Beste leden,
Van de hoofd
redacteur
Welkom
Kroonleden
i f I M c! -i
Colofon 1 IA1 u 1
Jubileumjaar
Het jubileumjaar loopt ten einde. Allerwegen
bereiken het bestuur complimenten over
het Kwartierstatenboek, het dubbelnummer
van de De Waterschans over de jaren zestig
en het Geschiedenis Kwartetspel. De vier
Hofzaattezingen in januari en februari, waarvan
de Geschiedkundige Kring mee de organisatie
verzorgt, dit jaar een groot succes: alle
avonden uitverkocht! De verslagen van deze
lezingen vindt u op de website van de Kring
(www.geschiedkundigekringboz.nl). Op vrijdag 17 april volgt nog een
spetterende GeschiedenisQuiz waarover de betreffende werkgroep met
Yolande Kortlever, Fons Evers, Ton van den Boom en Frank Wierckx niets
los wil laten. Op woensdag 22 april sluiten wij dit bijzondere jaar af met de
jaarlijkse ledenvergadering. Na de pauze vertoning van films uit de jaren
zestig.
School voor Geschiedenis en ledenwerfactie
In de voorbije maanden heeft het bestuur nagedacht over de komende
vier jaar. Deze gedachten kregen vorm in een ontwerp beleidsplan 2009-
2012. Dit ontwerp is besproken met de actieve leden van de Kring, de
leden van de werkgroepen excursie, genealogie en quiz en de leden van de
redactie. Speerpunten in het beleidsplan zijn het nemen van het initiatief tot
oprichting van een 'School voor Geschiedenis', zoals de werktitel tot nu toe
luidt, en het ontwikkelen en uitvoeren van een actieplan 'ledenwerving'. De
plannen van de redactie en de werkgroepen zijn eveneens in het ontwerp
beleidsplan verwerkt. Op de ledenvergadering kunt u zich over dit plan
uitspreken.
Bebouwing Ham
Evenals andere Bergse erfgoedorganisaties overweegt het bestuur van
de Geschiedkundige Kring bezwaar aan te tekenen tegen de bebouwing
van de Ham, de Waterschans en de historische enveloppe (dijk) rond de
Waterschans. In het kader van de reparatie van het Bestemmingsplan
Bergse Haven (de provincie heeft in 2007 op onder meer deze punten
goedkeuring onthouden), is het college van B&W voornemens de raad
voor te stellen om het havenhoofd de Ham in het Havenkwartier te
bebouwen met drie flats. De beoogde bebouwing van de Waterschans (een
archeologisch monument) respecteert de oorspronkelijke afmetingen
van dit verdedigingswerk niet. Op de nabijgelegen Kop van het Hoofd,
onderdeel van de enveloppe komt een flat van acht verdiepingen. Om
een aantal redenen achten de erfgoedorganisaties dit niet wenselijk.
Argumenten voor het behoud van de Ham zijn bijvoorbeeld: bewaren van
het Tieu de mémoire', stedenbouwkundig niet aanvaardbaar, in strijd met
beschermd stadsgezicht, in strijd met gemeentelijke uitgangspunten en
richtlijnen (structuurbeeld en beeldkwaliteitplan), behoud archeologisch
monument uit 1500 (twee landpoorten, een waterpoort, poort Hamplein
en tussenliggend muurwerk). Voor meer informatie en adhesiebetuiging/
discussie zie de website van de Kring: (www.geschiedkundigekringboz.nl).
Ad van den Bulck, voorzitter
Inleveren kopij voor Waterschans 2, 2009
De kop is er af. Het
jubileumnummer
in de nieuwe
vormgeving is bij
velen in goede smaak
gevallen. Ook zijn er
inhoudelijk reacties
binnengekomen
over het thema van de jaren zestig in Bergen
op Zoom. Naar aanleiding van de reactie van
de heer G.A.M. Herbers heeft Bas ter Stege
hem geïnterviewd over zijn herinneringen
met betrekking tot stadsontwikkelingen in
de jaren zestig. Hiermee vormt het artikel
Een glinstering op de Grote Markt een mooie
aanvulling op het themanummer.
Oorlog is een dankbaar onderwerp voor
veel artikelen en boeken. Zoals in het
septembernummer beloofd zal Anton
Schellekens dieper ingaan op de belegering
van 1747. Gedurende dit jaar zal hij in elke
Waterschans een tipje van de sluier oplichten.
Te beginnen met het eerste deel van 1747 Eene
formidabele belegering: Cheerleader van de
oorlog. Het beleg van Bergen op Zoom vormde
een onderdeel van de zogenaamde Oostenrijkse
Successieoorlog. Een oorlog die was begonnen
naar aanleiding van de opvolging van keizer
Karei VI doorzijn dochter Maria Theresia.
We hebben niet voor niets gekozen voor een
standbeeld van haar op de omslag van deze
Waterschans.
Eerder besteedde Ben Daeter en Wil
Schackmann aandacht aan de veenkoloniën
in Drenthe. Nu laat Truus Stevens zien hoe
haar oud-oudtante, na betrapt te zijn op
bedelen, zonder pardon werd veroordeeld tot
het bedelaarsgesticht te Veenhuizen. In De
lotgevallen van Catharina Trip vertelt zij over het
leven van Catharina in Bergen op Zoom, over
haar familie, haar arrestatie, veroordeling en
over haar verblijf in Veenhuizen.
