WARjTAAL Al die jubilea... Het Markiezenhof heropend Verorberde het echtpaar Jungmari hier de delicious soup? Exterieur en interieur hotel William in de Stationsstraat in 1903. Alle foto's: collectie Het Markiezenhof Historisch Centrum. Hotel-restaurant Terminus, Stationsstraat in 1903. want of interest in the town: I do not think we passed through many places less interesting. The hour before our meal seemed never-en ding.' Duidelijke taal! Maar, het wachten wordt beloond: 'At last the happy moment arrived. I was pleasantly surprised.' Kijk aan, niet alles is ellendig in dit land en deze stad! Ze geeft zelfs toe dat 'this was my first and last really good meal not specially prepared for us.' Het is jammer dat we niet weten in welk hotel Beatrix en Nico verbleven. Misschien moeten we aannemen dat het echtpaar aangekomen is per trein en vervolgens neergestreken is in één van de hotels in de omgeving van het station: hotel 'Francois' aan het Stationsplein of hotel 'William' of 'Terminus' in de Stationsstraat. Of was het hotel 'De Draak' (te groot voor 'a small hotel'?) of hotel 'De Doorenboom' op de Grote Markt? Misschien verbleven ze in een van de hotels in de omgeving daarvan: hotel 'De Kroon' of 'De Zwaan' in de Bosstraat, 'De Gouden Leeuw' in de Fortuinstraat of een van de hotels in de Steenbergsestraat, 'De Prins van Luik' of 'D'Angleterre'. We zullen het nooit weten. Wel weten we wat er die dag op het menu stond: 'We revelled in delicious soup, liberally gar nished with little balls of minced meat. Fish there was none; but we had a good joint of roast beef, cut, without bone or fat, from I know not what part of the animal. Then came a fine large roll of well-seasoned and finely-chopped meat served with a delicious gravy - a characteris tic Dutch dish known as 'gehakt'. We had no sweets; but there were oranges, a round Edam cheese, plenty of crisp rusks, and doubtful mar garine.' De immer kritische Beatrix kan het niet laten die margarine op de knapperige beschuit jes te bestempelen als 'twijfelachtig'... Het is toch wel opvallend dat Bergen op Zoom bezocht werd; behalve Breda en 's-Hertogen- bosch is Tilburg de enige andere stad in Noord- Brabant die - weliswaar terloops - genoemd wordt. Waren de andere plaatsen misschien nog minder de moeite waard? Of had het echtpaar Jungman het na deze steden wel gehad met onze provincie? Hoe het ook zij: het is duide lijk dat Bergen op Zoom een eeuw geleden als toeristische trekpleister niet zo duidelijk op de kaart stond als wij tegenwoordig wel eens ho pen. Met vervallen gebouwen die nog niet als monument door het leven gingen en zonder de reclame die tegenwoordig voor onze stad ge maakt wordt, is dat misschien ook niet zo won derlijk. De Waterschans 3 - 2012 110 We zouden het temidden van het 800-jarig jubileum zomaar vergeten: twee monumenten van Bergen op Zoom vieren dit jaar ook nog een klein jubileum! Het is namelijk precies 25 jaar gele den dat Het Markiezenhof en de Sint-Gertrudiskerk heropend werden. Van beide monumenten werd de restauratie afgerond in 1987, het jaar waarin Bergen op Zoom 700 jaar Heerlijkheid vier de. Enkele oude foto's uit de verzameling van mevrouw Booij-Kroese, echtgenote van projectlei der Kees Booij (1934-2002), doen ons aan de heropening van de gebouwen denken. Op 27 mei 1987 werd Het Markiezenhof door Koningin Beatrix geopend als gemeentemuseum. Jarenlang was er gewerkt aan de enorme restauratie van de voormalige woning van de heren en markiezen van Bergen op Zoom. Het Markiezenhof werd - in zijn huidige vorm - rond 1500 ge bouwd in drie fases. De restauratie vond plaats tussen 1963 en 1987 en geschiedde in vier fases. Het middeleeuwse 'oude' Hof van de Heren van Bergen op Zoom werd vanaf het einde van de vijftiende eeuw ingrijpend verbouwd en uitge breid. De verbouwing begon onder Jan II van Glymes, bijgenaamd 'metten Lippen'. Na zijn overlijden in 1494 werd het werk voortgezet door zijn zoon Jan III van Glymes. Sindsdien heeft het complex bijna drie eeuwen lang dienst gedaan als bestuurscentrum en als woning van de he ren en markiezen van Bergen op Zoom. In 1795 maakten de Fransen een einde aan het bestuur van de stad door een markies. Het Markiezen hof kreeg toen een andere bestemming: het werd voor militaire doeleinden gebruikt. Zo was er in de eerste decennia van de negentiende eeuw een hospitaal in gevestigd, later werd het gebouw als kazerne ingericht. Begin twintigste eeuw was het complex toe aan een grote op knapbeurt. Vanwege de schaarse financiële middelen moest de restauratie in etappes verricht wor den. Eind 1931 werden de werkzaamheden zelfs volledig gestopt vanwege de economische crisis in die tijd. Pas 30 jaar later werden er opnieuw plannen gemaakt voor de restauratie van Het Markiezenhof, dat volgens besluit van het ge meentebestuur een culturele bestemming zou krijgen. Onder de architecten Bom, De Wilde en Canneman begonnen in 1963 de restauratie werkzaamheden. Als projectleider werd Kees Booij aangewezen. Onder toeziend oog van burgemeester Pieter Zevenbergen en vele aanwezigen klopt Koningin Beatrix aan bij de grote toegangspoort in de Steenbergsestraat. Met deze symbolische handeling opende zij het gemeentemuseum, [foto: Thorn van Amsterdamcollectie: Mevr. Booij-Kroese}. 111 De Waterschans 3 - 2012 "AUSTQ NUMINE BERGA VICTRIX Hotel - Café - Restaurant TERMINUS Bergen op Zoom

Periodieken

De Waterschans | 2012 | | pagina 18