Koninklijk bezoek!
Koning Willem I (1813/1815-1840)
Koning Willem II (1840-1849)
Afd. 8. Interieur van de gang, parterrelfoto auteur].
Ook de restauratie en verbouwing in 2008 heb
ben natuurlijk een nogal ingrijpend karakter
gehad. Wel is de hoofdstructuur met in het bij
zonder de middengang grotendeels hersteld,
maar de indeling is natuurlijk veel intensiever
geworden. Toch mag gesteld worden dat met
het complete herstel van de gevels, de hoofd
structuur en zeker ook van de kap, tezamen
met de hoogwaardige bestemming, het behoud
van dit gebouw weer voor lange tijd gewaar
borgd is.
Afb. 10. Kap in de woonkamer op de tweede verdieping
(foto auteur].
Afb. 9. Ondergedeelte van de authentieke trap vanuit de
centrale gang (foto auteur],
NOTEN
De Waterschans 1 - 2013
28
Ward Warmoeskerken
Bergen op Zoom, 31 januari 2013
Lieve Majesteit,
Van harte gefeliciteerd met uw 75e verjaardag! De vlag is uitgehangen, maar met een dubbel
gevoel. Op 20 januari maakte u uw abdicatie bekend. Veel bewondering heb ik voor u en ik
begrijp heel goed dat u besloten heeft afstand te doen van de troon. Maar... u bent mijn koningin!
Ik weet niet beter of u bent onze Majesteit, al zolang als ik leef!
Ik ben dan ook blij dat ik u enkele keren in levenden lijve heb mogen zien. Twee keer was ik
aanwezig bij Prinsjesdag in Den Haag. Ik heb naar u gezwaaid, maar u zag mij vast niet. Ook
heb ik u tweemaal gezien in Bergen op Zoom. Toen ik vijf jaar oud was kwam u hierheen om ons
gerestaureerde stadspaleis te openen. Veel weet ik er niet meer van, maar mijn vader had een
mooie tekening gemaakt ter gelegenheid van uw komst en ik stond in de Steenbergsestraat om u
toe te wuiven, Of leeft dit beeld alleen dankzij mijn dromen?
Uw andere bejzoek aan onze stad was in ieder geval geen droom, al was Koninginnedag 1996
wellicht zo mooi als een droom! Mijn moeder en mijn oudste zus stonden op de Grote Markt om u
aan het eind vjan uw bezoek toe te zingen met een gigantisch koor. De Peperbus gaf u kort
daarvoor een knipoog. Dat mooie moment herinner ik me slechts van televisie. Zelf was ik
namelijk met mijn jongste zusje op de binnenplaats van het stadspaleis. Wij figureerden in een
middeleeuwse jaarmarkt. En daar vond mijn langste koninklijke gesprek ooit plaats, met uw
echtgenoot prins Claus. Hij vroeg me of ik het naar mijn zin had. Mijn volmondige 'ja' werd door
hem beantwoord met een schouderklopje.
Lieve Majesteit, ook als u straks weer 'gewoon' prinses bent, blijft u 'gewoon' mijn koningin!
Joris
Koningin Beatrix bezocht Bergen op Zoom
tweemaal officieel: in 1987 heropende zij Het
Markiezenhof - ik schreef er eerder over in
Waterschans 2012-3 - en in 1996 vierde zij met
de koninklijke familie Koninginnedag in Bergen
op Zoom. Nu koningin Beatrix bekend heeft ge
maakt op 30 april 2013 de troon over te dragen
aan haar zoon prins Willem-Alexander is het tijd
om terug te blikken. We duiken de oude doos in,
op zoek naar de momenten dat de koninklijke
familie de afgelopen twee eeuwen in Bergen op
Zoom was.
29 JUNI 1837
Het eerste koninklijke bezoek dat Bergen op
Zoom mocht ontvangen, vond plaats op 29 juni
1837: Koning Willem I bezocht die dag 's avonds
de stad, nadat hij eerder die dag in 's Herto
genbosch, Breda en Roosendaal was geweest.
Na een bloemenhulde en een défilé op de Grote
Markt bezocht hij de Sint-Gertrudiskerk, de H.
Maagd Maria ten Hemelopneming en de pasge
bouwde synagoge. Na een dinervertrok hij naar
Terneuzen, waar hij zou overnachten.
27 AUGUSTUS 1861
Een jaar na zijn inhuldiging bezocht koning Wil
lem II Noord-Brabant om kennis te maken met
de provincie. Het bezoek begon vroeg in de
ochtend: om acht uur arriveerde hij per schip
vanuit Zierikzee. Het bezoek leek veel op dat
wat zijn vader aan de stad had gebracht. Na een
uitgebreide lunch werd het bezoek aan Noord-
Brabant voortgezet in Wouw.
29
De Waterschans 4 - 2012
W*
1 Markiezenhof Historisch Centrum (MHC) Stedelijke
Archieven, Archief van de secretarie [SA] inv. nr. SA 1 fol. 93v.
2 Een travee is een herhaalbare maateenheid waaruit een
gebouw of gevel is opgebouwd.
3 MHC SA 1 fol. 99v.
4 MHC SA 5042 fol. 200.
5 MHC SA 5042 fol. 250.
6 MHC SA 5052 fol. 66v.
7 MHC SA 794.
8 MHC SA 5053 fol. 187v.
9 MHC SA 5054 fol. 89v.
10 MHC SA 5056 fol. 10v.
11 Met dank aan R. van den Bergh, MHC Notarieel Archief (NA)
51 fol. 148v; NA 37 fol. 176-178, Griffie nr. 278.
12 MHC SA 5061 fol. 241; SA 2656.
13 MHC NA 250 akte 82.
14 MHC NA 249 akte 9.
15 W.A. van Ham, Bergen op Zoom, geschiedenis/monumenten, De
Waterschans 1 (1987) 15.
16 MHC SA 5096.
17 Weduwe.
18 Handelaar.
19 MHC RC Parochiearchief 231 nr. 160.
20 SA 5099; Stichting Industrieel Erfgoed, Bergen op Stoom
(Bergen op Zoom 2009) 267.
21 Een scharnierende balk die rechtop kan staan of de straat af
kan sluiten.
22 Parochiearchief 231 nr. 160.
23 Parochiearchief 231 nr. 160.
24 Parochiearchief 231 nr. 160.
25 M. Vermunt en A. van der Kallen, Archeologisch Rapport
"Gertrudishof", Gemeente Bergen op Zoom, 2005.
26 Dakconstructie met de nok evenwijdig aan de straat.
