is helemaal anders. De tafel met de keurhoed, de keizerskroon en de ruiterhelm staat aan de rechterkant. Carl Theodor is niet naar links en van opzij, maar frontaal en naar rechts af gebeeld en in een andere houding. De mantel is op een heel andere wijze gedrapeerd. De compositie en de wijze van weergave van de vorst blijken te zijn overgenomen van een staat sieportret van de directe voorganger van Carl Theodor in de Palts: keurvorst Carl III Philipp van de Palts-Neuburg (1661-1742). (afb. 4) Dit schilderij dateerde uit 1 727-1 728 en was ver vaardigd door Jan Philips van der Schlichten (1681-1745). Kennelijk wilde Carl Theodor aan het begin van zijn regering niet alleen op een moderne en modieuze manier worden geportretteerd, maar daarnaast ook op een wijze die aansloot bij be staande tradities. Als je je laat afbeelden zoals je voorgangers, suggereer je daarmee continuï teit en rechtmatigheid van gezag.9 Een opmerkelijk ander staatsieportret werd door Besold geschilderd in 1753. (afb. 5) Het is een kopie naar een portret door Desmarées uit 1746-1747 waarin Carl Theodor ten voeten uit is afgebeeld, maar met het hoofd volgens Ziese- nis. Je zou kunnen zeggen dat in dit schilderij Carl Theodors portrettisten uit de jaren 1740 alle drie verenigd zijn. Wat in dit schilderij erg opvalt, is onhandigheid in de weergave van de menselijke figuur. Carl Theodor staat in een houding die in werkelijk heid niet mogelijk is: zijn hoofd is te ver naar achteren gedraaid ten opzichte van zijn borst en zijn linker arm. Bovendien staan zijn voeten in een veel te grote hoek ten opzichte van elkaar.10 Ook in Besolds eerdere staatsieportret uit 1744 is die onhandigheid terug te zien. Carl Theodors rechterhand sluit op een onmogelijke manier aan op zijn rechterarm en de drapering van de mantel over een onzichtbaar object linksonder is onbegrijpelijk. De vorst heeft heel grote ogen Afb. 5. Staatsieportret door Besold naar Desmarées en Ziese- nis,1753. Collectie ReiB-Museum, Mannheim Afb. 6. Harnasportret door Desmarées, circa 1750. Collectie Landesmedienzentrum Baden-Württemberg 39 De Waterschans 1 - 2016

Periodieken

De Waterschans | 2016 | | pagina 39