1
t|s|
M
lilt
g s
51
s
S
s
sfl
'r>
l! -I'
S
I s
z&M
s Es!
ïl! S-Ks"
P
rS'S-lïs
S"a»i
ë- 05
a -5!
0'
5
S
N
g"?
<§ro o
pc|°
ESS
3
35 I"3
'rlZZé
cS-
-|g
N
3
3 - 2--°* 3
•sL 3-
rng""
g's g
3 §?3 q
g-s:g;g
z?
3
3 S-
g"-3C^« 8
r-sl«
3--""■§«
»&a§ g"S 3 s
S--
30
3c
&S-.3 g>
aSf
5 0
S;&3:a, re s;
3 5"
S-tsgê-
N
22.
-■ 8-
rn
3
a 3-^
r 2*
O-Z ^-3 gl
S"
3
S 2-
■-»
3-3 A3 sr-
S.2.0 g| g 3 re
|o|«|3"i
g-^S 3-rë - 5
3
e
cn
a
b
O
O
O
^-ü.3"! g-IS 3 2LS"S S g.O
fr2-^i'ct2.p o
r 2-
:i*
3 a
3:< |a-2arw -2^"
§a|S-3
o- g;
I»
8
S
■S»
g-ê
F g-J
o S-
Lag"".»
3 3 S
;*o
2 2- s
-§§s AÊg.
§- 3
O
b 2
s3
go.E?S -.l5'5'3"
S-5
3 3
g-"3
S:5_S-
- 10 g
as 5
ra o.-re-
Dl
8 S-^
.b
b
p nr,3
=°3' g
l§
-
O
S-F0 g
°-5re
B K
2ËS"
S w 3
s
s
O-S s
■§(3
8"
-^g-rêl s
g*££jTé*
c
3
ï*p
p o
s S-3
3
S.'ê8
S*ë
*-g gr
g-
Afb. 13. De keuken van O.L.V. ter Duinen te Ossendrecht. Links staat rector Van der Putten.
namens hen het woord te voeren. Zoals min
of meer te verwachten viel, werden zij niet tot
de gevangenen toegelaten. Rector Van der
Putten besloot toen om het gebouw heen te
lopen en aangezien hij uiteraard niet wist waar
de gevangenen precies zaten, aan iedere kant
even stil te staan, een gebed uit te spreken
en zijn zegen te geven. Overigens werden de
doodstraffen voor 'Dienst Wim' later omgezet in
levenslange opsluiting.
Als goed gastheer zorgde rector Van der
Putten voor een prima maaltijd. Terwijl Walter
met smaak at vertelde de rector over O.L.V.
ter Duinen en liet doorschemeren dat Walter
zo spoedig mogelijk naar een ander adres
moest, gezien de feitelijke overbevolking van
het klooster. Na twee doorwaakte nachten vol
zorgen en een smakelijke en voedzame maaltijd
genoot Walter van een uitstekende nachtrust.
Bij het ontbijt maakt hij de volgende dag kennis
met Bram de Korte. Bram de Korte was
feitelijk een onderduiker op O.L.V. ter Duinen.
Hij had zich namelijk in mei 1943, zoals alle
dienstplichtige onderofficieren, op Duits bevel
in krijgsgevangenschap moeten begeven. De
Duitsers vreesden namelijk dat deze jonge en
goed opgeleide mannen een rol zouden kunnen
spelen in de verzetsbeweging, hetgeen in een
aantal gevallen ook inderdaad het geval was.
Net als Bram de Korte hadden velen geen
gehoor aan deze oproep gegeven. Zij hadden
zich niet gemeld en waren ondergedoken.
Bram liep op O.L.V. ter Duinen echter vrij rond,
omdat niemand hem als een onderduiker
beschouwde. Hij kende rectorVan der Putten
namelijk al heel lang. Voor de oorlog had Bram
zijn dienstplicht vervuld in Bergen op Zoom.
