overwegingen van folklore. Die had onderzocht
hoe dat in de middeleeuwen werd gevierd. Ik
wilde het gemeenschapselement in de vasten
avondviering versterken en dat het 't echte
gemeenschapsfeest zou worden, zoals Anton
van Duinkerken dat omschreven had."
Koert: "Na de oorlog was Nederland nog
steeds verzuild. Katholieken, socialisten,
protestanten en andere groepen zaten
allemaal in hun eigen zuil. Het besef dat je
allemaal gelijk bent, was in de oorlogsjaren
door het kamp sterk bij Kees doorgedrongen.
Kees wist over te brengen wat Anton van
Duinkerken in 1928 had geschreven, namelijk
dat carnaval geen katholiek feest was, maar
een feest dat bij alle mensen hoort. Kees heeft
dat heel goed begrepen en zelf ervaren. Hij
Oprichters van de Sti
A. Asselbergs Wzn
J.Chr.C. Asselbergs
Th.J.M.A. Asselbergs
J.J.Th. Bakker
C.A. Becht
Mr. C.J.G. Becht
J.C. Becht
L.M. Becht
W.J. Becht
J. v.d. Berg
N.A. Berkhout
W.F.G. Besling
P.G.H. Boekholt
W. van Broekhoven
J.A. Couwenberg
A.G. van Dixhoorn
C.L. Govaarts
A. Graafmans
P. de Graauw
H.J. van Gruting
P. Hagenaars
C.J.C. Henning
F. Houtman
J.H. Hussem
J.P. Huygens
chting Vastenavend
M. Huijsman
A. Janvier
Hamer A. v.d. Kreek
J. v.d. Kreek
A. Magnée
W. Magnée
W. Martens
G. van Mastbergen
J. Matthijs
P. van Mechelen
A. Olieslagers
A. Segers
[C. Slootmans]*
J.A. Smout
H. Sterk
K. Stuart
G. Timmermans
F. Trimbos
G.M.A. v.d. Vaart
A. Verhoeven
M. Verhoeven
Dr. J.H. de Vos
M.J. v.d. Vrede
C. Vriens
had al in 1938 het mooie van een volksfeest
meegemaakt, de Markiezaatsfeesten, in het
foute jaar, want het had in 1937 moeten plaats
vinden. Men was het gewoon vergeten. Hij had
dus de kracht van het volksfeest ervaren, een
stevig vastenavondverleden en dan nog die
oorlogservaring meegemaakt. Kees werd na
de oorlog al snel wethouder (PvdA) en loco
burgemeester, en Prins... Het is van belang
geweest dat er iemand was zoals Kees waarbij
dat allemaal samen kwam. Het volledig tegen
draadse om tegen de gewoonte in een clubje
op te richten dwars door alle zuilen heen.
Dat zegt twee dingen, dat a. de kracht van de
vastenavond in Bergen op Zoom heel sterk
was en b. dat ze de gelukkige hand hebben
gehad van de juiste mensen daarbij te vragen,
die vijftig van goede naam en faam bekend
staande Bergenaren. Belangrijk in die periode,
want er waren ook mensen fout geweest in
de oorlog of twijfelachtig. Die goede naam en
faam had met name daar betrekking op. Datje
betrouwbaar was als mens.
Men probeerde iedereen erbij te betrekken.
Daar zijn ze in geslaagd, dwars door alle
bevolkingslagen heen. Industriëlen, midden
standers, arbeiders, en van lieverlee ook de
geestelijkheid. Aanvankelijk heeft deken Van
Dam zijn goedkeuring gegeven [het mocht
alleen geen carnaval heten vanwege de nega
tieve lading, vandaar de keuze voor de term
vastenavond, YK]Het gemeentebestuur
werkte mee. Makkelijk want Kees zat in dat
gemeentebestuur en kon goed overweg met
burgemeester Witte. Kees was ook een goed
zakenman en een wijze bron. Ze hebben gelijk
alles wat voor de oorlog fout was gerepareerd,
ledereen sprak toen nog van carnaval, dat
had een slechte naam. Bij de overheid, bij de
politie, bij de betere burgers... Dat het geld
dat eigenlijk voor het gezin bestemd was aan
andere dingen opging, zoals carnaval. Dat
kon niet.
