13C/7/ 'e /i
IfeftOGIO
SP1NOLA
1622
In dit nummer van De Waterschans
December 2009
Hofzaallezmgen 2010
Cultuurhistorie rond
142 Voorwoord voorzitter
143 Van de hoofdredacteur
143 Nieuwe leden, Kroonleden
145 Hofzaallezingen 2010 Cultuurhistorie rond
Bergen op Zoom
147 Overzichtstentoonstelling van Willem van Dort Sr.
148 Marius Bauer en zijn tijdgenoten
175 Zevende plaats voor de Geschiedkundige Kring
175 GeschiedenisQuiz 2010
149 Het ontstaan van de Vliegbasis Woensdrecht
1934-1946
169 Moord op de Noordgeest
171 De keerzijde van de medaille, propaganda
in zilver
174 Boekbespreking: Ambrogio Spinoia 1622
?.;v
Aankondiging
144 Inhoudsopgave
Mededelingen bestuur en redactie
146 Bergs Diep
Politieke spotprenten in De Kroniek, 1895-1897
Artikelen
De Waterschans 4 - 2009
144
Voor de tiende keer wordt er een reeks van vier
lezingen georganiseerd over de cultuurhistorie
rond Bergen op Zoom. De lezingen worden
gehouden in de Hofzaal van Het Markiezenhof
Historisch Centrum te Bergen op Zoom en
worden georganiseerd door Het Markiezenhof
Historisch Centrum, De Geschiedkundige Kring,
Heemkundekring Halchterth en Bibliotheek Het
Markiezaat.
19 januari 2010:
Lizet Kruff
Hoe de smaak uit de Nederlandse keuken
verdween....
Vandaag hoefje maar een supermarkt in te
stappen om in een overdaad van voedsel te
belanden. Tot een halve eeuw geleden was
dat wel anders. De seizoenen bepaalden wat
er op tafel kwam. Sla in de zomer, kool in de
winter. En zomers zat het hele gezin boontjes
te doppen voor de inmaak, of bessen te rissen
voor de gelei. Veel soorten groenten en vlees
zijn geheel of bijna in de vergetelheid geraakt.
Melde en haverwortel, niertjes, hersenen en
rolpens. Kom er nog maar eens om. We zijn
veel van onze eetcultuur vergeten. Toch kende
ook Nederland een rijke culinaire traditie.
Waarom denken wij dan dat onze vaderlandse
kost uit stamppot en erwtensoep, oliebollen en
stroopwafels bestaat? In deze lezing wandelen
we met zevenmijlslaarzen door onze culinaire
geschiedenis.
26 januari 2010:
Prof.Dr. J.M.G. Leune
De Scheldeforten Lillo en Liefkenshoek;
geschiedenis en betekenis
Na de Val van Antwerpen in augustus 1585
zagen de opstandelingen in de Noordelijke
Nederlanden kans om twee forten ten noorden
van Antwerpen in hun bezit te krijgen: Lillo en
Liefkenshoek. Beide vestingwerken speelden
vervolgens een sleutelrol in het plaatsen
en afdwingen van een fiscale barrière in de
Schelde die erop was gericht om de positie van
Antwerpen als een internationale handelsstad
aan te tasten ten gunste van de havens in de
Noordelijke Nederlanden. Aldus leverden de
Scheldeforten een belangrijke bijdrage aan het
ontstaan van de Gouden Eeuw in de Republiek
der Verenigde Nederlanden. De geschiedenis
van Lillo en Liefkenshoek is verstrengeld met
die van Bergen op Zoom.
2 februari 2010:
Ad van den Bulck
Uitsluitend glitter en glamour?
In de Hofzaal van Het Markiezenhof hangt een
schilderij van Kees Warmoeskerken waarin hij
een beeld geeft van de ceremoniële maaltijd
ter gelegenheid van het bezoek van kroonprins
Filips, zoon van keizer Karei V, met zijn beide
tantes in 1549 aan Bergen op Zoom. Zo'n
afbeelding maakt nieuwsgierig. Nieuwsgierig
naar de glitter en glamour in de vorm van
schitterende kostuums en flonkerende
sieraden, glorieuze optochten en luisterrijke
maaltijden, weergaloze feesten en glansrijke
bijeenkomsten. Evenzo nieuwsgierig naar het
waarom daarvan, want vorsten en dus ook de
markiezen van Bergen op Zoom hadden met
al die pracht en praal een bedoeling. Voor de
pauze staan vooral de ceremoniële maaltijden
centraal en na de pauze het wonen.
9 februari 2010:
Hans van den Eeden
Lodewijk Napoleon op bezoek in Bergen op Zoom
In het voorjaar van 1809, dus 200 jaar geleden,
maakte koning Lodewijk Napoleon een
inspectiereis door Brabant. Tijdens deze reis
kwamen tal van maatschappelijke thema's aan
de orde. De reis van de koning begon in Grave
145
De Waterschans 4 - 2009
