üfès
Colofon
Beste leden,
Van de hoofd
redacteur
Welkom
Kroonleden
HERINRICHTING MARKIEZENHOF
Het zat de meesten van u niet zijn ontgaan. In
het weekeinde van 24 en 25 oktober opende het
nagenoeg volledig vernieuwde Markiezenhof
Historisch Centrum officieel zijn poorten. Met
name het museumdeel dat betrekking heeft op
de geschiedenis van stad en land van Bergen
op Zoom onderging een grondige wijziging. Honderden genodigden
en meer dan drieduizend belangstellenden namen een kijkje, waren
enthousiast en besloten er zeker nog eens terug te keren.
Graag complimenteer ik directeur Wim Reijnders en al zijn
medewerkers met het resultaat van jarenlang niet aflatende
inspanningen. Het resultaat mag er zijn. Een eigentijds museum vol
informatie en verrassingen waarin het prettig dwalen en goed toeven
is. Een museum ook dat zowel voldoet aan de verwachtingen van de
bezoeker die een eerste indruk op wil doen van de historie van stad
en streek, als aan de wensen van de geïnteresseerde liefhebber van
geschiedenis wiens belangstelling dieper gaat.
Reijnders en zijn medewerkers verdienen nog een extra pluim. Waar
andere musea jaren dichtgingen, het Zeeuws Museum in Middelburg
voor zeven jaar en het Rijksmuseum in Amsterdam voor inmiddels
onbepaalde tijd, bleef het Markiezenhof gewoon open. Niet steeds alle
zalen, maar toch! Tijdens de verbouwing ging de verkoop gewoon door.
Een prestatie van de eerste orde! Het is zaak dat iedereen zich terdege
realiseert dat deze gang van zaken in museumland niet vanzelfsprekend
is.
Natuurlijk zijn er ver bete rpunten. Zo valt het op dat de aandacht voor
het gebouw zelf (de bouwperiode, de architectuur, de oorspronkelijke
indeling) en de wijze waarop de familie van Glymes dit complex in
de zestiende eeuw bewoonde, beperkt is. De informatie hierover is
weggestopt in de gang bij de garderobe en de wc-'s. Het Markiezenhof
verdient beter! Dit stadpaleis is uniek in de voormalige Nederlanden.
Van de ongeveer twintig vergelijkbare hoogadellijke woningen die
eind vijftiende en begin zestiende eeuw zijn gebouwd, is er maar één
relatief ongeschonden de voorbije vijf eeuwen doorgekomen. Alle
andere in voornamelijk Brussel en Mechelen, maar ook in Antwerpen
en elders zijn verdwenen, zwaar verminkt, verre van volledig of ten
dele heropgebouwd na bombardementen in de Eerste Wereldoorlog.
Dit maakt het Markiezenhof tot een uniek gebouw. Mogelijk dat in de
toekomst door middel van tijdelijke tentoonstellingen en/of publicaties
de aandacht ook gericht kan worden op dit uitzonderlijke gebouw zelf.
Ad van den Bulck
Inleveren kopij voor Waterschans 1, 2010
Voor u ligt alweer de
laatste Waterschans
van 2009. Door
omstandigheden
is het Anton
Schellekens helaas
niet gelukt om deel
drie te schrijven van
zijn serie artikelen
over 1747. We moeten natuurlijk niet vergeten
dat de auteurs hun artikelen in hun vrije tijd
schrijven. De redactie is dan ook iedere auteur
zeer dankbaar voor het aanbieden van kopij. In
ieder geval houdt u in 2010 nog twee delen over
1747 van hem tegoed en dat is goed nieuws.
In de vorige Waterschans stond het artikel van
Piet Huijgens centraal over het neerstorten
van de B-24 bommenwerper van Walter Hern.
Ook in deze Waterschans wordt aandacht
besteed aan vliegtuigen en vliegeniers.
Loe Baltussen beschrijft Het ontstaan
van de vliegbasis Woensdrecht, nu 75 jaar
geleden. In 1934 werd met de ontginning
van het gebied De Eendenkooy begonnen als
werkverschaffingsproject. Het was immers
crisistijd en velen waren werkloos. Het lukte
echter niet om pachters te vinden om het
gebied voor land- of tuinbouw te exploiteren.
Burgemeester Rubert van Woensdrecht kwam
met het idee om er een vliegveld van te maken.
Loe Baltussen geeft met zijn artikel een
uitvoerig en boeiend relaas van dit stukje lokale
luchtvaartgeschiedenis.
Voor een goede moord moeten we weer bij
de Werkgroep Genealogie zijn. Zij vinden in
hun stamboomonderzoek vaak de smeuïgste
details. Frank Wierckx voert ons dit keer mee
naar de Noordgeest waar op de Halsterseweg
Anthoni Mauri werd neergestoken. Wat er
precies gebeurde vertelt Frank Wierckx aan de
hand van getuigenverklaringen in Moord op de
Noordgeest.
