Om lid te mogen worden van deze vereniging
moest men aan een aantal voorwaarden
voldoen. Op de eerste plaats was het lidmaat
schap alleen voorbehouden aan hoveniers,
voerlui en baanrijders (groentehandelaren)
tussen de twintig en de vijfendertig jaar.
Daarnaast moest men woonachtig zijn binnen
de gemeente Bergen op Zoom, van onbe
sproken levensgedrag zijn en vrij van lichaams
gebreken of kwalen, te bewijzen door het
overleggen van een doktersverklaring.
Hoewel de Sociëteit in eerste instantie werd
opgericht als een teerclub, waar gespaard
werd voor bijvoorbeeld feestavonden, veran
derde het karakter van de vereniging allengs.
In 1898 werd 'De Vrijheid' primair een zieken
fonds met af en toe een gezellige bijeenkomst
of een carnavalsoptocht. Daarmee voorzag de
Sociëteit in een serieuze behoefte. Veel leden
waren zelfstandige ondernemers en in geval
van ziekte lag het bedrijf vrijwel stil en waren er
nagenoeg geen inkomsten. Ziekte- of ongeval-
lenverzekeringen waren er in die tijd nog niet,
dus een sociaal vangnet in de vorm van gelde
lijke ondersteuning was meer dan welkom!
Aan de geldelijke ondersteuning aan zieken
was natuurlijk wel een aantal voorwaarden
verbonden. Een ziekmelding van één der
leden moest altijd ondersteund worden door
een doktersverklaring, wekelijks te herhalen
gedurende de ziekteperiode. Bovendien moest
men een jaar lang onafgebroken lid van de
vereniging zijn geweest. Het huishoudelijk
reglement van 1887 voorzag in een geldelijke
ondersteuning gedurende een jaar lang:
- het eerste halfjaar 9,= per week
(werkgevers)
- het tweede halfjaar f A,50 per week
(werkgevers)
- een heeljaarfé,= per week (werknemers)
Na een jaar stopte de uitkering automatisch.
Indien een lid dan nog steeds ziek was, kon hij
na zes maanden opnieuw een aanvraag indienen
voor een uitkering van maximaal een jaar.
In geval van een positief bestuursbesluit en
dus een ziekenuitkering gold het motto "ziek is
ziek". Gedurende de uitkering mocht de zieke
geen werkzaamheden verrichten. Hij mocht
zich niet op zijn landerijen of op de openbare
weg vertonen en hij mocht al helemaal geen
herbergen, koffiehuizen of "andere openbare
vermakelijkheden" bezoeken. Aan het bestuur
toegevoegde commissarissen controleerden
dagelijks of deze regels niet werden over
treden op straffe van drie maanden schorsing.
Dergelijke strafmaatregelen werden door het
bestuur genomen. Daarbij liepen de gemoe
deren soms hoog op, omdat zo'n besluit vaak
verstrekkende gevolgen voor het betreffende
lid impliceerde.
jlCdpfehqlle
Afb. 2. De
oprichters
van Sociëteit
'De Vrijheid'.
Collectie MHC.
Afb. 3. Carnavalswagen tijdens de optocht, jaar onbekend. Collectie MHC.
OPRICHTER EN MEDE-OPRICHTERS
Staande: Corn. Verduit, A. Franken, J. Franken, Adr Franken, Arn. Hopmans, P. Hagenaars, J. Nuijten, P. Franken, D. Franken.
Van links naar rechts zittende: P. Paassen, Corn. Huijgens, W. Musters (oprichter), P. Hagenaars, P. Nuijten, Corn. Franken.
Afb. 4 en 5. De Korenbeurs. Collectie MHC.
131
De Waterschans 4 - 2010
