UITNODIGING JAAREXCURSIE 2013.
Zowel in Breda als in Sint-Maartensdijk worden
aanzienlijke meerkosten door de gemeente op
gevoerd voor de herplaatsing. Deze meerkosten
dienen door de actievoerders opgebracht te
worden. In een nieuw te bouwen gebouw kan
van meet af aan rekening gehouden worden met
de herplaatsing zodat meerkosten, als die er al
zouden zijn, verwaarloosbaar zijn. Een psycho
logische component is dat deze houding van de
overheid, frustratie en onmacht oproepen bij
de actievoerders, lees: betrokken burgers en
organisaties die bereid zijn normaal overleg te
voeren én verantwoordelijkheid te nemen en te
dragen.
Regelmatig wordt door de overheid beweerd dat
het met de sociale betrokkenheid van burgers
slecht gesteld is. Ik durf te beweren dat de over
heid zelf hier mede debet aan is: zij ontmoe
digt of bemoeilijkt burgerinitiatieven dusdanig
dat eerst betrokken en gemotiveerde burgers
ofwel afhaken tijdens het traject ofwel geen
nieuw traject meer aangaan. Toch ben ik ervan
overtuigd en dat geeft mij en medestanders de
moed om door te zetten, dat latere generaties
de waarde van deze wederopbouwkunst zien en
dankbaar zijn dat niet alle werken door de slo
pershamer zijn vernield.
Noten
De Waterschans 2 - 2013
80
Namens het bestuurvan de Geschiedkundige Kring
nodigt de excursiecommissie u uit voor de jaar
lijkse dagexcursie op zaterdag 7 september 2013.
We bezoeken Utrecht, een stad met een groots
verleden. Omstreeks 47 na Chr. bouwden de
Romeinen er al hun fort Traiectum dat later onder
Willibrord als missiepost dienst deed.
In de middeleeuwen was de stad een religieus
bolwerk en een bloeiend handelscentrum.
Tot ver in de zestiende eeuw blijft het de grootste
stad in deze contreien. In 1579 wordt in Utrecht
de grondslag gelegd voor de Republiek van de
Verenigde Nederlanden.
In 1713 wordt de Vrede van Utrecht gesloten. Daar
was Europa aan toe na een reeks van uitputtende
oorlogen. Dit vredesverdrag was een historisch
keerpunt in de wereldgeschiedenis, omdat vrede
en vrijheid vanaf dat moment een kans kregen
door onderhandelingen en diplomatie.
De Vrede van Utrecht werd exact 300 jaar geleden
gesloten en de Domstad herdenkt dit feit met
een reeks van feestelijkheden en (culturele] ma
nifestaties. (Toen nog) Koningin Beatrix opende op
11 april 2013 officieel het herdenkingsjaar.
Anno 2013 getuigt de stad Utrecht nog steeds van
een groots verleden. De Dom is de trots van de
stad. Wij zullen deze kathedrale kerk 's morgens
bezoeken onder deskundige begeleiding van gid
sen. Zij zullen het accent leggen op de specifieke
bouwstijl en middeleeuwen.
Na de gezamenlijke lunch maken we een stads
wandeling, wederom met stadsgidsen.
Onder het thema 'De Vrede van Utrecht' bezoe
ken we de historische stad met haar gebouwen,
grachten, werven en steegjes.
Het ochtend- en middagprogramma van deze
excursie bieden voldoende gelegenheid voor een
interessante kennismaking met Utrecht.
HUISHOUDELIJKE MEDEDELINGEN:
Vertrek: zaterdag 7 september 2013 om 08.15
uur per touringcar, vanaf het parkeerterein
Sporthal Gageldonk, Gagelboslaan 180,
4-623 AH Bergen op Zoom.
We verwachten om 18.00 uur in Bergen op
Zoom terug te zijn.
Inschrijving voor leden van de Geschiedkun
dige Kring Bergen op Zoom met desgewenst
één introducé per lid.
Deelnameprijs bedraagt 53,00 per persoon
inclusief vervoer, koffie met gebak, de rondlei
ding in de Domkerk, een gezamenlijke lunch in
het 'Stadscafé', de stadswandeling onder lei
ding van gidsen en de afsluiting met een een
voudig drankje.
Wij noteren graag uw naam (ook van de intro
ducé) en telefoonnummer voor de passagiers
lijst, alsook het bankrekeningnummer waar
van u gebruik maakt.
Telefonisch aanmelden voor deze reis vanaf
vrijdag 5 juli na 10.00 uur t/m woensdag 24 juli
2013, bij Fons Evers, telefoon 0164-210283, zo
lang er plaats in de autobussen beschikbaar is.
Direct na aanmelding dient het verschuldigde
bedrag overgemaakt te worden naar bankre
keningnummer 34.72.15.513 ten name van de
Geschiedkundige Kring BoZ, te Bergen op
Zoom,
met vermelding "Utrecht". U bent pas inge
schreven voor deze reis als óók de betaling
ontvangen is.
Bij onverhoopte annulering uwerzijds kunnen
7,50 annuleringskosten in rekening worden
gebracht, plus de op dat moment al door ons
voor u gemaakte kosten. Het staat u vrij elders
een annuleringskostenverzekering af te slui
ten.