Vorige maand heeft Het Markiezenhof
Historisch Centrum weer een bijzondere
penning gekregen van Stichting Vrienden van
het Markiezenhof. Het betreft een Franse
historiepenning van de verovering van Bergen
op Zoom in 1747. Han Verbeem beschrijft de
penning tot in de details in zijn artikel
De keerzijde van de medaille, propaganda in
zilver.
Tot slot eindigen we jaargang 2009 van
De Waterschans met een boekbespreking van
Irene van Kemenade. Zij bespreekt het boek
Ambrogio Spinola 1622, uitgegeven door de
Stichting Vrienden van het Markiezenhof.
Mede namens de redactie wens ik u prettige
feestdagen en het allerbeste voor 2010.
Veel leesplezier!
Yolande Kortlever, hoofdredacteur
Nieuwe leden Geschiedkundige Kring
per 20 november 2009
Mevr. H.M. van Broekhoven Bergen op Zoom
Dhr. J.P.A. van Broekhoven Rucphen
Dhr. J.F.M. Dons Halsteren
Mevr. L. Gjeltema-van de Welk Bergen op Zoom
Mevr. T. de Haan Bergen op Zoom
Dhr. M. Hermans Wouw
Mevr. C.I.M. de Jonge Bergen op Zoom
Mevr. C.A. Krimpenfort-Roest Bergen op Zoom
Dhr. D.F.J. Melsen Oosterhout
Dhr. M.A.T. Mulder Halsteren
Mevr. C.C. Schaap-Bakker Bergen op Zoom
Dhr. H.J.C. van Straaten Bergen op Zoom
Dhr. R.A.P.M. Segers Venlo
Dhr. A. Touw Zaltbommel
Dhr. J.C.M. Walters Bergen op Zoom
Dhr. J.P.M. Withagen Moerstraten
i ,.'i lU n; i. i-
De Waterschap^ v.
39ste jaargang nr 4„ depember 2009
ISSN 0926-39T8
Verschijnt viermaal per jaar
Oplage: 1275 exemplaren
De Geschiedkundige Kring van Stad en Land
van Bergen op Zoom
www.geschiedkundigekringboz.nl
webmaster: Marieke Lïefting
webteamOgeschiedkundigekringboz.nl
Postbus 280 4600 AG Bergen op Zoom
Erelid
Dr. W.A. van Ham
Bestuur
Voorzitter:
Ad van den Bulck
Secretaris:
Greetje Hage
Zuidzijde Haven 129
4611 HD Bergen op Zoom
tel.: 0164-243144
e-mail: secretaris0geschiedkundigekringboz.nl
Penningmeester:
Frans Witjes
Londonstraat 2
4611 HW Bergen op Zoom
tel: 0164-238621
e-mail:
penningmeester0geschiedkundigekringboz.nl
Postrekening 24 05 922
Ten name van:
Geschiedkundige Kring van Stad en Land
van Bergen op Zoom
Contributie 27 euro (minimaal) per jaar
Ledenadministratie
Frans Witjes
zie adresgegevens penningmeester
Overige bestuursleden
Eric'Goossen
Marieke Liefting
Kiekie Peijs
Willem Vermeulen
Hilde van den IJssel
Tijdschrift van de Kring
De Waterschans
Redactieleden:
Drs. Jac Backx
Drs. Jaap Dekker (redactiesecretaris)
Drs. Nic Grosfeld
Drs. Johanna Jacobs
Drs. Irene van Kemenade
Drs. Yolande Kortlever (hoofdredacteur)
Drs. Jan Peeters
Redactiesecretariaat
Drs. J. Dekker
Ansjovislaan 27
4617 AN Bergen op Zoom
tel.: 0164-237572
e-mail: dekkervink0home.nl
Toezicht distributie
Frans Witjes
zie adresgegevens penningmeester
Ontwerp
De Werkkamer Bergen op zoom
Layout-vormgeving/druk
Drukkerij Vis Offset
Alphen aan den Rijn
vóór 1 februari 2010
Cover: Het stuntteam van 'Whisky 4' in actie.
Door L. van 't Hof, penseel in kleur, 2001.
FAUSTO NU MINE
BERGA VICTRIX
De uitgaven van de Geschiedkundige Kring
kunnen mede tot stand komen dankzij het speciale
lidmaatschap van de volgende bedrijven:
DARVI BV
DE BONT Stoffering, Putte
P. JANSEN Installatie Techniek BV
Taxi en toeringcarbedrijf DE KOCK
Natuursteenbedrijf DE KORT
WONEN WEST BRABANT
Hotel en Residence DE DRAAK - A Hampshire Classic
HERREIJGERS Schilderwerken, Monumentenschilders
143
De Waterschans 4 - 2009