1596), hoveling van Henry VIII en van Elizabeth I,
Treasurer of the Royal Household en bewaker van
Mary Stewart. Zijn oudste zuster, Lettice Knollys
(1543-1634.) trouwde in 1578 met Robert Dudley,
Earl of Leicester. In 1586 was hij, Thomas Knol
lys, militair gouverneur van Oostende.
Charles Morgan
Charles Morgan kwam aljong met zijn oom
Thomas naar de Nederlanden. Enige tijd daarna
nam hij als kapitein deel aan de expeditie van
Essex tegen Cadiz in 1596. Zijn oudere broer
Matthew Morgan, door Essex geridderd in 1591,
was daarbij zijn luitenant-kolonel. Later vocht
Charles als kapitein van de Engelse troepen
in de slag bij Nieuwpoort (1600) en was hij in
1601 in Oostende. Een jaar later zou hij bij het
beleg van Grave gewond zijn geraakt.30 Mogelijk
was dat de reden waarom hij terugkeerde naar
Wales, waar naaste verwanten en vrienden pro
beerden hem ertoe te bewegen een gewapende
opstand te leiden tegen de troonsbestijging van
James (Jacobus) I in Engeland (James VI Stuart,
koning van Schotland), wat hij weigerde. Van
wege deze loyaliteit werd hij door James I voor
afgaand aan diens kroning in Whitehall (Londen)
op 23 juli 1603 geridderd. Na te zijn geridderd,
keerde Charles Morgan terug naar Oostende
om bij te dragen aan de verdediging van die
stad, totdat deze zich na een driejarig beleg op
20 september 1604 overgaf aan Spinola. Hierna
lijkt hij te zijn teruggekeerd naar Monmouthshi
re, waar hij justice of the peace (drossaard) werd.
Charles Morgan verdwijnt nu gedurende een
periode van ongeveer vijftien jaar uit beeld.
Tegen het einde van het Twaalfjarig Bestand
(1609-1621) in de Nederlanden meldde hij zich
in 1620 bij de vrijwilligers van Sir Horace Vere
(mogelijk 'rammelt' de chronologie hier, want in
deze periode lijkt Vere juist niet actief in de Ne
derlanden te zijn; dit gegeven vereist dus nader
onderzoek). Van 1620 tot 1622 was hij in Bergen
op Zoom waar hij eind 1621 (het contract is van
3 december) tegen betaling het commando over
de Engelse troepen van Sir John Ogle had over
genomen als luitenant-kolonel.31 In 1625 nam hij
deel aan de verdediging van Breda tegen de be
legering door Spinola (die de stad ook innam).32
Van 1627 tot 1629 leidde Morgan een Brits expe-
ditieleger ter ondersteuning van de koning van
Denemarken aan de bovenloop van de Elbe.33
Ook hierbij waren, onder meer als geldschieters
en met schepen voor de bevoorrading, edelen
uit Wales betrokken. Deze actie verliep in
meerdere opzichten dramatisch en Morgan stak
zich persoonlijk diep in de schulden om zijn le
ger in Deense dienst gaande te houden.
Na afloop moest hij zich nog geruime tijd in
spannen om uit handen van de schuldeisers te
blijven. In 1629 keerde hij terug naar Nederland
waar hij met het restant van zijn regiment deel
nam aan het beleg van Den Bosch. Onder de
39 "gentlemen volunteers" die Lord Wimbledon
meebracht om deel te nemen aan dit beleg be
vond zich ook de Lord Craven in wiens familie
zich tot halverwege de twintigste eeuw het por
tret van Charles Morgan geschilderd door Van
Mierevelt heeft bevonden (meer over dit portret
hieronder).
Prins Frederik Hendrik stelde Morgan hierna
aan als militair gouverneur van Bergen op
Michiel van Mierevelt, portret van Charles Morgan. Olieverf
op paneel, 68,5 bij 54 cm, ca. 1630. Foto: Sotheby's London
[veilingcatalogus!.
