Crusio: ijsmakers sinds 1915
Een interview met Coen Crusio
Daphne Valentijn
De firma Crusio werd in 1915 opgericht door
Adrianus en Willem Crusio in Kremerstraat 8.1
In 1913 waren de opa en oma van Coen Crusio,
Willem en Paulina Crusio, al begonnen met het
verkopen van zoetigheden, waaronder zuur
stokken, bonbons en verschillende soorten
chocolade. Je zou dus kunnen zeggen dat het
bedrijf 102 jaar oud is, maar in werkelijkheid
begonnen Adrianus en Willem pas twee jaar
later met het verkopen van ijs en daarom houdt
de familie 1915 aan als jubileumjaar.
Adrianus en Willem Crusio begonnen met het
verkopen van ijs uit de nog steeds welbekende
ijskarretjes. Destijds bestonden de ijssalons
nog niet zoals we ze nu kennen. Een pand in de
Van der Rijtstraat diende als productieplaats
en Adrianus en Willem verkochten het ijs ver
volgens in de omgeving vanuit de karren (afb.2).
Coen: Het verkopen van ijs werd destijds gewoon
gedaan. Ik vond een vermelding bij de Kamer van
Koophandel waarin staat dat mijn overgrootvader
Willem simpelweg enkele jaren nadat de firma was
opgericht, was begonnen met het verkopen van
ijs. Dat het zo eenvoudig is, kunnen we ons nu niet
meer voorstellen. Alles omtrent de zaak staat nu
keurig beschreven. Ik denk dat mensen in die tijd,
ook al was het oorlog, gewoon innovatiever waren
dan de mensen nu zijn. De concurrentie tussen de
ijsverkopers in Bergen op Zoom was vlak voor de
Tweede Wereldoorlog erg groot. Er waren onge
veer zestien of zeventien verschillende ijsverkopers
Afb. 1: Coen Crusio en Kiona Malinka.
Foto: www.dichtbijtholen.nl.
Afb. 2: Adrianus (Janus) links en Willem Crusio rechts in kostuum, samen met ijscomannen voor het ijsfabriekje van Crusio in
Van der Rijtstraat 57. Foto: collectie het Markiezenhof (RINA063).
