in de Koepelstraat. Negen Romeinse munten en enkele scherven in de omgeving van het Gouvernementsplein, ten noordoosten van de kerk, kwamen daar waarschijnlijk in de dertiende eeuw terecht met afgegraven grond uit het ven. Inmiddels zijn ook vondsten uit de havenbuurt bekend. Een meer voor de hand liggende plaats voor een Romeinse nederzetting is de omgeving van stadspark 'Kijk in de Pot' en het Geertruidaplein. De vondsten uit de Ijzertijd werden er afgedekt door een vondstlaag uit de Romeinse tijd, waarin ook een paalgat van een gebouw werd aangetroffen. Romeinse vondsten zijn uiteraard niet uniek voor deze regio, die immers deel uitmaakte van het Imperium. Andere dichtbij gelegen vindplaatsen zijn Halsteren, Lepelstraat, Woensdrecht en Wouw. Cultusplaatsen met een grote hoeveelheid aardewerk zijn bekend uit binnen- en buitenland. Het bijzondere van het heiligdom in Bergen op Zoom is echter de ligging onder het stadshart, naast (en mogelijk onder) de kerk, alsmede de relatie met de handel over de Schelde. Het is op z'n zachtst gezegd merkwaardig dat een omgeving die tot voor kort vrij arm was aan sporen uit de Romeinse tijd een belangrijk pottenbakkers centrum kende dat drie eeuwen lang actief was. Waarschijnlijk lagen nederzetting en cultusplaats een eind van elkaar verwijderd, wat niet ongewoon is voor die periode. Toekomstig onderzoek moet uitmaken of er een derde component, een pottenbakkerij met haventje, aanwezig was. Wellicht moet die niet ver van de middeleeuwse haven gezocht worden. Noten I I Zand Drassig terrein I I Veen 1. M.J.A. Vermunt, R.A.J. Niemeijer, C. van Pruisen, H.L.A. van der Katten, Archeologisch onderzoek 'Parade'. Een Romeinse offerplaats onder de Middeleeuwse stad. Archeotogische rapporten 15 (Bergen op Zoom 2009) 30-70. 2. F. Meex en J. Mertens, Een Gatto-Romeinse tempet te Vetzeke (Zottegem), Brusset 1973 (Archaeologia Betgica 142). 3. W. De Ctercq en P. Degryse, The mineralogy and petrography of Low Lands Ware 11Roman lower-Rhine- Meuse-Scheldt basin; the Netherlands, Belgium, Germany!, Journat of Archaeotogicat Science 35 (2008), 448-458. 4. Vermunt, Archeologisch onderzoek 'Parade', 45. 5. Nicote Jufer Thierry Luginbüht, Répertoire des dieux gautois. Les noms des divinités celtiques connus par Tépigraphie, les textes abtiques et la toponymie (Parijs 2001) 63; John T. Koch led.), Celtic Culture. A historical encyclopedia (Santa Barbara CA, 2006) s.v. Sucettus; Bernhard Maier, Dictionary of Celtic Religion and Culture (Woodbridge 1997) s.v. Sucettus. Koch en Maier verwijzen naar verdere literatuur. Belangrijk is ook de dissertatie van Manfred Kotterb, Sucettus und Nantosuetta. Untersuchungen zu einem gallo-römischen Götterpaar in den Nordprovinzen des Imperium Romanum (Freiburg im Breisgau 2000; http://www.freidok.uni-freiburg.de/ votttexte/7444/pdf/1 _Sucettus_Text.pdf). 6. VermuntArcheologisch onderzoek 'Parade', 15-16. 7. Thierry Luginbüht, Répertoire, 39-40; Koch, Celtic Culture, s.v. Epona; Maier, Dictionary, s.v. Epona. Informatief is ook de website www.epona.net. Sporen uit de Ijzertijd en Romeinse tijd in het centrum van de stad. 1. Kijk in de Pot, nederzetting Ijzertijd en Romeinse tijd; 2. Postkantoor/kerk, akker uit de Ijzertijd; 3. Thalia plein, cultusplaats Romeinse tijd; 4. Koepelstraat, crematiegraf Ijzertijd. Tekening Gemeente Bergen op Zoom. De Waterschans 4 - 2011 170 171 De Waterschans 4 - 2011

Periodieken

De Waterschans | 2011 | | pagina 10