v Vierde colonne
onbetrouwbaar en kwam de voorhoede onder
hevig Frans vuur te liggen. Enkelen zagen nog
wel kans de hoofdwal te bereiken, maar van
het beklimmen van de muur was geen sprake,
omdat de Fransen dit beletten. De schoonvader
van Van Gorkum, kapitein Ciprianus de Bère,
als gids toegevoegd aan deze colonne, raakte
zwaar gewond en offreerdde, door het ijs
gezakt en tot zijn middel in het water staande,
zijn gouden horloge en zijn beurs aan wie hem
wilde redden. Hij werd weliswaar in veiligheid
gebracht, maar overleed een paar dagen later
aan zijn verwondingen. Mede door het verlies
van haar aanvoerders trok deze colonne zich
terug naar de opstelplaats aan de Wouwseweg,
om zich daar te hergroeperen.
STAND VAN ZAKEN OM MIDDERNACHT
Omstreeks middernacht, toen de maan was
opgekomen en stad en de wallen verlichtte,
zag het er voor de Fransen niet gunstig uit.
Van de zestien bastions hadden de Engelsen
er tien veroverd en over het bezit van twee,
William (5) en Hertell (10) werd fel gestreden.
Ook vocht men nog hevig aan het eind van de
Rijkebuurtstraat/Zuidzijde Haven/Spuihuis,
bij de Bospoort en Bastion William (5). Vier
bastions hielden de Fransen nog in handen:
Noyelles (6), Edelmogende (7), Hoogmogende
(8) en Ginkel (9). Op de paradeplaats waren
amper nog reservetroepen en er dreigde
paniek onder de Fransen uit te breken, omdat
die nauwelijks nog over patronen beschikten.
Omdat de Engelsen het Groot Arsenaal hadden
veroverd waren de daar aanwezige sleutels van
22 kleine kruithuizen in en nabij de bastions
in hun handen gevallen. Misschien was dit
het moment waarop Bizanet overwoog de
handdoek in de ring te gooien, maar zijn staf
officieren weerhielden hem hier van15. Men
besloot de deuren van de nog in Franse handen
verkerende kruithuizen met geweld open te
breken en de soldaten te bevoorraden.
DE KANSEN KEREN
In bastion William (5) kregen de Fransen,
mede door de snelle bevoorrading met volop
patronen, de overhand. In gevechten van man
tegen man verloor Carlton het leven, wat
verwarring veroorzaakte onder de Engelsen,
waarop Goore besloot zich terug te trekken
richting Bospoort. Daar kwam hij in de
problemen omdat de Fransen intussen weer
meester waren over het gebied rond de poort.
Goore kwam klem te zitten tussen Fransen
die hem achtervolgden en de Fransen die
hem bij de poort opwachtten met een met
schroot geladen kanon. In deze strijd raakte
Goore levensgevaarlijk gewond en werd hij
gevangen genomen. De redding kwam van
Cooke, die vanaf bastion Orange versterking
stuurde. Gezamenlijk joeg men de Fransen
bij de Bospoort de Hoogstraat in. Daar ging
de strijd op en neer en even leek het er op dat
Afb. 9: Een gedeelte van het havenkwartier in 1747 met rechts bastion Hertelt met markering van de plaats waar later door de Fransen
een kruithuis is gebouwd. Rond dat kruithuis verschansten de Fransen zich in 1814. Links bastion Gadellière dat door de Engelsen was
veroverd. Daar tussenin: een reconstructie van de Noordmolen, waar de Engelsen onder leiding van Skerret zich verschansten. In de
loop van de jaren zijn kwetsbare onderdelen verdwenen van de originele maquette, zoals het schaalmodel van de standaardmolen. De
molen zelf werd in 1913 afgebrokenBron: Detail kopie maquette van 1751, Het Markiezenhof, digitale bewerking Ad van Loon.
43
De Waterschans 1 - 2014
