Het Steurke, Vismarkt 3
Jan Weyts
Onderaan de Vismarkt, grenzend aan de Beeldentuin van het Markiezenhof, staat een interessant
laatmiddeleeuws huis. Het is vrijwel zeker herbouwd in 1568. Eeuwenlang vormde het een geheel
met het naastliggende huis nummer 4. Na aankoop door de gemeente is het door Stadsherstel
gerestaureerd. Het tevoren verrichte onderzoek leverde tezamen met de vondsten tijdens de
uitvoering van de restauratie voldoende aanleiding voor onderstaand artikel (afb.1).
historie
De eerste nu bekende eigenaar was vermoedelijk
Claus Scollaert. Hij verkocht in 1411 een 'huis
en erve aan de Niewe Merct', naast het hoekper-
ceel. In die tijd liep er aan de achterzijde nog een
straatje, in het verlengde van de Scholiersberg.
De huizen daaraan werden door de heer van
Bergen op Zoom gekocht, waarna het straatje is
opgegaan in de achtertuin van zijn hof.
In 1559 werd het 'huis en erve het Steurken' aan
de Vismarkt verkocht door Cornelis Laureys,
bocxmaker1, aan Jan Janszn, cleermaker. Lau
reys was in dat jaar ook eigenaar van nummer 2,
Cleyn Rennenberch. In 1561 verwierf Jan Janszn
ook dat laatste huis.
Blijkens de verkoopakte van 1 567 woonde Jan
Janszn, in het Steurken omdat hij na de ver
koop daar nog korte tijd bleef wonen. Vanaf die
tijd moest het water van Groot Rennenberch,
nummer 1, door het Steurken naar de straat
geleid worden. Tevoren was dit een servituut2
voor Cleyn Rennenberch. Het lijkt er op dat in
die periode een ozieloop3 tussen Cleyn Rennen
berch en het Steurken door Cleyn Rennenberch
in beslag genomen is. De koper van het Steur
ken was Jacob Willemzn, weer een 'bocxma
ker', die ook eigenaar was van de Oranjeboom,
nummer 5. Een jaar later al verkocht Jacob het
pand aan Pieter Franszn, een viskoper. Er zijn
enkele interessante bepalingen opgenomen in
de akte: 'voorscreven Pieter Franss soo wan
neer hij sal willen timmeren sal mogen varen
inde muere ende den daken van des vs. Jacobs
huys daer neffens gestaen. Ende in dyen het
noot waere te leggen een looden gote sal de
cooper gehouden wesen de selve te leggen tot
sijnen coste ende soo veerde hij egeene gote
en leegt ende metst opt dack des vs. Jacobs
sal hij tselve dack gehouden wesen dicht te
houden. Insgelycks sal oock de vs coopere
mogen metsen op den meur van den Cleynen
Rennenborch. Ende in dyen de proprietaris van
het huijs gen. Renneborch in toecomende tyden
thuys hooger op wil metsen sal mogen varen
inden muer vanden vercochten huijse'. Het valt
dus aan te nemen, dat in 1568/1569 het Steur
ken herbouwd of tenminste met een verdieping
verhoogd is.
t TT
Afb. 1. Voorgevel na restauratie. Foto Jan Weyts.
De Waterschans 4 - 2015
162
