Sociëteit "De Vrijheid"
Mooi late
n ange!
(1887-1989)
Dinsdag 8 februari
Bergenaren in de Drentse kolonies
Dhr. Wil Schackmann
Vanaf 1818 trekken 'kolonisten' uit Bergen
op Zoom naar nieuw-opgerichte landbouw
koloniën in Drente. Met financiële steun van
beter gesitueerde Bergenaren proberen zij
een nieuw bestaan op te bouwen in plaatsen
als Frederiksoord, Wilhelminaoord en
Willemsoord.
Wil Schackmann is schrijver van het boek De
proefkolonie en kenner van het archief van de
koloniën. Hij vertelt over de 'open het dorp'-
actie die de stichting ervan mogelijk maakte en
hij beschrijft het leven ter plekke aan de hand
van verhalen van Bergse gezinnen en wees
kinderen. Over weldadigdoeners en 'bewelda-
digden' die soms nogal moeite hebben elkaar
te begrijpen, een avond met een sterk anekdo
tisch karakter.
Dinsdag 15 februari
De identiteit van de kloosterorden
Dhr. Rud Smit
Het is al weer een generatie geleden dat het tot
het normale straatbeeld van Bergen op Zoom
behoorde om paters en nonnen te zien lopen.
Deze religieuzen werkten in het ABG, in diverse
zorginstellingen en op de diverse scholen.
Bij de meeste kerken stond wel een klooster.
Het Juvenaat, de Karmel, het Antonius, er
is weinig of niets van terug te vinden. Niet
alleen in de 19e en 20e eeuw, toen het rooms-
katholieke leven weer volop mocht bloeien,
maar ook voorafgaande aan de reformatie
kende Bergen op Zoom verschillende klooster
orden. Sommige straatnamen herinneren ons
daar nog aan: de Minderbroederstraat en de
Begijnhofstraat bijvoorbeeld.
Vanavond willen we ons niet zozeer met de
precieze historie van deze orden bezighouden,
hoewel daar wel wat van genoemd zal worden,
maar komt vooral de vraag aan bod naar de
verschillende devoties die bij de verschil
lende kloosterorden horen. We hebben pastor
Rud Smit van de Lievevrouweparochie bereid
gevonden om hierover te vertellen.
De lezingen vinden plaats in de Hofzaal van Het
Markiezenhof aan de Steenbergsestraat 8 te
Bergen op Zoom op de dinsdagavond van 20.00
tot 22.00 uur. De zaal is open vanaf 19.30 uur.
De deelnamekosten bedragen 25,00 voor 4
lezingen (incl. koffie/thee). In de voorverkoop
zijn alleen kaarten voor de gehele reeks te
verkrijgen. Deze zijn te koop bij de organise
rende instellingen. Vanaf dinsdag 11 januari is
het mogelijk om kaarten per lezing te kopen,
deze kosten 10,- per stuk (op - op). U kunt
niet vooraf reserveren.
Voorvragen kunt u mailen naar
lezingenreeksfdbergenopzoom.nl of bellen
naar tel. 0164-277077, Yolande Kortlever of
Claartje Rijkers.
Onze Bergse
vastenavend is
een betoverend
massafeest
waarop je nooit
uitgekeken
raakt. Het is
een uitbundig
'wij-gevoel' wat 4L,,jfesyNf&j
je maar moeilijk
kunt 'pakken'.
Je wordt er zélf door gepakt! Toch proberen
kunstenaars aljaren die vastenavend te
vangen. En die kunstwerken hangen overal.
Meestal op een ereplek in de huiskamer,
misschien wel met een extra spotje d'r op!
De jubilerende Stichting Vastenavend en
Het Markiezenhof zijn op zoek gegaan
naar de zichtbare ziel van de vastenavend.
Veel Bergenaren hebben hun vasten-
avendkunstwerk inmiddels in bruikleen
gegeven voor een tijdelijke expositie in
Het Markiezenhof. Deze Vastenavend
ekspesiesie is te bezichtigen van zondag
13 februari tot en met zondag 13 maart
2011. Openingstijden: dinsdag tot en met
zondag van 11.00 tot 17.00 uur (gesloten met
vastenavond van 5-8 maart).
Drs. Irene van Kemenade
Samen sterk
Op 3 februari 1887, een zonnige, maar koude
carnavalsdinsdag, dweilden een vijftigtal
Bergse tuinders van café naar café. Ook het
etablissement van Cato van Kempen werd met
een bezoek vereerd. Willem Musters, één van
de feestgangers, ging er aan een tafeltje zitten,
haalde een dubbeltje tevoorschijn en zei: "wij
moesten ons verenigen en sparen". Binnen een
mum van tijd had hij veertig namen genoteerd
en was Sociëteit 'De Vrijheid' geboren. De
heren lieten er geen gras over groeien, want de
officiële oprichting vond een ruime week later,
op 12 februari 1887, plaats. Willem Musters
werd de eerste voorzitter. Hij zou worden bijge
staan door D. van de Watering (secretaris) en
W. Nuijten (penningmeester). Overigens nam
Musters, wegens drukke werkzaamheden,
na twee jaar afscheid als voorzitter. Hij werd
opgevolgd door Aart Franken, die deze functie
gedurende 45 jaar zou blijven vervullen!
Het algemene doel van de vereniging was
"de bevordering van de zedelijke en stoffelijke
belangen harer leden" door middel van het
houden van vergaderingen, het oraganiseren
van gezellige bijeenkomsten in de winter
maanden en het verschaffen van geldelijke
ondersteuning aan de leden in geval van ziekte.
De Sociëteit had om die reden drie afdelingen,
te weten:
1de ziekenkas
2. de ontspanningskas "Loon na werken"
3. de toneelvereniging "Vermaak zij ons streven"
De Waterschans 4 - 2010
128
Afb. 1. Het vaandel van Sociëteit 'De Vrijheid'. Collectie Het
Markiezenhof Historisch Centrum IhiernaMHCl.
129
De Waterschans 4 - 2010
