Drs. Jaap Dekker (redactiesecretaris]
Drs. Nic Grosfeld
Drs. Johanna Jacobs
Drs. Irene van Kemenade
Drs. Yolande Kortlever (hoofdredacteur)
Drs. Jan Peeters
Bas ter Stege ing.
Redactiesecretariaat
Drs. J. Dekker
Ansjovislaan 27
6617 AN Bergen op Zoom
Tel.: 0166-237572
e-mail: dekkervink0home.nl
Toezicht distributie
Frans Witjes
zie adresgegevens penningmeester
Vormgeving
De Werkkamer Bergen op zoom
Druk:
Drukkerij Vis Offset
Alphen aan den Rijn
Coverfoto:
De Gevangenpoort
gezien vanuit de
Rijkebuurtstraat,
1965. Met dank aan
Jan en Ria Weyts.
vóór 1 februari 2009
3
40 jaar 1968 - 2008