Uiteraard vindt u in deze Waterschans ook de
vaste rubrieken Wardtaal en de bijdrage van de
Werkgroep Genealogie. Tevens vertelt Claartje
Rijkers weer over een interessant lespakket
voor de basisscholen: Merck toch hoe sterek.
Veel leesplezier!
Yolande Kortlever, hoofdredacteur
Nieuwe leden
Geschiedkundige Kring
per 15 februari 2009
Mevr. I. Nieuwenhuijzen, Bergen op Zoom
Mevr. R. de Jong, Bergen op Zoom
Dhr. P.G. Zijlema, Bergen op Zoom
Mevr. H. van den IJssel, Bergen op Zoom
Dhr. D.C.H. Ross, Roosendaal
Dhr. J. Balk, Poortvliet
Mevr. M. van Wijk, Bergen op Zoom
Dhr. J.J. Boertjes, Bergen op Zoom
Dhr. J.B. van Huiten, Bergen op Zoom
Dhr. M. Hart, Bergen op Zoom
Dhr. B.F.M. van Gurp, Bergen op Zoom
Mevr. T. Bolmers-Hermans, Bergen op Zoom
Dhr. J.F. de Neijs, Bergen op Zoom
Mevr. A.A. Ista, Bergen op Zoom
Mevr. J.P. Jeroense, Halsteren
Dhr. J.M.M. Lapien, Bergen op Zoom
Dhr. G.J.F. Verduit, Bergen op Zoom
Dhr. P.H. de Munck, Bergen op Zoom
Dhr. A.C.M. Theuns, Bergen op Zoom
Mevr. L. Steketee, Bergen op Zoom
Dhr. J.Cleiren, Bergen op Zoom
Mevr. E.E.M. Daniels-Klep, Bergen op Zoom
Dhr. C. Bruijs van Dijk, Bergen op Zoom
Mevr. W. Petersen, Bergen op Zoom
Dhr. A.C.M. Stuart, Halsteren
Mevr. A.C. Neijndorff, Bergen op Zoom
De uitgaven van de Geschiedkundige Kring
kunnen mede tot stand komen dankzij het speciale
lidmaatschap van de volgende bedrijven:
DARVI BV
DE BONT Stoffering, Putte
P. JANSEN Installatie Techniek BV
Taxi en toeringcarbedrijf DE KOCK
Natuursteenbedrijf DE KORT
Boekhandel VAN DER KREEK BV
Hotel en Residence DE DRAAK - A Hampshire Classic
HERREIJGERS Schilderwerken, Monumentenschilders
>10 O JO 11 - i
De Waterschans
39ste jaargang nr. 1maart 2009
ISSN 0926-3918
Verschijnt viermaal per jaar
Oplage: 1275 exemplaren
De Geschiedkundige Kring van Stad en Land
van Bergen op Zoom
www.geschiedkundigekringboz.nl
webmaster: Marieke Liefting:
webteam0geschiedkundigekringboz.nl
Postbus 280 6600 AG Bergen op Zoom
Erelid
Dr. W.A. van Ham
Bestuur
Voorzitter:
Ad van den Bulck
Secretaris:
Greetje Hage
Zuidzijde Haven 129
6611 HD Bergen op Zoom
tel.:0166-263166
e-mail: secretaris0geschiedkundigekringboz.nl
Penningmeester:
Frans Witjes
Londonstraat 2
6611 HW Bergen op Zoom
tel.: 0166-238621
e-mail:
penningmeester0geschiedkundigekringboz.nl
Postrekening 26 05 922
Ten name van:
Penningmeester Geschiedkundige Kring
van Stad en Land van Bergen op Zoom
Contributie 27 euro [minimaall per jaar
Ledenadministratie
Frans Witjes
zie adresgegevens penningmeester
Overige bestuursleden
Eric Goossen
Marieke Liefting
Kiekie Peijs
Willem Vermeulen
Tijdschrift van de Kring
De Waterschans
Redactieleden:
Drs. Jac Backx
Drs. Jaap Dekker (redactiesecretaris)
Drs. Nic Grosfeld
Drs. Johanna Jacobs
Drs. Irene van Kemenade
Drs. Yolande Kortlever (hoofdredacteur)
Drs. Jan Peeters
Bas ter Stege ing.
Redactiesecretariaat
Drs. J. Dekker
Ansjovislaan 27
6617 AN Bergen op Zoom
tel.: 0166-237572
e-mail: dekkervink0home.nl
Toezicht distributie
Frans Witjes
zie adresgegevens penningmeester
Ontwerp
De Werkkamer Bergen op zoom
Layout-vormgeving/druk
Drukkerij Vis Offset
Alphen aan den Rijn
vóór 1 mei 2009
Coverfoto:
Standbeeld van Maria Theresia te Ktagenfurt. Zij was de
aanleiding voor de Oostenrijkse Successieoorlog.
FAUSTG NUMINE
BERGA VICTRIX
3
De Waterschans 1 - 2009