De Waterschans 4 - 2012
128
Zoom, een functie die hij vervulde van 31 okto
ber 1631 tot 11 juni 1638 (officieel benoemd op 1
maart 1632).34 Bij het beleg van Maastricht (van
9 juni tot 22 augustus 1632) liep hij een zware
verwonding op.35 In zijn functie als gouverneur
van Bergen leverde hij ook nog zijn bijdrage aan
het beleg van Breda in augustus 1637.
Hierna bleef hij blijkbaar in Bergen op Zoom
wonen, of onderhield in elk geval een zodanige
band met de stad dat hij er begraven wilde wor
den. Nog in 1642 vroeg hij in Monmouthshire
toestemming om er te mogen rekruteren om
het uitgedunde regiment van een van zijn Welse
kapiteins te kunnen aanvullen.36 Charles Mor
gan overleed op 12 december 1642 en werd
bijgezet in de Grote Kerk op 5 januari van het
jaar daarop.37 Nazaten van Thomas Morgan ble
ven tot in de negentiende eeuw bestuursfuncties
in Holland bekleden.38
Familie in Wales
Het is duidelijk dat Charles Morgan in meer
dere opzichten in de voetsporen trad van zijn
oom Thomas. Hij vergat zijn Welse achtergrond
niet en bracht zijn enige dochter naar Wales om
er te trouwen. Later werd zij genaturaliseerd
door een Act of Parliament van 18 februari 1651,
waarmee zij het recht verkreeg land te verwer
ven in Monmouthshire, en op haar beurt liet zij
haar dochters trouwen in Welse families.39
Zelf zou Anna Morgan drie maal zijn getrouwd,
maar dat lijkt niet juist.40 Haar eerste huwelijk
was in Wales met haar neef Sir Lewis Morgan of
Ruperra (Monmouthshire; de Welse spelling is
Rhiwperra). Hij was in 1628 als vertegenwoordi
ger van Cardiff lid van het Parlement en werd in
1629 geridderd door Charles I. Volgens Engelse
en Welse auteurs overleed Lewis Morgan al in
1635.41 Dit is mogelijk niet juist, want in Bergen
op Zoom werd op 5 augustus 1643 Hendryck
Morgan gedoopt, zoon van Lowys en Anna Mor
gan.42 Lewis Morgan zal toen dus nog in leven
zijn geweest en mogelijk leefde het paar enige
tijd in Bergen op Zoom. Niet lang daarna zal hij
zijn overleden, want op 19 juni J645 sprak Huy-
gens Anna Morgan aan als weduwe (zie hieron
der).
Lewis Morgan was familie van Michael Oldis-
worth, zoals onder meer blijkt uit een brief van
deze laatste aan Constantijn Huygens: "Als gij
soms mijn bloedverwant Lewes Morgan ziet, die
verloofd is met Anna, de dochter van Charles
Het grote grafmonument dat Charles Morgan in de Oude
Kerk te Delft liet oprichten voor zijn overleden echtgenote,
met daarvoor in de kerkvloer haar grafzerk. Foto: auteur.
Morgan, groet hem dan van mij."43 Deze Oldis-
worth lijkt inderdaad zelf ook een Welse 'con
nectie' te hebben.44 Hij was secretaris van zowel
William als Philip Herbert, 1st and 2d Earls of
Pembroke and Montgomery. De Herberts waren
niet alleen politieke zwaargewichten die de pu
riteinse zaak steunden, maar zij waren ook van
belang als mecenas in zowel de Welstalige we
reld als bijvoorbeeld voor Shakespeare. Ook zij
hadden roots in Monmouthshire.
Constantijn Huygens kende Anna Morgan per
soonlijk en op 19 juni 1645, toen zij weduwe was
geworden, stuurde hij haar een gedicht dat van
grote genegenheid getuigt en dat zich laat lezen
als een liefdesverklaring.45 Huygens moet An
na's vader Charles goed hebben gekend, want
hij maakte op diens overlijden maar liefst drie
grafschriften in het Latijn en noemt hem
129
De Waterschans 4 - 2012
FAUSTO NU MINE
BERQA VICTRIX
