uiteindelijk op 16 oktober 1944 terecht in het
concentratiekamp Neuengamme, elf dagen voor
de bevrijding van Bergen op Zoom. Omdat er in
die chaotische laatste oorlogsmaanden vaak
sprake was van geallieerde bombardementen
op plaatsen waar geïnterneerden zich bevonden
en van evacuatie van gevangenen, is er over het
lot van velen, onder wie Dees Imandt, niets meer
bekend na 25 maart 1945.
Omdat er langere tijd geen brieven meer binnen
kwamen, probeerde de familie er onder meer
via het Rode Kruis achter te komen wat er met
Dees was gebeurd.
Het Rode Kruis had van de overheid de taak ge
kregen om berichten over te brengen aan de
nabestaanden van gesneuvelde, gewonde en
krijgsgevangen soldaten in oorlogstijd. Na de
Tweede Wereldoorlog breidde de regering die
taak uit met het opsporen van en informatie
verschaffen over vermiste Nederlandse burgers.
Het hiertoe opgerichte informatiebureau stelde
na 1945 verklaringen op van het overlijden van
personen, die tijdens de Tweede Wereldoorlog
als vermist waren opgegeven. Dit gebeurde al
leen na een opsporingsproces, waarna met zeker
heid de dood kon worden vastgesteld. Overigens
gingen familieleden van Dees er ook zelf op uit
om hun vermiste familielid te vinden.
Na de oorlog kwamen er in Bergen op Zoom
bijna dagelijks treinen aan met terugkerende
ex-gevangenen en ex-dwangarbeiders. Het moet
enorm zwaar geweest zijn voor de ouders van
Dees en zijn broers en zussen om elke dag zon
der hem naar huis terug te keren.4
In het werkstuk van Karlijn en Julia staat een
opsomming van de activiteiten die zijn onder
nomen in verband met de zoektocht naar Dees.
Hieronder een chronologisch overzicht daarvan.
LIJST VAN ACTIVITEITEN.
- Correspondentie met het Rode Kruis. Familie
vraagt om inlichtingen over Desiré Imandt (16
juni 1945). Er zijn nog geen gegevens bekend
(antwoord van het Rode Kruis 22 augustus1945)
- Informatieblad van het Rode Kruis, De Reveille
(1 mei 1946). In dit krantje staat informatie
over waar Desiré Imandt het laatst is gezien.
- Correspondentie met het Rode Kruis. Een
broer van Desiré heeft nog een brief naar het
Rode Kruis gestuurd in de hoop nu misschien
wel meer informatie te krijgen (29 oktober en
22 december 1946)
- Correspondentie met Indra, de man van het
zesde zintuig. Vader en moeder zoeken uit
wanhoop contact met deze man in de hoop
iets meer over de verdwijning van Desiré te
weten te komen (14 mei en 22 mei 1948).
- Correspondentie met het Rode Kruis. Desiré
Imandt wordt via de radio Hilversum II omge
roepen (10 december 1949).
- Krantenartikel uit Dagblad De Avondster van
zaterdag 3 december 1949. In dit krantenarti
kel wordt vermeld dat Desiré is overleden.
- De M.O.C.er (december 1949). Ook hier wordt
het overlijden van Desiré vermeld.
- Correspondentie met het Rode Kruis. Er zijn
geen reacties binnengekomen op de oproep
over Desiré.
- Correspondentie Rode Kruis met de vermel
ding dat hij niet uit Duitsland is teruggeko
men, maar wel met andere opties waar hij zou
kunnen zijn overleden (30 december 1949).
- Een brief van het Ministerie van Sociale Zaken.
Zij laten de familie weten dat er voorwerpen
van Desiré in het kamp Neuengamme Husum
zijn gevonden. Het lukt het ministerie niet om
deze voorwerpen te bemachtigen (28 juni 1950).
- Een brief van het Ministerie van Justitie. De
familie krijgt nu het officiële overlijdensbe
richt van Desiré Imandt (17 augustus 1950).
Het werkstuk van Karlijn en Julia geeft aan dat
Dees nog steeds voortleeft in de gedachten van
de familie, waarbij de onzekerheid over het lot
van Dees nog jarenlang ouders en broers en zus
sen bleef kwellen. Binnen de familie doet nog
steeds het verhaal de ronde dat Julia ook in haar
verslag vermeldt: "Ze hebben de achterdeur van
het huis altijd opengelaten, met de gedachte dat
Dees nooit voor een gesloten deur zou staan".
Noten
1 Met dank aan Karlijn Doors en Julia van Egeraat
2 Karlijn Doors en Julia van Egeraat, Imandt in de Tweede
Wereldoorlog. Profielwerkstuk uit 2013.
Jan Peeters, Bij een portret van Dees Imandt, in:
De Waterschans nr. 1-2005, blz. 41-43.
3 Idem, Jan Peeters, blz. 42
4 In het Nederlands instituut voor beeld en geluid bevindt zich
een filmfragment over de terugkeer van dwangarbeiders in
Bergen op Zoom en hun aankomst op het station. Het fragment
is ook te zien in aflevering 8 van de serie 'De Oorlog', die in 2009
is uitgezonden op Nederland 2.
161
De Waterschans 4 - 2014