van generaal Cooke, benaderde al binnen enkele dagen Bizanet over zijn opgeblazen tuinkoepel, want op 15 maart schreef Legrand, de schrijver van het verslag van de strijd en 'grand colonel' der genie en directeur van de fortificaties, een brief aan de maire. Hierin verzocht hij Vermeulen de stedelijke schatters opdracht te geven de opgeblazen tuinkoepel te waarderen, zodat de waardevermindering kon worden berekend. Van Kampen werd op zijn wenken bediend. Nog dezelfde dag vond de schatting plaats en werd er een proces-verbaal opgemaakt.22 Andere scha- demeldingen, en die moeten er beslist zijn, ben ik nog niet op het spoor gekomen. Napoleon Het bericht van het aftreden van de keizer moet ondanks de blokkade ook Bizanet hebben bereikt. Hij of een staflid zal zich hebben gerea liseerd dat er op ettelijke plaatsen in de stad nog afbeeldingen met de symbolen van Napoleon hingen. Het gaf na zijn aftreden natuurlijk geen pas die te laten hangen. Op 24 april schreef de sous-préfet op bevel van Bizanet aan de maire dat deze per direct in de stad alle 'enseignes, emblemes et signes qui rappellent le souvenir du Gouvernement du souverin qui a abdiqué' moest laten verwijderen (uithangborden, symbolen en tekens die herinneren aan de regering van de afgetreden vorst). De naam Napoleon werd in deze zinsnede handig ontweken.23 Arc de Triomphe Voor het Franse garnizoen liep de Engelse verrassingsaanval uit op een triomfale over winning. De Fransen waren er zo trots op dat zij op de Arc de Triomphe (start bouw in 1806 en voltooid in1832) naast de andere plaatsen waar in de Napoleontische oorlogen overwin ningen waren behaald, ook Berg-op-Zoom lieten beitelen. De Franse gouverneur Bizanet werd, naast 558 andere Franse generaals, eveneens vermeld. PUBLICATIE DIT NAJAAR Dit artikel is een voorstudie. Dit najaar verschijnt bij boekhandel Quist het volledige verhaal.24 Noten 1 Nu Sint-Gertrudiskerk 2 Het Markiezenhof, Stedelijke archieven van Bergen op Zoom uit de Franse Tijd (in het vervolg AFT), 7.19 3 Idem 4 idem 5 Terrein net buiten de vestingwerken dat vrij werd gehouden van opstallen, bomen en struiken 6 AFT, 9.8 7 Idem 47, blz. 37 8 Een eg die met de punten naar boven plat op de ondergrond geplaatst werd. 9 AFT, 6.4.10b 10 idem 11 Brabants Historisch Informatiecentrum, Den Bosch (BHIC), toegang 16, 1517 12 AFT, 14.12e 13 Legrand, genieofficier, was tijdens de blokkade verantwoor delijk voor de vestingwerken. 14 Een keermuur tussen in dit geval een natte en een droge gracht. 15 vervallen 16 De Waterschans, jrg. 1997, nr. 4, pag. 148 17 H.Maronier, De Gids of de verrassing van Bergen op Zoom in Maart 1814, Rotterdam 1836, (in het vervolg Maronier), blz. 87 18 LeGrand, Relation de la surprise de Berg-op-Zoom le 8 et le 9 mars 1814, Paris 1816, blz. 123-124 19 AFT, 14.15 20 Maronier, blz. 140 t/m 167 21 Het Markiezenhof, Archief Gemeentebestuur van Bergen op Zoom van 1814-1925, 3859 22 AFT, 14.23 23 AFT, 14.12e 24 De literatuurstudie en vooral het archiefonderzoek naar het half jaar tussen december 1813 en juni 1814 leverden een schat aan boeiende gegevens op. Te veel voor een artikel als dit. Het ligt in de bedoeling dat boekhandel Quist in het komend najaar het volledige verhaal publi ceert. Onderwerpen als bijvoorbeeld het plunderen van het platteland, het opdrijven van de prijzen, gedoe met wissel koersen en met vals geld, diefstal en heling, een greep in de kassen van belastingontvangers en een dreigende bijltjesdag na het vertrek van Bizanet en Perre komen daarin aan de orde. Maar ook het verslag van de Engelsman Thomas Jackson, die als jonge sergeant deelnam aan de strijd en daarin zijn - zeker voor ons - schokkende erva ringen vertelt. 47 De Waterschans 1 - 2014

Periodieken

De Waterschans | 2014 | | pagina 47