K FXü
tl W' V VALIUM!
nen rang- en verschikken voordat een inventaris
definitief in elkaar gezet wordt.
Bundeling van archiefstukken
De bundeling van documenten hield verband
met de oorspronkelijke indeling van het archief,
die in essentie correspondeerde met de inrich
ting van het bestuur waarvan het archief afkom
stig was. Elk bestuursorgaan van enig belang
had in de loop van de tijd een splitsing van taken
aangebracht naarmate het bestuur ingewikkel
der werd. Evenzo bestemde men een deel van
het archief voor de resolutiën of sententiën van
een college en een deel voor de geldelijke tran
sporten, die voor het college werden gepasseerd.
In liassen werden bijvoorbeeld de ingekomen
verzoekschriften of requesten en de quitantiën
van rekeningen door de secretarissen bij elkaar
gebracht. Zij waren degenen die van oudsher de
archieven hebben gevormd en die de wijze van
ordening van deze stukken hebben bepaald.
Het aaneenrijgen
De stukken waren in eerste instantie nog 'in be
weging', dat wil zeggen, zolang ze dienden tot
afdoening van een zaak die tot het ontstaan en
ontvangen aanleiding had gegeven, bijvoorbeeld
de afhandeling of de beantwoording van een
brief of de betaling van een rekening. Dan kwam
het moment waarop door actieve of passieve
afdoening de ontstane stukken 'tot rust komen'.
De brief is beantwoord en de betaling is geregi
streerd en dan zijn de stukken niet meer dage
lijks nodig en dienen de brieven alleen nog als
bewijs van een handeling. Ze worden individueel,
al dan niet op volgorde van onderwerp of afhan
deling, per soort aaneengeregen. Dit gebeurde
per onderwerp ongeveer een jaar lang om er
tenslotte een knoop in te leggen. Was de veter
te lang, dan sneed men het bovenste stuk eraf
om dat weer opnieuw te gebruiken. De gevorm
de bundel papieren werd in kisten of dozen opge
borgen. Een aantal van deze oude archiefdozen
zijn bewaard gebleven en in het museum het
Markiezenhof te bewonderen. De bewerkte en
met de hand ingekleurde en beschreven etiket
ten erop zijn schitterend. Het zijn de stille getui
gen van vakmanschap uit lang vervlogen tijden.
jl
GEN ICO I IK KR I «Cl
Afb. 4. Archiefdozen uit de periode 1795-1809, met toebehoren. WBA [West-Brabants Archief}, BoZ Stedelijke Archieven, Archief
van de Secretarie 1397-1810. Foto Conja van der Meule
De Waterschans 2 - 2016
72