Tijdens die periode was hij met mij in contact
gekomen, omdat wij beiden leiders waren bij de
katholieke verkennersbeweging. In die periode
brachten we samen vaak een bezoek aan O.L.V.
ter Duinen. Mede omdat Bram inmiddels was
verloofd met mijn zus Jeanne was hij vaak in
Bergen op Zoom. RectorVan der Putten had
Bram in 1943 geïntroduceerd als een soort
chef van de Technische Dienst. Bram, wiens
vader een aannemersbedrijf had, had een
bouwkundige opleiding gevolgd, zodat hij zich
op dat vrij grote gebouwencomplex zeker nuttig
kon maken en niemand vermoedde dat hij daar
als onderduiker was.
Gedurende het ontbijt legde Bram op verzoek
van rectorVan der Putten aan Walter uit dat er
aan werd gewerkt om hem zo spoedig mogelijk
De Waterschans 3
- 2009
114
CD
cc
p
to*
n> rrGfQ
?ni m
3
0.0 S-
=r S.
re 5." -
n> ju 3
fD ""O <T>
S- 2 3
tv' ET ("5"
5-k, O o r"K
CL ff n>
p o-2 9r
m <-t- n> o
%r-?
BtS £*5
cr p
a> 2. ff
O 05 J»
ro
CU<
ft) O O
cr3 2-S
c
CL P -
ft) P-
ff CL Q-
3 ju
3
3 O
fD
CSic
.ffQ 3
2-Ë.Q
fD jc:
CfQ
JuCfQ CL
C, O fD fD
q 3 P
g o
(10 0'
El» -i re
O) -> 3
S o P-
o P
^TO
N O
«r: cd
3 CL
- fD
ST 2
fD JU
—t a
rrn -J
ju O
3 fD
ff -t
O
2 3
£.2,° re g-U
re s 3 - -
fD Cr
2 3 cd
i-k fD Du CI,f/Q P.O
O rD 3 -rft n
oaï
CfQ
fD
Ore
3 3
CL N#
fD* O
cr
"^2
o.
O
S 3-
fD /-)
-t 3
=r 3
fD D-
3' fD
CL 3
fD 3
S 3 re
Ë-iSo-ö'
O 3: CL ?T O O
3 rfre re 2 g- re
S-IS-S 3
W0 Q, 2 fD O CL
3 D fT ft 2 rt fD O
Dro ^f-, 2- O
nof»S§ ori-^o 3 2
3 2.2 i s S 3 3
cr-'o^.r^CïtOcrt-'fD
t 2
S'a-g STto
-o 5 i 2
O. 9 3
r-
fD
aq 3
fD
O
Oto o re "2 ro
O fD
O Ij
3 P
Pr
cr fD
fD 3 JU
PC <- JU
o 2
3 -t p.
o-=:S
3
03 CD 3
3.3
- 3 3*
5' N
JU CfQ
3 fD
<*P-
$3 CD
p
P3
CfQ*
PC
r-t- CD
7^ CfQ
3*-3 ag2.go
o D-CfQ O CfQ
3 rïlL 0 CD f^ O
CfL^O 3
ff C 3 re S 3 S 7
C/5
O
O CD
5T* "~t
CfQ
C CD
3-' fD
3 3
fD
N 3
3
E3
fD P
3 3
CfQ
3' cd
O o
"O
CfQ
P CfQ
CD 3 fD
CL P C/5 fD
re S" 3
N M o. -
naq g-re o
^3-33
1 s§ «S
r" fD N
fD 3-mp 2.
O - P CfQ
p O ft)
aj" g g
fD 2 3* 3 3
a 3 o p
p 3-
.p 5
n ca cr.
o P 3 CD aQ
O P 5 CD "t aQ
c p» 3 "T =r
P P p-CfQ
cd ?r 3 2- 3-
3 i»N C 3 P.
p 5.2! p n
?r cd
fTi
tv r d 3*
3 jr* fD fD
>CD
fD C fl -tl
fD cd .r*-.—.'