De Excursiecommissie.
Op dinsdag 23 april 2013 is de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering gehouden.
Zoals al een aantal jaren gebruikelijk is, wordt het verslag niet meer gepubliceerd in
De Waterschans, daar het bestuur en de redactie van mening zijn, dat de pagina's van
De Waterschans daarvoor te kostbaar zijn.
De notulen van deze vergadering kunt u terugvinden op de website van de
Geschiedkundige Kring (www.geschiedkundigekringboz.nl).
Daarnaast is het verslag op te vragen bij de penningmeester, bij voorkeur per e-mail
(penningmeesterrageschiedkundigekringboz.nl) of telefonisch (0164-238621)
81
De Waterschans 2 - 2013
FAUSTO NUMINE
BERQA VICTRIX
1 Kunsthistoricus en Technisch Adviseur van Bond Heemschut.
2 Onderstaand artikel is een weergave van de lezing die ik heb
gegeven na afloop van de algemene ledenvergadering van de
Geschiedkundige Kring van stad en land van Bergen op Zoom
op dinsdag 23 april 2013.
3 Soms wordt ook 1970 of 1975 als einddatum aangehouden.
4 Marieke Kuipers, Toonbeelden van de wederopbouw.
Architectuur, stedenbouw en landinrichting van herrijzend
Nederland, Zwolle 2002 (hierna: Kuipers).
5 Kuipers, p. 6.
6 Een publicatie uit de wederopbouwperiode over deze samen
werking is Teken aan de wand, uitgegeven door de Vereniging
van beoefenaars van de monumentale kunsten, Utrecht z.j.
(A.W. Bruna en Zoon, Zwarte Beertjes 513/514). Dit werk
bevat een 'Inleiding tot de monumentale kunst in Nederland'
door Dr. Bettina Spaanstra-Polak en '51 portretten' door Cor
van Weele. Dit zijn 51 korte kunstenaarsbiografieën voorzien
van een portretfoto en één afbeelding van een werk van de
desbetreffende kunstenaar. Deze foto's en biografieën geven
een goed beeld van de architectuurgebonden kunst uit de
wederopbouwperiode.
7 Sgraffiti, enkelvoud sgraffito, is een muurtekening die op
verschillende manieren gerealiseerd wordt: ofwel een zwarte
muur wordt met witte kalk besmeerd waarna tekeningen
worden ingekrast ofwel in de verse pleisterlaag wordt een
tekening aangebracht die vervolgens met de frescotechniek
wordt ingekleurd.
8 Voor een goed inzicht in de beweegredenen zie Fons
Asselbergs, 'Epiloog. Wederopbouw onder druk', in: Kuipers,
p. 174 en 175.
9 Het ICN is nu onderdeel van de Rijksdienst voor het Cultureel
Erfgoed.
10 Lies Netel, Lex Hom 11916-1968] monumentale kunst en vrij
werk, Zutphen 2003 (Henriette Polak Reeks). Deze publicatie
bevat ook dagboekaantekeningen van Horn.
11 Een goed beeld van Alma biedt de catalogus Peter Alma
1886-1969 uitgegeven door Kunsthandel ML de Boer in
Amsterdam, 7-30 juni 1975. Het voorwoord is verzorgd door
H.L.C. Jaffé en de afgebeelde werken worden toegelicht met
citaten van Alma en uit publicaties over hem.
12 Door de Socialistische Kunstenaarskring (SKK) wordt in 1931
een reeks prenten van Alma met de titel 'Kapitalistische
orde' uitgegeven: afgebeeld zijn een minister, een priester,
een diplomaat, een advocaat, een bankier, een rechter, een
generaal en een cipier. Deze reeks is in 2005 herdrukt door
Jongert Jongert in Amsterdam.
13 Het Stedelijk Museum in Amsterdam; Het Centraal Museum
in Utrecht; Het Museum voor Moderne Kunst in Arnhem;
Museum Boijmans-van Beuningen in Rotterdam; Het
Groninger Museum; Het Singer Museum in Laren; Het
Kröller-Muller Museum in Otterlo; Het Gemeentemuseum
Helmond; Museum De Wieger in Deurne; Museum Marie Tak
van Poortvliet in Domburg; Museum de Meestoot in Sint-
Annaland. En verder de instituten ICN; Bond Heemschut;
Het Cuypers Genootschap; De Rijksdienst voor Archeologie,
Cultuur en Monumenten te Zeist en het Nederlands
Architectuur Instituut te Rotterdam.
14 De gemeente Tholen heeft door b-creative een DVD
'Herplaatsen muurschildering Peter Alma' laten maken die in
februari 2011 is uitgekomen (www.b-creative.nl).
15 Mei 2013.
16 Inmiddels Museum of the Image (MOTI) geheten.
17 Het is de bedoeling dat dit keramiek wordt herplaatst in
'Green Hills', een appartementencomplex dat door Laurentius
Wonen wordt gebouwd.
18 De crowdfunding-actie is bedacht en vormgegeven door
Marieke van Wijk, PR- en communicatiedeskundige.