voet onder barre weersomstandigheden naar
het concentratiekamp Gross-Rosen, een
dodenmars van veertien dagen, waaraan velen
bezwijken. Na vier dagen in Gross-Rosen te
zijn geweest vertrekken de gevangenen in open
kolenwagens richting Buchenwald, waar ze
rond 11 februari aankomen. Hans wordt met
bevroren voeten opgenomen in ziekenbarak 61,
waar hij op 20 februari 1945 op 26-jarige leeftijd
overlijdt. Als doodsoorzaak wordt opgegeven
"bloedvergiftiging vanwege wondinfecties aan
beide bevroren voeten".
Paula Löb
De jongste dochter Paula wordt op 2 augustus
1942 door twee plaatselijke agenten thuis van
haar bed gelicht. Een van de agenten realiseert
zich dat zij Joods is, maar gaat niet tot arres
tatie over. Hij zal de volgende dag terugkomen
voor het proces-verbaal. Dit betekent tijdwinst
voor Paula. Ze vertrekt de volgende ochtend
om zes uur op de fiets en rijdt naar haar
schoonouders, waar haar man Harrie en haar
zoontje, geboren op 3 mei 1942, haar later die
dag aantreffen. Kort daarop verschijnt er in de
plaatselijke krant in Tilburg een bericht, dat
Paula van Broekhoven vermoedelijk in het
Wilhelminakanaal bij Tilburg is verdronken.
Men heeft kleding van haar bij het kanaal
gevonden.
Op 18 juni 1942 wordt de scheiding van tafel en
bed uitgesproken, omdat ontslag dreigt voor
Harrie, die in overheidsdienst is. Het huwelijk van
de Joodse Paula en Harrie is immers gemengd.
Paula is niet erg gelukkig over de handelwijze
van haar man. Ze kan echter niet langer bij haar
gezin blijven en vindt in Nijmegen een heel goed
onderduikadres in de Pauwel-straat 12, waar ze
tot het eind van de oorlog verblijft.
Zij is de enige van de kinderen Löb die de oorlog
overleeft. Het moet vreselijk voor haar zijn
geweest te horen wat een afschuwelijk lot haar
broers en zussen heeft getroffen. Heel haar
verdere leven zal door dit grote verdriet getekend
zijn. Zij overlijdt op 6 februari 2004. Haar urn
wordt bijgezet in het graf van haar zus Wies
(zuster Veronica) op het kloosterkerkhof van de
abdij Koningsoord in Berkel-Enschot, de enige
zuster uit het gezin, die een natuurlijke dood is
gestorven en die een graf heeft gekregen.
Deze familiegeschiedenis is gebaseerd op
het boek van Peter Steffen en Hans Evers -
Scheuren in het kleed - Het joods-katholieke
gezin Löb 1881-1945, Valkhof Pers, 2009, dat in
opdracht van de oversten van Koningsoord en
Koningshoeven is geschreven.
Genesis 37:34 - 'En Jacob scheurde zijn kleren,
deed een zak om zijn lendenen en treurde
lange tijd om zijn zoon'. Een keriah is een teken
van rouw, een scheur in de bovenkleding. De
heimelijke bekering van Lutz en Jenny leidde
tot een scheur in de familie.
Slachtoffers van de
Sjoa Tweede Wereldoorlog Familie Löb
Lina Löb Auschwitz 30-09-1942 34 jr.
George Löb Auschwitz 19-08-1942 32 jr.
Robert Löb Auschwitz 30-09-1942 31 jr.
Louise Löb Berkel-Enschot 01-08-1944 32 jr.
Dorothea Löb Auschwitz 30-09-1942 30 jr.
Ernst Löb Auschwitz 19-08-1942 28 jr.
Hans Löb Buchenwald 20-02-1945 28 jr.
Lisamaria Meirowski 07-09-1904 Graudenz,
Polen) Auschwitz 30-09-1942, 38 jaar.
Zij werd tegelijk met Lina en Dorothea Löb
uit de abdij afgevoerd naar Westerbork en
vervolgens naar Auschwitz.
Noten:
1 Choepa is het baldakijn waaronder Joodse mensen trouwen.
2 P Steffen en H. Evers, Scheuren in het kleed. Het joods-katholieke
gezin Löb 1881-1945. Valkhof pers 2009, 39.
3 Vlees- en melkproducten mogen volgens de Joodse spijswetten
nooit met elkaar in aanraking komen. Een Joodse keuken heeft
2 aanrechten, 2 afwasbakken, 2 borstels, 2 afdruiprekken, 2
sets pannen, borden, schalen, bestek, etc.
4 P Steffen en H. Evers, Scheuren in het kleed. Het joods-katholieke
gezin Löb 1881-1945. Valkhof pers 2009, 92.
5 Ibid, p. 81
6 Fritz Schmidt was belast met de taak de openbare menings
vorming in Nederland te beïnvloeden. Op 26 juni 1943 komt hij
om het leven tijdens een inspectietocht van de Atlantikwall. Hij
valt in de buurt van Chartres uit een rijdende trein. Loe de Jong
houdt het op zelfmoord in zijn werk Het Koninkrijk der Nederlan
den in de Tweede Wereldoorlog, deel VII, pp. 510-518.
7 Joods Monument.
De Waterschans 1 - 2015
28
