dat hij het portret in het najaar of in de winter van
1 722 heeft laten maken. De aumusse bood de ka
nunnik enige warmte tijdens de verplichte, einde
loos lange gebedssessies in de koude kerk. Maar
of het werkelijk winter of zomer was, blijft onzeker,
omdat het prachtige bont, zoals eerder vermeld,
ook als statussymbool diende en misschien zelfs
speciaal voor het portret werd gedragen.
Rechtmatige plaats
De definitieve identificatie van het schilderij als
een portret van Frédéric Constantin de la Tour
d'Auvergne, waarschijnlijk vervaardigd door
Gilles ALLou in 1722, is een essentieel gegeven
voor de collectie van het Markiezenhof en voor
onze kennis van de geschiedenis van Bergen
op Zoom. Met deze identificatie en met de
ontdekking van een tweede portret in de vorm
van een prent heeft deze belangrijke historische
figuur definitief een gezicht gekregen. Het
geschilderde portret mag zeker tot de topstuk
ken van het museum worden gerekend.
Terecht hangt Frédéric Constantin in de Theo-
doorkamer tegenover het nichtje voor wie hij
als voogd de zorg op zich nam.
Korte biografie van Frédéric Constantin
3 april 1682: geboren te Parijs als kind van
Henriëtte Francisca, markiezin van Bergen
op Zoom, en Frédéric Maurice II de la Tour
d'Auvergne, graaf van Olièrgues. Groeit op in
het stadspaleis aan de Rue du Cherche Midi.
(fau bourg Saint-Germain)
25 februari 1694: gekozen tot domicellaire
(juniorkanunnik) in het Domkapittel van de
kathedraal van Straatsburg.
1 702: vermeld als woonachtig in het Collége
Mazarine (tegenwoordig Institut de France, aan
de Seine tegenover het Louvre), alwaar hij
waarschijnlijk zijn priesteropleiding krijgt.
1704: benoemd tot prior van de kloosters te
Pont St. Esprit, Nantua en Bugey.
februari 1 706: benoemd tot prior van de abdij
van Longpont.
december 1707: ontvangt van oom Emmanuel
Théodose, kardinaal van Bouillon, de functie
van prior van de abdij van La Charité sur Loire.
1708: begint samen met broer Henri Oswald,
abbé d'Auvergne, de bouw van een nieuw
stadspaleis in de Rue de l'Université (faubourg
Saint-Germain). Architect: Pierre Cailleteau.
1714-1722: treedt samen met broer Henri
Oswald op als voogd voor Marie Henriëtte,
markiezin van Bergen op Zoom, beider
minderjarig nichtje. Verblijft in deze periode
enkele malen in Nederland.
6 november 1717: benoemd tot prior van de
abdij van Notre Dame de la Valassestaat deze
functie echter in maart van het volgende jaar
weer af ten gunste van zijn broer Henri Oswald.
1717: bevorderd tot capitulaire (volwaardig
kanunnik met stemrecht) in het Domkapittel
van Straatsburg.
1721: begint de bouw van een stadspaleis (Ho
tel du Grand Doyenné, tegenwoordig l'Eveché)
te Straatsburg. Architect: Robert de Cotte.
20 juni 1 722: gekozen tot Grand Doyen (Groot
Deken) door het Straatsburgse Domkapittel.
8 juni 1727: door broer Henri Oswald
benoemd tot priester in Saverne.
5 juni 1732: overlijdt te Straatsburg.
De meeste gegevens uit: M.L. Moréri, Supplément
au Grand Dictionaire historique, généalogique, géo-
graphique etc., deel II (M-Z), Paris 1735, pag 369.
Vriendelijke mededeling van de heer Rochus
van den Bergh.
Afb. 7: Francois-Hubert Drouais, Francois Camille de Lorrai
ne, olieverf op linnen, 79 x 64 cm, 1769 (Versailles, Musée
National des Chateaux de Versailles et de Trianon
19
De Waterschans 1 - 2015
