zodat HitLer nieuwe troepen en materieel inzet
baar kon krijgen. De situatie van het Duitse 15e
Leger werd zowel door het Britse leger als door
Hitler zelf als verloren beschouwd. Ter plekke
bleef men positief en zocht naar oplossingen.
Zo werd onmiddellijk begonnen met het opzet
ten van een grootschalige veerdienst om de
troepen vanaf Terneuzen en Breskens over de
Westerschelde te zetten naar Vlissingen en Hoe-
dekenskerke, waardoor de troepen weer operati
oneel inzetbaar werden. Op de ochtend van de 8e
september liet de regionaal marinecommandant
weten dat er vanaf 4 september 25.000 Duitse
soldaten, 500 voertuigen en 250 ton militair
materieel over de Westerschelde was gezet. Het
lot van het 15e Leger was dus toch niet bezegeld.
Hier kwam Montgomery ook achter nadat dit
gedecodeerde bericht op 9 september bij zijn
staf binnenkwam. Zijn hoofdmacht was toen al
niet meer in Antwerpen, maar vocht bij Hechtel
om een uitvalpositie te realiseren voor Market
Garden. Het enige middel dat hem nog ter
beschikking stond tegen deze overtochten was
de luchtmacht.
De schepen op de Westerschelde werden dus
vanaf 10 september geconfronteerd met heftige
luchtaanvallen van jachtvliegtuigen. Hierdoor
werd men gedwongen om 's nachts te gaan
varen. Op 11 september vond het meest ver
schrikkelijke bombardement plaats dat Zeeland
ooit getroffen heeft met de haven van Breskens
als strategisch doel. Maar liefst 72 bommen
werpers van het type B-25 Mitchel en Boston
Douglass DB7 wierpen in totaal 451 bommen. De
gevolgen waren desastreus. Onder de bevolking
vielen 199 doden, 537 panden raakten volledig
verwoest en 151 ernstig beschadigd, tezamen
zo'n 82% van de gehele bebouwing.
Door een organisatorische fout waren er op dat
moment juist veel Duitse troepen in het haven
gebied waardoor onder hen ook nog eens zo'n
150 doden vielen. Er is geen bombardement
in Nederland geweest waarbij zoveel Duitse
militairen om het leven zijn gekomen. Ondanks
de verschrikkingen van het bombardement
kon niet worden voorkomen dat de Duitsers de
terugtocht op 21 september met een score van
ongeveer 84.000 militairen konden afsluiten. Het
waren juist deze troepen die uiteindelijk felle
tegenstand boden tegen de geallieerde opmars
in Noord-Brabant.
Opbouw van de verdediging
Geheel Oost-Zeeuws-Vlaanderen was op 20
september 1944 met de verovering van Terneu
zen door de 1e Poolse Tankdivisie ingenomen.
Dit gebied was door het Duitse opperbevel niet
aangewezen als Festung. Hier moest met ver
tragende gevechten tijd gewonnen worden om
zoveel mogelijk troepen bij Terneuzen over de
Westerschelde te kunnen zetten. Anders lag dat
voor West-Zeeuws-Vlaanderen. Eerst verklaarde
Hitler op 5 september Walcheren tot Festung.
Op de avond van 7 september gaf hij bovendien
orders om op de zuidelijke oever van de Wester
schelde een krachtig bruggenhoofd te vormen,
waarbij alle inundatiemogelijkheden moesten
worden aangewend. Als centrum van de verdedi
ging wees hij de moderne marinekustbatterij van
Cadzand aan. Op 20 september verklaarde Hitler
Afb. 2: Generaal-majoor Knut Eberding. (Collectie H. Sakkers).
De Waterschans 3 - 2014
129