OWi
3* fD fD
<-> sk r-*
5 s ^=2
p^ is
o cd p^
Z. 3 fD
P
t
fD fD
PCfQ
fD fD
g 02
O.S-S
23w
p' p
2.S.S
Np P
fD
72
P 2 fD
033
73 p
3
p 2
3 p
u> P
3fD P
P<
o <3.
fD fD P 3 3
re" 3 2 -■ 3" re
3 C 3 3 re pp
"O
2 sT 2. P re re
- &&3
Cl. 3
Ei.
ores D.IW
- fD fD P "1 P
2 -o o 3 2
0-0 O -o O c
2. re. 2 wO.
cr en
O CD fD fD ON
P 3- P P O
3
3* CD
O P
CD
P^
fD O
fD fD
P O
P OQ fD
r*~ fD P CD
-r P C
3^ N-p
3. fD p
3 P
3 OS"«
Ng.3 3
co CfQ
fD P*
cr o
O 3fS
3^3 A
re 2 o. g-o.
3 ui f6 m
4
fD
""a-3*
£5
"S-3-O o
g re 2
O-S"™ g
|-3 3
o ^*0 -
CD
fD
P
re
fD tn
o 512 3
L o 5.2 rë
S g re re 3: 3 O"
s 2. O.J=: re
O fD H w
f» -=• 2.2* 3 3 2
lo9
re re
'CfQ re
O 3* CD
2 re a.
pöifE!.
7 333
3fD JT fD
CfQ
fD OQ
7D n5 CD^< 3 O
fD 3 fD» P N P 3
3 V) 3 fD fD fD CO
3' 3
0.(3-3 3 2 C
g-K- gï
g Li^'-Sirë
CD CT r-t-
fD P N P
n CD O fD CL
P-Q £.p£p§
0 pc fD ïr p
73 fD 3
fD 3-
cr'
p p
1 fD oj
0 H CfQ
3 CfQ
I
O
O
p
3
fD
3 CD.
O l"
P P
P P
^t- p
3" 03
fD p
1 3 3
P 3 3-^3
2. p 3. p o
aQ CD fD 3. CD cr
<-•- CfQ CD
P O fD 7;
CD 75 CD P CD
55-CfQ -
fD 0 fD
'3 PC P l
p O f
5'"
ITO o re 3
O;
3 3 CfQ
o
r. cr fD
£3 S 3- p
CD CD
fD 3
Grq
CD 3"
•i. fD
<7>
2.73
fD
cr
po CD
3
PC >_-
S+- fD*
fD
P"
p fD
3 3
PC
CD*
Q3 *-( nj
3 roS.3
o ai 2
3 S-f? N
w re 2. re
v )+N
Q.^ N O
sa
re re
3 rn 3
m SV
re
D.
-3. re
£3 o 2
D. 3 ^:H1
3 T
a-g*— cq
S3 re O re
O ff
g 2.T3 EÓ'
re re 3* re
D. re 3
3 cro' Q- re*
O. re re g
3
re
a
re 3
CD
CD C/)
re-o 2
ar re
1—♦-
CD
re 3
3 re"
S 3
3. 9>
3
O.
O
o re.
re cfq'
O. re
re 3
3 re
c re
2.
re ar
Q-V
3 3 o-®*
re o 8 Q
re
3
re
CfQ
CD
p r
Q* «3:
-
CD
5'
aq
o
73 3-
O ju
or cr. q.
2 Cfq ju
r- SaQ
C O fD
r* c o 3
p a p
«-♦- p
fD O
Cu -n 7* -»
CD -• Cl cd
N CD fD fD
g^re 3 -
tg 5 re
B "S3
re. 3 re' sf
StOrQ re 3 2
re
3 co aa
CD* 3 w
O* re p
re 2. 3 2 c'
C CD Cfq Xn'
aq —ÏP
O. CD D.^
re 3 3: 3
a-< cr cr
re o gre
O 5.
CfQ Cl
S. CD 5*
P Q-i
•Cfq
Laq
O
3
N
CD
3 re
3- 51 ?r re
3 O
3 re 3 re-
re
re 2
o 3
3-
3- S3 sr
re- 31 re
Z 2
re 3 a-
»C?
