muziek. Dans is verdwenen. Heel uitzonderlijk
nog. De westerse mens danst niet meer. Op de
bals vroeger en op straat werd er wel gedanst
tijdens vastenavond. Als je naar oude filmpjes
kijkt dan zie je mensen dansen.
Muziek is enorm gegroeid. We hadden in
het begin te weinig muziek. Er waren een
paar bandjes als illegale clubjes binnen het
harmoniewezen en het fanfarewezen. Maar er
waren er veel te weinig om een stoet mee te
kunnen vullen. Vandaar dat er ook harmonies
van elders in de optocht meeliepen. Dat is
dus enorm gegroeid. Het is ook veelzijdiger
geworden. Grote lawaaiorkesten, maar ook
kleine fijnzinnige vastenavondbandjes. Er is
een breed gemiddeld niveau. Van de honderd
zijn er tien prut, tien geweldig goed en tachtig
die je moet hebben om het feest te kunnen
vieren. Een aantaljaren geleden is erdoor
de bandjes zelf een taptoe georganiseerd.
Met allerlei leuke muzikale spitsvondigheden
daarin. Dat zou aan het begin van de vasten
avond ondenkbaar zijn geweest, dat je dat
kon doen met amateurmuzikanten. Het is
geweldig gegroeid, ook in de verscheidenheid.
En er is nog steeds veel groeimogelijkheid.
Bijvoorbeeld in woord. Tegenwoordig zijn er
veel meer mogelijkheden om het woord te
verspreiden dan vroeger. Geluidsinstallaties
waren niet zo geweldig in de beginjaren.
Halverwege de Markt hoorde je niks meer,
dus je moest echt vooraan staan om iets te
horen. En als je kijkt naar de Vastenavendkrant
van het begin en nu, dan zijn we nu heel wat
consequenter qua spelling. Er is een Berregse
Kamer opgericht. Daar wordt zorgvuldig
gewerkt aan het behoud en het vastleggen
van het Bergs cultuurgoed. We geven elk jaar
de Vastenavendkrant uit, die alsmaar dikker
is geworden. Deze is volledig in het Bergs
geschreven. Geredigeerd door de regels der
kunst zoals door de Berregse Kamer vastge
steld. Er wordt veel geschreven over de vasten
avond. Enfin, jullie zijn daar ook mee bezig."
Er was een tijd sprake van dat de Stichting
Vastenavend hun locatie Halwana aan de
Zeelandhaven zou moeten verlaten. Inmiddels
is door de gemeente besloten dat ze er mogen
blijven. Koert: "Maar wellicht is het toch fijn
als er een nieuwe locatie komt. De Stichting
Vastenavend zou graag in de huidige brand-
weerkazerne zitten. Ideaal, ook voor het begin
van de optocht. Daarnaast zit de Stichting
Vastenavend dan dicht bij het centrum, dicht
bij de mensen. Met voldoende ruimte voor de
voertuigen en ruimte voor de administratie
en we willen nog wel eens een vastenavond
museum beginnen in Bergen op Zoom. In
Het Markiezenhof is daar geen plaats voor.
We hebben veel dingen die niet in een vitrine
passen en leuk zijn om naar te kijken. Spuit
Elf bijvoorbeeld. In Den Bosch is een carna
valsmuseum het Oeteldonks Gemintemuzejum,
oftewel het museum van de gemeente
Oeteldonk. Leuk museum, goed gedocumen
teerd, over het carnaval niet alleen in Den
Bosch, maar wereldwijd. De conservator is
Rob van de Laar [deze houdt 25januari 2011
een Hofzaallezing in Het Markiezenhof, zie
elders in deze Waterschans, YK],
Tenslotte vroeg ik zowel aan Kees als Koert
wat hun toekomstwensen waren voor Stichting
Vastenavend en het vastenavondfeest. Kees:
"Geen. Ik zit niet in een positie dat ik... Kijk,
als je zegt 'wat hoop jij?' Dan hoop ik dat het
't gemeenschapsfeest blijft wat de mensen
evenveel plezier geeft, zonder in baldadigheid
te ontaarden. Dat het 't echte gevoel van saam-
horigheid blijft weerspiegelen. Het wasvoor
mij idealisme. Ik wilde vrede op aarde en leut
voor iedereen."
Koert: "Je moet altijd proberen te werken
aan verbetering. Verbeteringen zijn niet altijd
zichtbaar, maar vaak zijn ze er wel. Je moet
niet alsmaar in je eigen kringetje blijven rond
draaien, want dan draai je een keer vast. Neem
bijvoorbeeld een band als Assoekar uit Bergen
op Zoom. Mensen van binnen de vastenavond
die een andere muziektraditie hebben inge
voerd. Daarwaren gelijk een heleboel mensen
tegen en een heleboel die helemaal voor
waren. Dat was één van de eerste tekenen dat
er behoefte was om de luiken weer eens een
beetje open te zetten. En ik denk dat dat met
name bij de optocht ook is, bij ontwerpers en
bouwers. Het moet kunnen om een onderwerp
in de optocht te hebben van
buiten Bergen dat met de grote
boze wereld te maken heeft.
Om het ook voor mensen van
buiten Bergen op Zoom inte
ressanter te maken. Het is hét
publieksevenement bij uitstek.
En jammer maar helaas, er zijn
maar 60.000 Bergenaren en als
je 300.000 mensen wilt trekken
dan moetje het ook een beetje
interessanter maken voor
mensen van buiten. Althans, die
mix mag best een beetje anders
zijn. Daarwerken we nu aan. In
die zin denk ik dat onze vasten
avond als we 7 x 11 vieren weer
een beetje anders zal zijn dan
nu of elf jaar geleden. Ook
het komende jubileum zul je
merken dat we een aantal dingen proberen
weg te zetten om eens een keer een andere
draai te geven aan iets. Waarbij je natuurlijk
nooit je basiselementen moet verloochenen.
Die moeten er altijd in blijven. Ik denk dat
het van het jaar een mooi jubileum kan gaan
worden. Er zijn heel veel initiatieven."
Kees en Koert, dagge bedankt zijt, da witte!
Afb. 25. Dit enorme schilderij door Louis Weijts hing in de
etalage van Kunsthandel Goosen in 1957, pastel op papier.
Collectie HMC.
De Waterschans 4 - 2010
168
Afb. 26. Halwana is de naam van het pakhuis en de
bouwruimte van de Stichting Vastenavend. Hier wordt de
Prinsenwagen gebouwd. Foto Albert Joosen, 1996.
Afb. 27. In 2007 maakte Albert Joosen dit staatsieportret
van de zeven prinsen. Tussen haakjes staan hun
regeerperioden. V.l.n.r.: Prins Nilles II, Cor Meerbach
11965-19761, Prins Miel I, Max Berger 11977-19831,
Prins Nilles I, Kees Becht 11946-19581, Prins Nilles III,
Jeroen van Wijk (2007-hedenl, Prins Wannes II, Bas van
Oevelen 11996-2006]Prins Manus I, Koert Damveld
11984-19951 en Prins Wannes I, Jan van Giels 11959-1964]
N.B. Voor diegenen die echt alles van de Bergse vastenavond
willen weten verwijs ik graag naar het boekje Vastenavend
uitgeleedl Over ontstaan en betekenissen van de Vastenavend in
't Krabbegat! 't Veldteke, Krabbegat 2000.
169
De Waterschans 4 - 2010
