De Duitse inval in België 1914,
de gevolgen daarvan voor Antwerpen,
de Nordabschnitt en de Dodendraad
Eric Goossen
De Duitse inval in 1914
De Eerste Wereldoorlog begon op 1 augustus 1914
toen Duitsland de oorlog verklaarde aan Rusland
en daarmee een kettingreactie veroorzaakte in
de bondgenootschappen. Frankrijk had een bij
standsverplichting aan Rusland en een oorlog was
daarmee onvermijdelijk geworden. Op 3 augustus
1914 verklaarde het grootste en best bewapende
land, Duitsland, de oorlog aan het kleine Konink
rijk België om de doortocht naar aartsvijand
Frankrijk te forceren. Ook Engeland zag zich
genoodzaakt om op 4 augustus de oorlog te
verklaren aan Duitsland, vanwege de schending
van de neutraliteit van België. Die afspraak was
vastgelegd in 1839 toen België zich afscheidde
van Nederland. De voorbereiding op de inval in
Frankrijk hield in dat op 4 augustus 650.000 Duit
se militairen België binnenvielen. Het Belgische
leger bood verwoed tegenstand bij Luik, Namen
en Dinant, waarbij de fortificaties zwaar werden
beschoten. Deze steden moesten zich uiteindelijk
overgeven. Daarmee lag op 17 augustus de weg
naar Brussel open. Maar het Duitse plan van
stafchef Alfred von Schlieffen om België in enkele
dagen en Frankrijk in enkele weken te verslaan
en vervolgens Rusland aan te vallen, liep ernstige
vertraging op. De Belgische koninklijke familie
en de regering verhuisden naar Antwerpen, dat
de nieuwe hoofdstad van het land werd. Het
inmiddels op Antwerpen teruggetrokken leger
□'.last RiJK
50STENRUK-
HÜLÜARI.;:
FRANKRIJK
euLOAniji
OTiOMAAlïSE RUK
HEKENi
Afb 1.: De situatie begin 1914, toen Italië de centrale alliantie had verlaten.
De Waterschans 2 - 2014 54
