Bergen op Weg
de plaats waar auto-, spoor en waterwegen el
kaar ontmoeten. Het Thoolse veer komt dan ook
aan de orde in het boek, evenals de brug over
de Eendracht.
Beurtveren waren in de vroegere binnenvaart de
belangrijkste tak van het langeafstandsvervoer.
Reizen van meerdere dagen tot een week, soms
op de kracht van de wind, wat heel wat vaardig
heid en geduld vereiste, soms getrokken door
paarden of mensen, Later ook met stoom- en
motorkracht, wat weer een heel andere aanpak
vergde. Het grote getijdenverschil in de Zeeuw
se wateren maakte het allemaal extra moeilijk,
terwijl het bij harde wind op de grote open wa
teroppervlakken regelmatig mis ging. Wat heb
ben die mensen het zwaar gehad!
Omdat deze tak van vervoer zo oud is, komt ook
de historie van Bergen op Zoom en van West
Brabant in het boek uitgebreid aan bod. Het is
altijd leuk om over de geschiedenis van je eigen
streek te lezen, omdat van zaken waar je over
leest vaak nog de overblijfselen of de gevolgen
in de stad of in het landschap zijn terug te zien.
Het boek bewijst hier zijn waarde als ankerpunt,
want de ligging van de stad aan het water en
veranderingen in deze situatie ten gevolge van
het dichtslibben en vervolgens afdammen van
de verbinding tussen Ooster- en Westerschelde,
vormen de rode draad door de hele geschiede
nis van het transport in onze regio.
Omdat het varend vervoer georganiseerd was
rond op kleinere schaal toegekende contracten
en vergunningen om specifieke scheepvaart
lijnen uit te baten, wordt dan ook aandacht
besteed aan de beschrijving van individuele
schippersfamilies en hun aandeel in het varend
transport. De lotgevallen van deze families en
hun onderlinge connecties die voor de opvolging
en het behoud van contracten zorgden, zullen
herkenbaar zijn voor Bergenaren.
2. Transport over wegen
Vanuit mijn beroepsmatige achtergrond, aan
vankelijk die van aardrijkskunde- en geschie
denisleraar, later van internationaal chauffeur,
heb ik (Paul) het boek over het transport over
de weg als eerste ter hand genomen. Als je,
zoals ik, veertien jaar op de vrachtwagen hebt
gereden, heb je wel een idee hoe die wereld in
rRANSPQRf OVERWEGEN!
i- Ph -iflRTrr
MLuÜlL I nAlurUjIu
elkaar steekt, althans vanuit het standpunt van
een werknemer.
De doordachte behandeling van de Bergse on
dernemingen in alfabetische volgorde heeft tot
een standaardwerk geleid over de geschiede
nis van het wegtransport in al zijn facetten. Al
lezend komen we van alles te weten over de
betreffende ondernemersfamilies. Daarbij valt
op dat ondernemingszin en het streven naar
verbetering van de concurrentiepositie ge
meenschappelijke karaktertrekken zijn bij al die
families en steeds van essentieel belang in de
bedrijfsvoering.
De foto's in het boek geven een goed beeld van
de verschillende tijdsperioden. Het begin ligt bij
de eerste vrachtwagens in de jaren 1920, en het
loopt via de wederopbouw na de oorlog met me
rendeels Amerikaans materieel uit legerdumps,
tot de opkomst van typische wagens in de jaren
vijftig en zestig, met DAF als toonaangevend
merk. Een kenmerkend tijdsbeeld is de foto van
de drie zandkippers van de firma A. Bakx die
naast elkaar geparkeerd staan op een regen
achtige Zuidzijde Zoom. Moet je nu nog eens
proberen, drie vrachtwagens op een belangrijke
verkeersader diagonaal parkeren voor een foto!
Zoals altijd bij het samenstellen van een werk
181
De Waterschans 4 - 2014