Boekbespreking
Zevende plaats voor de Geschiedkundige Kring
GeschiedenisQuiz 2010
Onder redactie van Frans van Dongen
en Han Verbeem
Uitgegeven door Stichting Vrienden van het
Markiezenhof.
Gratis bij een lidmaatschap van de Stichting
Vrienden van het Markiezenhof 25,- per jaar].
Tevens verkrijgbaar bij Het Markiezenhof en de
Stichting Vrienden voor 30,-.
Tijdelijke actie: voor lezers van De Waterschans
is het boek tot en met 31 januari 2010
verkrijgbaar voor 15,- bij Het Markiezenhof.
In 2008 vierde de Stichting Vrienden van het
Markiezenhof haar veertigjarig bestaan
en zo'n momentum mag natuurlijk niet
onopgemerkt voorbij gaan. Naast de verwerving
van twee belangrijke stukken, een schilderij
van Ambrogio Spinola en een gouden
beloningspenning, geslagen ter herinnering aan
het beleg van 1622, besloot de stichting tot de
uitgave van een jubileumboek.
In dit fraai vorm gegeven boek staan de
Genuese veldheer Ambrogio Spinola en zijn
beleg van de stad Bergen op Zoom in 1622
centraal. Dat is uiteraard niet zo verwonderlijk
want de nederlaag van Spinola wordt gezien als
een belangrijk moment in de geschiedenis van
de stad Bergen op Zoom.
Het boek is opgedeeld in drie hoofdstukken.
In het eerste hoofdstuk Ambrogio Spinola,
militair grootmeester (1569-1630) wordt het
leven van Spinola op een gedegen manier in een
historische context geplaatst door drs. Yolande
Kortlever. Dat gaat echter wel langs gebaande
paden en voor de leden van de Stichting en de
lezers van De Waterschans, die zich ongetwijfeld
al eerder in deze briljante strateeg en zijn rol in
de Bergse geschiedenis hebben verdiept, zal het
weinig nieuwe wetenswaardigheden opleveren.
Hoofdstuk twee 'De beloningspenning van
Bergen op Zoom' (door drs. George Sanders)
beschrijft de aangekochte penning die op 15
oktober 1622 door burgemeester Pasquasius
Turcq werd ingesteld voor mensen die zich
tijdens de belegering verdienstelijk hadden
gemaakt voor de stad. Tot 1761 werden
dergelijke penningen door de stad Bergen
op Zoom uitgegeven aan mensen die de
stad een dienst hadden bewezen of aan de
leden van de Raad van State die toezagen
op de verpachting van de belastinginning
in Bergen op Zoom. De lezer maakt kennis
met de verschillende soorten penningen, de
ontwikkeling in de manier van vervaardigen
en krijgt bovendien uitleg over de beeltenissen
op de penningen. Hoewel 1622 centraal staat
in het jubileumboek is dat jaar in dit hoofdstuk
slechts het uitgangspunt en wordt in feite de
ontwikkeling van de penningen in de 140 jaar
daarna beschreven. Wist u overigens dat deze
beloningspenning model heeft gestaan voor de
nieuwe ambtsketting van burgemeester Han
Polman?
Het laatste hoofdstuk 'Spinola in beeld' is
geschreven door prof.dr. Hans Vlieghe en geeft
uitleg bij het door de stichting aangekochte
schilderij, dat heden ten dage, na een
zorgvuldige restauratie, te bewonderen is in Het
Markiezenhof. Het schilderij is een zeer kundige
kopie van een portret dat Spinola zelf liet maken
door Peter Paul Rubens na het succesvolle
beleg van Breda in 1624-, Tot in de detail neemt
de schrijver ons mee langs elk onderdeel,
waarbij diverse malen wordt verwezen naar
andere kopieën, die in tal van internationale
musea hangen. Han Verbeem eindigt dit
hoofdstuk met een interessant relaas over
de aankoop en restauratie van dit portret en
eindigt in een bijlage met een korte uitleg over
de vervaardiging van de nieuwe ambtsketen van
de burgemeester van Bergen op Zoom.
Ambrogio Spinola 1622 is met vlotte pen
geschreven en gelardeerd met prachtige
afbeeldingen. Ondanks het feit dat verschillende
auteurs een bijdrage hebben geleverd aan deze
uitgave, levert dat in geen van de hoofdstukken
een stijlbreuk op, hetgeen een compliment
is voor de redactie. De drie hoofdstukken
behandelen echter dusdanig diverse
onderwerpen dat het boek geen eenheid vormt.
Bovendien suggereert de titel dat Spinola en het
jaar 1622 de rode draad van het boek vormen,
maar dat geldt maar ten dele voor hoofdstuk
twee (waar 1622 slechts het uitgangspunt van
de verhandeling vormt en Spinola hoegenaamd
geen rol speelt) en hoofdstuk drie (wel Spinola,
maar geen 1622).
Het diverse spectrum aan onderwerpen
bewerkstelligt anderzijds dat dit boek
lezenswaardig is voor een breed publiek.
Lezers die vooral geïnteresseerd zijn in
een geschiedkundige beschrijving nemen
automatisch kennis van gebieden waarin zij
minder thuis zijn, bijvoorbeeld de penningen. En
daar is dit boek denk ik ook voor bedoeld, een
breed publiek, dat de stad Bergen op Zoom en
haar geschiedenis een warm hart toedraagt.
Irene van Kemenade
Tijdens de 20e Heemquiz georganiseerd door Heemkring Jan uten Houte in Etten-Leur op vrijdag
20 november jl. behaalde het team van de Geschiedkundige Kring een eervolle zevende plaats.
Er namen in totaal 17 heemkringen deel aan deze quiz in de aula van het Munnikenheidecollege
te Etten-Leur. Het team bestond uit Fons Evers, Ton van den Boom, Frank Wierckx, Nic Grosfeld,
Yolande Kortlever, Marieke Lieftink, Jacq de Vries, Arie Haasnoot, Rochus en Biene van den Bergh.
De vragen waren best pittig en handelden over allerlei onderwerpen uit West- en Noord-Brabant.
De wisseltrofee werd gewonnen door heemkring De Honderd Hoeven. Proficiat!
Voor de zesde keer in successie organiseert De Geschiedkundige Kring in 2010 haar
GeschiedenisQuiz op vrijdagavond 9 april 2010 in de theaterzaal van RSG 't Rijks, Bergen op Zoom.
De inschrijving start half januari 2010 voor teams van maximaal 6 quizzers.
De Wisseltrofee zal verdedigd worden door het tweede team van de Stichting Bezichtiging
Monumenten.
Voor het concept van deze quiz-avond is weer gekozen voor de bestaande formule.
Ook vorig jaar bleek die een succes gezien het enthousiasme bij de quizzers.
We verwachten weer dat genoeg teams uit de zeer gevarieerde geledingen van onze Bergse
samenleving zich zullen aanmelden. De uitnodigingen daarvoor worden verstuurd begin januari
2010.
Sluitingsdatum inschrijvingen 15 maart 2010. Inschrijvingskosten 24 per team.
Voor nadere informatie Fons Evers, tel. 0164-210283 of e-mail fons.eversOwolmail.nl
De Waterschans 4 - 2009
174
175
De Waterscharis 4 - 2009