en Louise (Wies) zullen enige jaren later haar
voorbeeld volgen.
Op 13 november 1930 wordt grond gekocht in
Berkel-Enschot, vlakbij de Koningshoeven Abdij,
voor een nieuw te bouwen abdij voor trap-
pistinnen, Koningsoord. Als de bouw circa half
1937 voltooid is, komen Lien (zuster Hedwigis),
Door (zuster Theresia), Wies (zuster Veronica)
en voor korte tijd Paula uit Chimay over om in
de nieuwgebouwde abdij Koningsoord te gaan
wonen.
Op 6 april 1935 overlijdt Lutz op 54-jarige leef
tijd in Bergen op Zoom. Jenny wil dichtbij haar
kinderen zijn en verhuist naar Berkel. Paula
kan niet aan het kloosterleven wennen en enige
maanden later treedt zij uit. Ze gaat bij haar
moeder wonen. Jenny overlijdt op 6 september
1938 in Berkel. In al die voorafgaande jaren
heeft Paula nooit een opleiding afgerond en
ze kan daardoor geen werk vinden. Ze raakt
bevriend met de negen jaar oudere onderwijzer
Harrie van Broekhoven, met wie ze op 16 novem
ber 1938 trouwt.
Protestbrief van de kerken tegen de maat
regelen van de Duitsers tegen de Joden en
het wegvoeren van hen naar het oosten
Op 10 mei 1940 vallen de Duitsers Nederland
binnen. De ene anti-Joodse maatregel volgt
na de andere. Begin 1942 stelt de Nederlands
Hervormde Kerk een protestbrief op over de
onmenselijke behandeling van de Joden en het
wegvoeren van hen naar het oosten. De rooms-
katholieke bisschoppen en de gereformeerde
kerkleiders besluiten hetzelfde te doen, ondanks
het feit dat F. Schmidt (Generalkommissaris
zur besonderen Verwendung)6 hen dit ten stel
ligste afraadt. De kerkelijke leiders, die hiervan
op de hoogte zijn, proberen deze protestbrief
tegen te houden, omdat zij wraakacties van de
Duitsers vrezen, maar de tijd is veel te kort om
iedereen in te lichten en de rooms-katholieke
bisschoppen besluiten de verklaring toch op
11 juli 1942 vanaf de kansel voor te lezen. De
wraak van Schmidt is groot. In de nacht van
1 op 2 augustus worden de meeste rooms-
katholieke Joden, waaronder ook geestelijken,
gearresteerd en weggevoerd naar Westerbork
om een paar dagen later naar het oosten gede
porteerd te worden.
Tegenmaatregel van de Duitsers
Op zondagmorgen 2 augustus 1942 arriveert
tussen vier en half vijf 's ochtends de politie
in een gevorderd busje bij Koningsoord. De
zuster-portierster heeft geen idee dat het busje
politieagenten vervoert en opent de poort. De
zusters Hedwigis (Lien) en Theresia (Dora)
worden opgehaald, maar ook de uit Keulen
gevluchte Pools-Joodse kinderarts Lisamaria
Meirowski, dochter van de Keulse hoogleraar
dermatologie Emil Meirowski, die als vluchte
linge onderdak had gevonden in de abdij, moet
mee7.
Veronica (Wies) is ernstig ziek en als de politie
in haar kamer komt, is zij daar niet. Als zij haar
niet kunnen vinden, rijdt het busje zonder haar
weg richting Koningshoeven.
Intussen vindt hetzelfde tafereel plaats op de
Koningshoeven. De broers Löb, pater Ignatius
(George), broeder Linus (Rob) en pater Nivar-
dus (Ernst) worden uit de kloosterkerk gehaald,
waar net de metten worden gebeden. De abt
telefoneert naar het bisschoppelijk paleis in
Den Haag om raad, maar krijgt het advies de
kloosterlingen mee te geven om erger te voor
komen. Als de zusters arriveren zijn zij ont
zettend blij hun broers weer eens te zien, want
het is jaren geleden dat ze elkaar voor het
laatst zagen.
De Waterschans 1 - 2015
Afb.2: Familie Löb 1931; fotograaf is de schrijver Herman de
Man De foto is genomen bij de abdij Onze-Lieve-Vrouw van
Koningshoeven te Berkel-Enschot.V.l.n.r.: Ir. Lutz löb, Ernst,
Ir. A. Juten, Broeder Linus (Rob), Vincent Kuijpers (pastoor
Borgvliet), George Kiesing, Fr. Ignatius (George), Jacky Juten,
Jenny Löb-van Gelder, Eva de Ham, Paula en Hans.
