De schenking Feber
Een portret van Carl Theodor door Philip van Dijk (1683-1753)
Jan Peeters
Hoeveel portretten van Carl Theodor zich in particuliere collecties in Duitsland bevinden, is niet
bekend. In Nederland was dat met slechts één schilderij het geval, althans tot voor kort, toen het
door de eigenaresse aan de Vrienden van het Markiezenhof werd geschonken. In onderstaand
artikel leest u over de voorstelling en de lotgevallen van dit portret.
De schenking en wat daaraan vooraf ging
In april 2005 ontving ondergetekende als conser
vator beheer van het Markiezenhof een bijzonder
poststuk van mr. H.R.G. Feber in Den Haag.
In de enveloppe bevond zich een foto van een
portretschilderij van markies Carl Theodor van
Sulzbach door Philip van Dijk, dat grote gelijke
nis vertoonde met het portret in de Theodoor-
kamer van het Markiezenhof. In de bijgaande
brief schreef mr. Feber dat het schilderij al vele
generaties in zijn familie was. Aan het begin van
de negentiende eeuw woonden de voorvaderen
van mr. Feber in Bergen op Zoom, zij behoorden
tot de bierbrouwers. Volgens een legende in de
familie zou de laatste markies zijn portret zelf
aan een bierbrouwer Feber hebben geschonken.
Dat alles klonk heel interessant en mr. Feber en
ik hebben korte tijd over zijn schilderij en over
de mogelijke relatie met ons schilderij gecor
respondeerd. Toenmalig collega Rochus van den
Bergh vond in het notarieel archief inderdaad
een groot aantal aktes uit het begin van de ne
gentiende eeuw met betrekking tot de Bergse
Febers. Hij trof echter geen boedelinventarissen
aan, zodat de herkomst van het schilderij op
deze wijze niet kon worden getraceerd.
Mr. Feber was zo vriendelijk om mij uit te nodigen
om het schilderij te komen bekijken wanneer ik
eens in Den Haag zou zijn.
Twee jaar later was het zover. Ik was bezig
een tentoonstelling samen te stellen over pre-
kadastrale plattegronden die vervaardigd waren
door de landmeters Adan in opdracht van de
bestuursambtenaren van Carl Theodor.1
Het leek een goed idee om in de tentoonstelling
ook een voorstelling van de markies zelf te
presenteren. In Den Haag werd ik gastvrij ont-
vangen door de heer en mevrouw Feber. Het
schilderij bleek van hoge kwaliteit te zijn en het
doek verkeerde in een goede conditie. Mr. Feber
was onmiddellijk bereid om zijn portret voor de
tentoonstelling in bruikleen te geven. Als tegen
prestatie zou het Markiezenhof de kosten op
zich nemen voor de restauratie van de lijst.
Bij die gelegenheid gaven de heer en mevrouw
Feber te kennen dat zij in de toekomst mogelijk
afstand zouden willen doen van het schilderij.
Afb. 1. Mevrouw Feber tijdens de Vriendenavond op 7 oktober
2015. Foto Han Verbeem
47
De Waterschans 1 - 2016