?3-3
cr c
g"3 o
CD iP
3 PC
3 3 CD
3 3 CD
2-73 7
HO u
p n zr
CD CD
0.3
3 2 s!
2-^-
cr
3 p p
N S
2, fD
S pp
3 aq n
or p p'-
C 3
S3
CL
CD P
3
S
33 CD
CD pL'1
cd cr
o 2- £L
3 30 ag""
~c 2 g- 3 3 8
2. p ü-3 3
N p fD
"g.° re 5.
g 2.§ rë'
p aq 3 pc
p n> p
CL
3 P
-1 r\s
O
X —5 —j -3
On
PC
3
3 ju
N ju
CD t
O X
O a.O
-> re
9 rë
n.CQ re
^D-3 3'0.2.
S3 coo-" w
2 *re o SL
3 Cu P
«O aq cd =7 N
CD a,2 CD 3 CD c=:
fp -Li C/5
3
P
S-
fD P
CD
3
CL O
CD
t
2
CD 3
7. Ou'
Ü5
re OTQ
CD
p. CD.
P 3*
3 -3
aq
CD -
CD 3
<70
o
CL
J=: 3 N Z ao
- CD q CD
5' re "3 "O TO ITO
01 3 B X-3
&XO.uiTO0re<
3jö 9 3
re
3 i. 3' 2 g .-
3 2 3 a.=rW
o.3 n< _2 3
33 g.8 O.JS.
5üi<g3Sre
re M 05 3 re 3
re 3 3- D.
re q. 2. n 2
re S--=: re jr 3
-■ SI T re 2J. sf
O cr re re
o re 3 si Ni 3
re si O S
3 O O. 3 3.J.
CD re-K - I
0
b
oi S;
c«
Al fU
I 3
b
Q
ct>
CD>
o. m
Q
b _3
to
PI
b
Cö
D.04 w 45 D- N CL 3" 3
p cd CL 2 0L=:<<fD P 2
^-^?TO-3 gN.TO
gl'^TO 3'g-§"
- 7 N
L P
fD P
-t -1
u
3 fü.
L
•D O-
i CD
0 N
CD
2
-a
O. TO
Lre
CO
m3 iP^SmPïq (tCt
oq c cd 3 Cl oq 2 *- N
crQ'~t3-23crcDfD nrjfoqp
n> p c/) Jr p "r
- 3" re"Jq
03 O* 2.
0*2.0 b
- o g
^D-3-
- re 2
S5TO „g-
1—1 CD O
3 3
O
CD >-t
CL P
CD 3
CD»
CDn P
re 2 2
®3 3
O
p
o
g-oq
CD O
O 3 CU
S re 3 re
w S-C re, S
O TO &2 O.
■a re re w sr 3 93
2c3
3 p
p p
3
3* p Cl p
3 p P 3
3
PC P
3 °-a5
3. P p
3 3
PC»'"
N
paq
p Er
aq aq
3*-P
O p o
O - 3
.^:q.2to ffg
3 n>
D. 3 re
Lto
O
*7
C/5 2 b
3^
P v.
3 3- C.
K-K P
CD -
N. 05*
*5* n b
O
CL p
3t to
CL w
- o
p
CL
P
•-1
C/5
M
N
C0
pö
3 O -
3 g
CL C/> P
3^2
J3 3
Cl co
C N
^gïQ
p cr
•-t p
aQ 3
gOQ
N 1 2^3 o
O' p o
o J- CL 3 3?
S. 3 ^-S O
p a o
N_ CL
2.
OQ
£Lpv
p
C 3
cn 3- JÜ 3*
»P re-*
5? 2 8 2-
0Q_
O
-t
O
O.A
p 2
3
?r cd
cr 3-
ar o
p' 2-3
re r N
O-re
su
O
p
CL p
P 3
3 re-
I
1
(f> f6 -
S rej 3-
5 3^.
