Familie Löb
Anje van Buuren-Meinardi
De familiegeschiedenis
Ludwig (Lutz) Löb wordt op 16 november 1881
in Euskirchen in het Rijnland, (Duitsland) ge
boren. In het stamboomboek van voorvader
Norbert Leo Löb staat boven de naam van Lutz
een zegenwens geschreven:
"Mijn zoon Jehoeda, zal hij lang leven, is gebo
ren Mazzal tov in de vierde dag (woensdag) de
24ste chesj van 1881. God zal hem grootbrengen
voor Tora, choepa1 en goede daden".2
De ouders van Lutz, Nathan Löb (*1854 Münster-
eifeL) en zijn vrouw Lina Rubens 1854 Gelsen-
kirchen), zijn liberale Joden. In 1877 huurt
Nathan in het centrum van Euskirchen een kle
ding- en textielmagazijn.
Aan het eind van de negentiende eeuw zijn er
hevige pogroms in Polen en Rusland. In die
tijd zoeken veel Joden uit Oost- en Midden
Europa een veilig heenkomen in Engeland of
Amerika, maar ook in Duitsland. De komst van
Oost-Europese Joden, die voor het merendeeL
orthodox zijn en die door hun kLeding opvaLLen,
versterkt het antisemitisme in DuitsLand.
Wat de reden van Nathan ook is, hij besluit in
1882 naar Nederland te emigreren om in Den
Haag een nieuw bedrijf op te zetten. Lina blijft
met twee kinderen in Euskirchen wonen. Met
hulp van zijn broer Moritz en de knecht Jakob
Sachs richt Nathan aan het Noordeinde 109
zijn nieuwe zaak in, waar kleding op afbetaling
gekocht kan worden; een ongewoon fenomeen
in die tijd. Hij weet dat in Den Haag veel ambte
naren wonen, die een vast salaris hebben en zij
zullen hun kleding op afbetaling zeker kunnen
betalen.
Als alles op orde is, verhuist Lina met de twee
kinderen naar Den Haag. Het gezin gaat boven
de winkel wonen. In de winkel worden kleding
en stoffen verkocht. Tijdens de verhuizing
blijken de serviezen, bestemd voor dagelijks
gebruik (voor vlees- en melkprodukten3) en
voor het Joodse Pesach (Pasen), door elkaar
geraakt te zijn. Eigenlijk zouden de serviezen
weggedaan moeten worden, maar ze besluiten
dit niet te doen en dit wordt hun eerste stap
weg van de spijswetten. Ook heeft het gezin
Löb in Den Haag weinig binding met de aldaar
levende Joodse Gemeenschap.
Het succes van Nathan
Na een paar jaar komt Nathans broer naar
Nederland en opent een filiaal in Amsterdam.
Nathan laat een particuliere telefoonlijn tussen
de zaken in Den Haag en Amsterdam aanleggen;
zeer uitzonderlijk voor die tijd. In de jaren daar
op komen Nathans broers en zusters succes
sievelijk over naar Nederland, waar ze met hun
echtgenoten filialen openen in Utrecht, Arnhem,
Groningen, Haarlem en Amsterdam. Het resul
taat is dat er rond 1900 negen vestigingen van
de familie Löb in Nederland zijn.
Lutz
Lutz groeit op tot een peinzende, gevoelige jonge
man. Hij wil niet in de bloeiende zaak van zijn
vader gaan werken. Hij wil studeren en zijn
vader stemt daarin toe. Hij is de eerste in de
famiLie die een academische opLeiding gaat
volgen. Tijdens een bezoek aan Brussel in
1900-1901 ziet hij voor het eerst een processie
over straat gaan. Hij gaat rooms-katholieke
kerken bezoeken en begint zich te interesseren
voor het katholicisme. In deze periode groeit hij
steeds verder weg van het ouderlijk milieu.
Van 1903-1907 studeert hij mijnbouwkunde in
Delft. Omdat hij Joods is, kan hij geen lid worden
van de rooms-katholieke studentenvereniging
Sanctus Virgilius, maar hij mag wel alle lezingen
van deze studentenvereniging bijwonen.
Tijdens de lezingen ontmoet hij onder andere
Jos Juten uit Bergen op Zoom, die hij later in
zijn leven opnieuw in Bergen op Zoom zal tegen
komen.
Anton Jos L. Juten (1885-1970) herinnert zich:
Löb was bescheiden en teruggetrokken en de
oudere studenten gingen slechts tastenderwijze
in op allerlei geloofskwesties, die van zelf ter
23
De Waterschans 1 - 2015
