WARTAAL
Blijft herdenken!
namelijk met potlood de volgende teksten op
genoteerd: "Duischland [sic!) gecapitaleerd
Isidj. 21ste legergroep overgegeven den 4de
Mei 1945" En bij de legenda staat geschreven:
"Vrijdagavond half 7 schriftelijk overgaven
sicHet is een nauwkeurige kaart met een
gedetailleerde weergave van de steden en
dorpen, de belangrijkste verbindingswegen,
rivieren en meren en de grenzen van
Nederland.
Drie historische documenten, die in de jaren
1944 en 1945 waarschijnlijk huis-aan-huis
verspreid zijn en ons herinneren aan de vreugde
van de bevrijding. In deze WARdTAAL niet
alleen een fragment uit de bevrijdingskrant
van oktober 1944, maar de gehele krant als
middenkatern. Om ook na 65 jaar de vrijheid te
kunnen herdenken en vieren!
Met dank aan de heer P.A.D. Schepers voor het ter beschikking steden van de drie
bevrijdingsdocumenten.
Vijfjaar geleden verschenen ook al twee
edities van WARdTAAL over de bevrijding van
Bergen op Zoom (Waterschans 2004-3 en
2004-4). In het kader van 60 jaar bevrijding
schreef ik toen over de oorlogskerkhoven
en de herdenkingsmonumenten in de stad,
waar elk jaar de oorlogsslachtoffers herdacht
worden. Nu weer een WARdTAAL over de
bevrijding? Ja, ook nu we 65 jaar bevrijd zijn,
moeten we daar bij stilstaan, zoals elk jaar.
Want herdenken is niet iets van eens in de tien
jaar, maar iets van elk jaar, voor iedereen, jong
en oud.
Afgelopen zomerwerd herdacht dat
honderd jaar geleden voor het eerst het
Kanaal tussen Frankrijk en Engeland met
een vliegtuig overgestoken werd. Ook was
het deze zomer veertig jaar geleden dat Neil
Armstrong als eerste mens een voet op de
maan zette. Vraag je ouders maar eens waar
ze waren toen Neil Armstrong op de maan
liep: ze zullen het zich herinneren als de dag
van gisteren, net zoals velen zich goed zullen
herinneren waar ze waren toen bekend werd
dat J.F. Kennedy werd neergeschoten of dat
een vliegtuig de Twin Towers doorboord had.
Belangrijke gebeurtenissen die in je geheugen
gegrift staan, die de geschiedenis veranderen,
een klap geven of juist vooruit helpen. Doordat
we deze gebeurtenissen met ons meedragen,
krijgen we een breder beeld van wat goed of
fout is, van wat rechtvaardig of onrechtvaardig
is. We krijgen waardering voor mensen,
respect voor hen die ons zijn voorgegaan. Of er
ontstaan gevoelens van woede om het onrecht
dat mensen is aangedaan. Dit zorgt ervoor dat
we steviger in het leven kunnen staan. Het is
daarom goed dat dergelijke gebeurtenissen
van vreugde en verdriet herdacht worden. Niet
alleen door de mensen die er zelf bij waren,
die van dichtbij of ver weg de gebeurtenis
hebben meegemaakt, maar zeker ook door de
generaties die volgen, door jong en oud.
VREUGDE EN DANK
door Ds. H. F. C. de Boer
Terwijl we deze regels schrijven, is het groote
moment nog niet aangebroken. En toch is onze
vreugde reeds onuitsprekelijk.
Het is misschien nog het diepst te benaderen
in de stille woorden van een dankgebed. Want
we weten toch in de bron aller vreugden is
God de Heer, die ons ook in de donkerste
uren behouden heeft. Gesterkt door Zijn Geest
is het den bezetter niet gelukt, onze geest te
breken. Er is hier en daar een scheur en
een vlek, maar de banier van onze geestkracht
is onvernietigbaar en van nu af aan zullen we
hem evenals in de donkere jaren, die achter
ons liggen, kloekmoedig voorwaarts dragen.
De brute kracht van den bezetter heeft ge
faald, omdat hij in één opzicht de Nederland-
sche volksgeest niet begrepen heeft, nl.dat
de geest van het volk verankerd was in den
geest Gods en dat deze heilige levenskracht
daardoor onaantastbaar was in nood en dood,
in concentratiekamp en voor vuurpeleton. Onze
fiere mannen, die hebben geleden of hun offer
hebben gebracht, waren door dien geest bezield.
Onoverwinnelijk niet te breken door den
Geest Gods 1 DaaromHem zij de dank, in
onze groote vreugde, die spreekt door onze
helden en ons fier Oranjehuis, dat ons nu
dierbaarder is dan ooit.
Kome dan in deze ure dit danklied uit een
eindelijk bevrijd opademende borst
Als gij, o vrome dikwijls hebt gesmaakt,
(geleden)
Vermaakt u nu vrij, dat u 't harte raakt
Looft God den Heer met zingen en met spelen
En roept vrij uit tesaam met luider keelen
„Hadd'ons de Heer
Hem zij al d'eer
alzóo niet bijgestaan,
wij waren lang
ons was zoo bang
al in den druk vergaan.
Daarom is het goed dat we jaarlijks op 4 en 5
mei stilstaan bij de Tweede Wereldoorlog en de
bevrijding, bij verdriet en vreugde. De mensen
van toen zijn er door getekend, maar ook de
mensen van nu dragen deze momenten met
zich mee, jong en oud. Door je betrokkenheid
bij de gebeurtenissen uit het verleden te tonen,
laat je zien dat je als individu niet los in de
geschiedenis staat, maar een plaats inneemt in
een traditie. Dus: blijft herdenken!
Afb. 4. Drie documenten uit 1944 en 1945 herinneren ons aan de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog en
de eerste dagen van de bevrijding.
De Waterschans 3 - 2009
134
Afb. 5. Artikel uit de Bevrijdingskrant van 27 oktober 1944
(zie ook middenkaternl.
135
De Waterschans 3 - 2009