3 p
3 N 3
2 3 re
re^ 3
*-3
P P
*CL3
73 n
P P
3-
P 3 K
3 3
p
cr p
o a
"i sr
A
3 OQ
-t
O
O
<d"
"3
CL w P
P 3
3 31 OQ
O 2 CL'
O 2
r O 3
Ö3li
C P
3- 3
6 re crq g re
1 2 2-3 3-
.3 P 3 li
3^ cl ?r
40r p'
I ?r g _3
1 si ff-a
1 1-1 re
I 2 cr"
- 3 cr 3
3. o. 2
ra o 3 o
5 rf -» 72
j re q. 2.
j 3t p a
cr p cl 3
j. d p 3
- srao 3 "3
CLCfQ 3-£ ST 3
P P P £5 re-
PP a l— r7 c/5
7 WOQ CD O- 0
3- P -
C7 CD
O U)w
C/5
O 1
3
o s
PCOQ
P P o
rt rv> 3
P
P
rr o
x ;*r 3 a p
cl 00 cl 3- 3
O M p JQ p p
3 3 P r*
p cd o ?r x-
P 3 m rei o
3 3" «-^42: P O
90.5.3 „g-g.
rere g3-3
D. O re- 2' 2
re" s? ra 3* 3 g.
re ra TO O g-TO
S _ra re-a re
m 3^ S t2. -
P P P 3* o
3:3 3 gg^o
3 re-. K- 5" p a
OQ p N
3 CD -t 3* o
1—1 CL P TT Ct su
re re FT»
0.2 g P Z - a-
b- ft-» C/5
3*
p p
3
3
-re -re
p s.
p p
p i r
3 3-
SLp 3
-• p
-OQ P
a cr-t
P N
Q- P CL 5 fD
- P
2 O g 3' 3
raore rao-j
30.-0.gcgy
i re ra crq g 2
cro.ra 0.3
O srgyg 3 g
3 P Qt
CL fD O
55' cr p -t o
p
3 - 3* o
3* B"~ 0
p p
P CfQ
yi - p
S p 3
cl2 cr"
o 3
3 3.
x* p p
p a
310
3
p
g-0Q
P fD 1
2- CL
3 CL 2 g P CD
p a 3. P a
f_— rf/~. K- P P
p
ho O-C a
o ra c
r E2. o O
cl p 02 3
,- 2 o. ra N
I 3 -t P
"7" 3
O
P 3
3 p N
- P P
D.3TO
I or" P - -
p 3 Q-
?r
p -
p
3 o
3
C/5 N
7- SL3 0t^ 3 2.
S- CL S r:*
2 3^3 cl p
r- p 2, S-
cl^-3 7--p
O B r 05 TO
O ra g- O. C aq ra
O. 2 50 o. n, 3
- N ra O re
a re TO
si ra r
ga 3 -
re g
•r P i-K
- 3- - D- p'
o- o 2"®
o 3 S2.
m 0 cr cr
,3- g* 3 P P
*2* o ao cl 3
3 3 CL- P
7) Pi
O ?s
•7
n 5"0
Li fD 3
U) CfQ
3 o
an.< aq a^N r
r ra O o as-3 g
9)0 333'ra3^3S
3 CD •-*
ra
ra 3
SlTO
1 N.1
re. N
:3 g
o
cr
3 N
p -•
p
-re
-t
3 cr ra
ra -1
3 a.Q._ 3
g ra 3 M
re 5 ra TO
52
g re. o. 5.05" g 3 -
ra re-Op" 3 TO fi w
3
nar,
CD
re-
CD 3
N
O p
c
p
p p
cT
73 P 0
1—1 p «c:: -t 3
O-O -re
o O C/5 fD
O 3 N oq p
3 H-O P P 3
m 3 3
gff 3
- 3 rara
-8 s-5
3- —TO
?ï»a
O P O
p
3" P w
3
C 3
CL
P
P
P
O 3
P
L p
O* tn
P'
3 p
—1 w -K, - w Q3
2 «13: K-K o 7. P w 3
3 I C/5 P I "-J 3 C/2
p 0 Cl
p 2 p
o* p cr
c p p
d-3 3
P raN~
3 oq -
tv
O CL
—i
CL P
P
3
CL
P 4s:
Oq
3 P
2 3
P C/5
3 O
t/5 J-
C-
cr 3
p
73 C/5
P
rë'3-
3 P
3
c/2 cr
3 3'
o- 2r
O
O
3
p
3
C/2 cr C/3
o5 o 3 o
3 3* o 3-
p rp
3-3
O O I ra
CrQ g 3
g-2-O-o
£J_.a: a;
ra sr o.
