onder de Oostenrijker hun macht ingeperkt had den zien worden. Bovendien hadden bijna allen banden met Frankrijk.10 Troefkaart van de Vlamingen was dat zij Filips de Schone zelf vasthielden in Gent. Maximiliaan besloot de raad met geweld af te zetten.11 Hoewel Adolf van Kleef zich in deze raad bevond, nam diens zoon Filips het op voor de aartshertog en voerde diens legers aan; in deze tijd vocht hij nog samen met de gebroeders Glymes-Bergen. De Vlamingen werden in 1485 verslagen en de Gentenaars moesten Filips de Schone eindelijk teruggeven aan Maximiliaan. De door Vlaande ren aangestelde eerste kamerheer van Filips en enkele andere leden van de regentschapsraad werden afgevoerd naar het slot Vilvoorde in Brabant, waar Jan van Walhain kastelein was.12 De jonge hertog moest dus worden voorzien van een nieuwe eerste kamerheer en Maximilian koos genoemde Jan voor de taak. Het was de eerste kamerheer die de banier van de vorst droeg wanneer hij het slagveld betrad, die hem zijn kleding en zijn ordeketting aanreikte, die de sleutel van het vertrek van zijn heer bewaarde en in datzelfde vertrek sliep wanneer de herto gin niet aanwezig was (en Filips de Schone had als zevenjarige natuurlijk nog geen hertogin). Daarbij hield hij het geheimzegel van de hertog in bewaring. De brieven die tijdens zijn min derjarigheid zijn ondertekend met de naam van Filips, zijn waarschijnlijk opgesteld door Jan van Walhain. We moeten ons voorstellen dat de laatste en eerste persoon met wie de hertog op een dag sprak enorm veel invloed op hem kon uitoefenen. Maximiliaan had dus het belangrijk ste ambt binnen het politieke bestel toegewezen aan een lid van zijn nieuwe adel.13 Bovendien werd Jan van Walhain op de tweede augustus 1486 aangesteld als gouverneur van het graafschap en het slot Namen.14 Namen zou een heet hangijzer worden. Filips van Bourgondië-Beveren had het ambt van gouverneur in 1482 doorverkocht aan Jan van Chalon met de clausule dat hij na een vrede met Frankrijk bij terugbetaling zijn positie weer zou kunnen verkrijgen. Datzelfde recht had hij in 1486, drie dagen nadat Jan van Walhain in het ambt was geïnstalleerd als opvolger van Jan van Chalon, weer doorverkocht aan Filips van Kleef. Blijkbaar had deze laatste zijn oog laten vallen op het gouverneurschap.15 Op zijn beurt had Jan van Walhain een aantal jaren daarvoor gehoopt dat hij het ambt van ad miraal zou verkrijgen na een diplomatieke mis sie, maar die positie werd in 1485 aan Filips van Kleef gegeven.16 De oude adel van 1477 en de door Maximiliaan begunstigde adel zaten dus achter dezelfde po sities aan. De Naamse kwestie Maximiliaan van Oostenrijk was in 1486 gekozen tot Rooms koning om zijn vader de keizer te hel pen met het bestuur. Zijn impopulariteit in de Nederlanden zou hem dat voorlopig echter nog Afb. 3: Maximiliaan van Oostenrijk. Olieverf op paneel, atelier Joos van Cleve circa 1530. Collectie Rijksmuseum, Amsterdam. De Waterschans 3 - 2015 134

Periodieken

De Waterschans | 2015 | | pagina 38