Het Lievensberg ziekenhuis werd in de jaren zestig gebouwd aan de zuidoostrand van Bergen op Zoom op een gedeelte van het Landgoed Lievensberg tussen de nog te bouwen woonwijk Warande Oost en de beoogde rijksweg A58/A6. Zowel de ontstaansgeschiedenis als de feitelijke bouw van het ziekenhuis verliepen niet zonder strubbelingen. Het Algemeen Burger Gasthuis (hierna: ABG) was het gemeentelijke ziekenhuis voor alle inwoners van de stad en regio, katholieken en protestanten. Maar het ABG was een oud gebouw. Het kon niet voorzien in de medische en verpleegkundige faciliteiten die patiënten en artsen in de jaren zestig eisten. Patiënten wilden - ook toen al - meer privacy en niet meer met 30 personen 'op zaal'. De specialisatie in de medische wereld leidde tot nieuwe medische specialismen die elk hun eigen diagnostische en behandelfaciliteiten wensten. Toen een groep notabelen uit Bergen op Zoom onder de naam Stichting Sint Elisabeth Ziekenhuis plannen maakte vooreen nieuw ziekenhuis van minimaal 300 bedden droegen deze plannen een rooms-katholieke stempel. De hervormden en gereformeerden in stad en ommeland protesteerden, want zij waren bang afhankelijk te worden van paapse zorgverleners. Zij wensten een tweede kleiner ziekenhuis met 150 bedden en een nieuwe stichting ging hiervoor lobbyen. Ondanks deze protesten verkreeg de Stichting Sint Elisabeth Ziekenhuis in 1960 ministeriële goedkeuring om een modern, particulier algemeen ziekenhuis te ontwerpen. In de jaren daarna tekende het architectenbureau Margry Jacobs een aantrekkelijk 'Breitfuss' gebouw (brede laagbouw gecombineerd met smalle hoogbouw) waarbij de patiëntenkamers in de hoogbouw een prachtig uitzicht hadden op de bossen in de omgeving en de Westerschelde in de verte. De eerste paal ging op 28 februari 1966 de grond in. Op 16 september 1966 werd het hoogste punt bereikt. Pas rond dit tijdstip sprak 'Den Haag' een veto uit over het door de protestanten gewenste tweede ziekenhuis. De beide ziekenhuisbesturen zochten in het belang van de patiëntenzorg voor de totale regio toenadering tot elkaar en dit leidde kort voor de opening van het nieuwe ziekenhuis tot een fusie van beide stichtingen. De nieuwe neutrale naam voor het interconfessioneel ziekenhuis werd Stichting Ziekenhuis Lievensberg. Nog steeds is dit een van de snelste ziekenhuisfusies van Nederland! Deze fusie betekende dat er nu één ziekenhuis kwam, maar met een veel te kleine polikliniek en te weinig ruimtes voor onderzoek en behandeling. Zo waren er te weinig operatiekamers, geen spoedeisende afdeling en een laboratorium en röntgenafdeling die niet berekend waren op het patiëntenaanbod. Ondertussen verliep de bouw van het ziekenhuis ook niet vlekkeloos. Haaks op de hoogbouw van negen verdiepingen kwam een lager bouwdeel van vier verdiepingen, waarin onder andere de intensive care en de kinder- en kraamafdeling een plaats zouden krijgen. In een poging kosten te besparen (ook toen al een loffelijk streven in de ziekenhuiswereld!) waren de funderingspalen voor deze laagbouw aanzienlijk korter dan die voor de hoogbouw. Ze bleken te kort, want een flink aantal heipalen dreef weg in de slappe ondergrond. Nieuwe berekeningen werden gemaakt en nieuwe heipalen aangebracht, maar de bouw liep een vertraging van ongeveer een halfjaar op. De verantwoordelijke aannemer en constructeur betaalden een jaar voor de opening een afkoopsom die het startkapitaal vormde van de nog steeds bestaande steunstichting Vrienden van Ziekenhuis Lievensberg. Wij vragen ons af of dit geheel volgens de toenmalige regels is verlopen! Het leger en particulieren transporteerden ongeveer 200 patiënten op 28 juni 1968 van het ABG naar het nieuwe ziekenhuis. De officiële opening volgde later. Door de late fusie was zowel het polikliniekdeel als het aantal bedden bij aanvang al te klein, maar gelukkig was er voldoende uitbreidingsruimte op het ziekenhuisterrein beschikbaar. In de eerste jaren na de opening werd een laagbouw van vier verdiepingen haaks op de andere laagbouw gebouwd waarmee het bij de opening toegekende aantal bedden ook feitelijk op 353 plus 16 wiegen voor gezonde zuigelingen kwam. Ondanks alle verbouwingen en beddenreducties is deze officiële erkenning voor 367 bedden nooit gewijzigd! Ziekenhuisbestuur en -directie waren vooruitstrevend en ambitieus. Een toename van het aantal bedden was niet mogelijk omdat de bevolkingsgroei steeds werd gecompenseerd door een daling van het toegestane aantal ziekenhuisbedden per 1.000 inwoners. Het aantal medisch specialismen en artsen breidde De kinderafdeling in vroeger tijden. De Waterschans 4 - 2008 60 Het ziekenhuis in aanbouw, september 1966. 61 40 jaar 1968 - 2008

Periodieken

De Waterschans | 2008 | | pagina 31