3 TS o
5"
S re re
re1!'
393 q, re
1-1 "3
K+" P
P
fl>
3 3
re g
O O. Sj TO
B.rt 2 ra
ra
re»2.ö
aro:: P ra
o.
p
ZCTQ H
c C
3. 5' re
o, re
a-g-3 a.
ra ro o
4»TO°
«3t 3" P
3
2 p p 2.
3 n fo 3
'g-3. 3 w
P 4Q. 1
ra c re.
Sr 51 «ra
P -!
3-W3 2.
cr cr c g
Q. K+ r+-
3P
JU p p
513 3 3
ra" B O
2- P *-t 3
•-t CL c/5
N -S P
3 3 g^
0, o. p TO
ju fD 3 P
3 g
a-re
P
P
«L
N
o- cr p
3 2.3
N P*
P 3
3 p aq
3 p
p
paq co
3 O
3-ï
p p
ft 3 1
CL '^«n:
O
O CL
p
p f—
b
re
b
a
?»r
Ore
b O.O
CD O
rb ai qj
S O
3 O - -
■O as-re 0.
g re 3 ra 3
p p p cr p
S" re - 3
P 3
CL 3
P 3
—t
S:<
TO
tn-Ö
S re
3 p
r-
aq
3 -
C/5 -
2C^S
_TO
rS P yu
S
3 re -
—i O
aq CL - O-73
7C q ju S.r^aq
3 p
uSto Sg
3 re o 3
g r-
P
P 3=3
3 P
c/5 3 O
- - 73
g TO
Sr—g-
re n o
CL c
3 CS
3 n a*
JIT P C/5
P 3
CL
5. o-
re- ra
r g
P O
p *-1
n
rnrog:
3 re ra
ra g ë"Og
re 2 ju 3 re
re 3 -1 3. ni
P
3 s 5*3 N.
r-f O 3 fD
cr c/2 3 ^2
3 p
3 2
ra'EL
D.3 3
1 w
3
5T *7 3
p 5
2- p
p. S aq'*?' 5*
CL 3*
P r-
3
C/2
3
CL cf
P CL O
co 2 O
P
ttg g
P 3 2-^3:
i-K rA p_-
3 aq cl
p 2 o
P 2 O'
3J-L K-
p 3
X- 3 P
p g
3 3
p
b/
O
- CL
^3
03
«2
3!
C^ fD* - P
D. ^3-
ra o 3
P reTO g-
3_ PP
p aq CL
7 p 2 p
a a-3 S
1 FT •-*■
p p p w
3 re- q.—
f P
ra g
O; 3* <V_aq
ra 3 re ra.
-r-- -3 re
M re
3 N -n
3 o a. o.
2 re"
CD g
8 2.3"
TO e
ra 3 3
3 "O
p
3
p p
„(n Mw
Saön
3»5e
ra" 7
p TO m re
fD 2. 3;
- t 73;
- C/2
CL P
2: N 3
2. c"g-
cr -
p
tw
2 p p
p
p -i
3 2.
p
CL
P O
3
N
o n re
3 ra 3
O. 3 3
ra re
3 cr. 3
k-k CL fD
0 5r
p
3 p
3 -
ra S.
3 rê D. tn
re- re SU
3- g
P aq cd
cr p
cr 03
p ET
3 T
CS
p
p
3
p
3
CL
P
-t
P
3
P
P
3
ri