Vervolgens kwam de inbreng van Slootmans,
die inhoud wilde geven aan dit feest. Hij keek
daarbij ook naar andere plaatsen, zoals
Den Bosch waar ze datzelfde probleem in
de negentiende eeuw hebben gehad. Hun
oplossing was om er een spel van te maken.
Dus de stad Den Bosch werd het dorpje,
Oeteldonk, en kreeg een Prins van buiten.
Daar hebben ze een spel omheen gemaakt en
ik weet zeker dat Kees dat kende.
In onze statuten staat: wij organiseren de
vastenavond in Brabantse geest, dus niet in
Bergse geest. Er is duidelijk gekeken naar het
grotere verband en de tradities zoals die leven
bij de Bergenaren.
Slootmans dook in de archieven, voor zover hij
dat al niet gedaan had. Men wilde een totaal
vernieuwend beeld geven van de vastenavond.
Dan pakje terug naar de middeleeuwen
waarmee je aangeeft dat het niet van deze
tijd is, maar een diepgeworteld feest. Initiatief
nummer één was een Blauwe Schuit maken.
In 194-6 werd van ouwe rommel een Blauwe
Schuit gebouwd, van staal.
Die zou tijdens de eerste
vastenavond die de Stichting
Vastenavend organiseerde
meerijden, maar doordat er
te veel sneeuw lag ging dat
niet door. Vanaf 194-7 reed
de Blauwe Schuit wel mee
tijdens de intocht en optocht.
Het was een groot ding, door
paarden getrokken."
De eerste jaren van de
Stichting Vastenavend
Zo ging in 1946 de eerste
vastenavondviering in Bergen
op Zoom van start georga
niseerd door de Stichting
Vastenavend en met Kees
Becht als Prins Nilies I. Net
als voor de oorlog bestond de vastenavond
uit de intocht op zaterdag en de grote optocht
op dinsdag. Dat zou niet lang zo blijven. De
Stichting Vastenavend en Kees Becht wilden
meer. Kees: "In 1948 hebben we voor het eerst
kindervastenavond georganiseerd. Omdat ik
ervan uit ging dat bij een gemeenschapsfeest
van jong en oud de kinders het alvast moeten
leren. En bovendien het jaar daarop begon ik
ook met bals voor ouden van dagen. Vreselijk
om van de Hollandsche Tuin naar Coppenolle
(De Korenbeurs) te moeten, omdat de katho
lieke bond van ouden van dagen in de ene zaal
zat en de protestantse bond in de andere. Maar
iedereen vierde wel mee!"
Koert: "Het pak van de Prins was ook helemaal
niet zoals nu. In 1946 ging hij nog in het pak
dat ooit aan Warringa had behoord, die Prins
was voor de oorlog. In 1947 in een pak dat door
Slootmans was bedacht. In 1948 werd hij in
een prinsenpak van de stad Keulen gestoken.
Dat had hij daar gehuurd. Het pak dat de Prins
tot op de dag van vandaag draagt is praktisch
datzelfde pak. Alleen is er een nieuw kroontje
ontworpen."
Het spel of het verhaal rond de Bergse vasten
avond kreeg steeds meervorm. De Prins,
de naren de Grootste Boer waren eralvoor
de oorlog. In 1949 werd voor het eerst de
'boeremaaltijd' gehouden met de Grote Raad
(Stichting Vastenavend) en de Kleine Raad (de
gemeenteraad). Maar er moest ook toezicht
zijn. Janus Verhoeven werd Steketee. Kees:
"In 1949 vond ik dat er een politieagent moest
zijn. Steketee was politieagent in de jaren
Bron: Manifest Stichting Vastenavend Bergen op Zoom, 1946.
Korneel Slootmans stond niet in de lijst met ondertekenaars van dit
manifest, maar is er door Kees Becht aan toegevoegd als één van
de oprichters. Collectie Kees Becht.
De Waterschans 4 - 2010
160
Afb. 9. De eerste Blauwe Schuit van de Stichting
Vastenavend. Collectie MHC.
Afb. 10 en 11. Prins Nilles I in 1947.
Collectie Stichting Vastenavend.
161 De Waterschans 4 - 2010