üE ^arquftqf Bfergtn cp Zoom
KurrOri-tAnturn iaytm
Keurvorst van Beieren
Zoals eerder vermeld was Karei Theodoor keur
vorst van de Palts uit het Huis Witteisbach. Een
andere telg uit deze familie was Maximiliaan III,
keurvorst van Beieren. Eerder hadden hun
voorgangers een verdrag gesloten waarin werd
bepaald dat de erfopvolging van hun gebieden
binnen het Huis Wittelsbach moest blijven. In
1 766 werd dit verdrag vernieuwd door Karel
Theodoor en Maximiliaan III en werd afgespro
ken dat bij het kinderloos overlijden van een van
hen de gebieden automatisch eigendom zouden
worden van de ander. Beide keurvorstendom
men zouden hiermee als eenheid in handen
blijven van een katholieke vorst uit het Huis
Wittelsbach en hiermee werd voorkomen dat
de erfopvolging naar een lutherse zijtak van dit
huis zou gaan.28
Op 30 december 1 777 stierf Maximiliaan aan
de pokken en haastte Karel Theodoor zich naar
München om zijn erfenis veilig te stellen. Er
waren namelijk nog andere personen die recht
meenden te hebben op het keurvorstendom
Beieren, onder wie keizer Josef II van Oosten
rijk. Deze opvolgingskwestie leidde zelfs tot
een successieoorlog. Uiteindelijk werd er een
verdrag gesloten (1 779) waarbij de erfopvolging
van Karel Theodoor werd erkend.29
Karel Theodoor was nu dus keurvorst van zowel
de Palts als van Beieren en behoorde hiermee
tot de machtigste vorsten van Europa. In het
verdrag was afgesproken dat Karel Theodoor
vanuit de Beierse residentie te München zou
gaan regeren. Dit had als consequentie dat zijn
hofhouding en het grootste deel van de Mann-
heimse Hofkapel mee moesten verhuizen naar
München. Voor de stad Mannheim was dit een
ramp, "erger nog dan alle plagen, hagel, brand,
oorlog en pest", althans zo reageerde de rege-
DI Lands der pf a izl $the W luelsbac he r lm 18, Jahmunden
Mch Ptelutltt, Tfïfcüna S.41J1}
Birgin pp Zoom
lEgtns
Kurpfaliz
PPrjCï-Jïiy&ui'g
KiriLj'.-. Tiitr üuch und! Birg
(Gml Nife nlgnr! i
Ploii-Su'-itach
Ep—3 RwfOrihMym Bflywn
Dbirgfali
r L t iK' v
Afb. 17. Kaartje van alle gebieden in bezit van het Huis Wittelsbach. De residentiesteden Mannheim en München zijn omcirkeld.
Bron: H. Rall, Kurfürst Karl Theodor: regierender Herr in sieben Landern. Mannheim 1993, [432]. Omcirkeling aangebracht door
de auteur.
21
De Waterschans 1 - 2016