vergeten dat in de winter onderhoud gepleegd
moet worden. Huidige attracties vragen minder
onderhoud dan vroeger; nu zijn exploitanten
ook in de winter meer bezig met geld verdie
nen. Bep en Ger hebben als volwassenen geen
problemen gehad als kermislui. Gekscherend
merkt Ger op: "Nu zijn er veel meer zigeuners;
ik heb een loods vol staan met caravans, dat
zijn feitelijk allemaal zigeuners".
Goede contacten met burgers moet je zelf op
bouwen door sociaal gedrag te vertonen. Een
voorbeeld van sociaal gedrag is niet je auto
neerzetten op de parkeerplaats waar normaal
de bewoners staan. Je bent immers te gast in
die plaatsen. Maar soms verliepen die contac
ten niet helemaal vlekkeloos. Zo vertelt Rien
dat hij in Nieuw Vossemeer hele goede contac
ten had. Auto's werden snel weggehaald om
plaats voor hem te maken. Maar in Heerle had
hij weer hele andere ervaringen. Zo stond daar
een keer een camper in de weg. De eigenares
wilde hem niet verplaatsen, omdat ze anders te
ver moest lopen. Rien antwoordde dat de auto
helemaal niet weg hoefde; dat hij hem dan wel
inbouwde. Hij heeft nog nooit iemand zo hard
zien lopen. Soms moest het zover komen dat ze
auto's lieten wegslepen. Als de straat afgeslo
ten was, kon je de gemeente namelijk bellen en
werd er weggesleept. In een ander geval heeft
hij ook in Heerle twee keer een aanvaring gehad
met een vrouw. Haar auto stond in de weg en
ze wilde deze niet weghalen. Rien vertelt: "Van
woede had ik bijna de ruit ingeslagen". Er werd
wat heen en weer gescholden. Even later kwam
haar man naar Rien toe en hij dacht "nou gaan
we het krijgen". Maar nee, de man excuseerde
zich voor zijn vrouw en Rien antwoordde dat hij
daar ook niets aan kan doen. "Maar volgens mij
is ze zo makkelijk niet", aldus Rien, "Ik heb mis
schien de gave dat ik overal de gek mee steek
op een nette manier en dat het meestal werkt".
Inschrijvingen
Een verhaal apart is de wijze waarop op een
kermis ingeschreven kon worden. Op de meeste
i II
kermissen moest je ieder jaar weer inschrijven
om voor jezelf een plek zeker te stellen. Op de
meeste kermissen die Ger en Rien bezochten,
was sprake van een blinde bieding of openbare
inschrijving. In een zaaltje in bijvoorbeeld een
café werden de biedingen voorgelezen en de
hoogste bieder kreeg de plek dan toegewezen.
Het lastige van een openbare inschrijving is dat
je weet voor welk bedrag iemand het vorig jaar
de plaats heeft gekregen, dus dan ga je het jaar
erop hoger bieden. Maar op dat moment weet
je nog niet of die ander wel genoeg verdiend
heeft dat jaar. Zo worden de bedragen soms on
bedoeld opgevoerd. Ger vindt overigens dat het
niet de schuld van de gemeente is dat de ex
ploitanten steeds meer moesten betalen, want
de exploitanten vullen zelf het bedrag in! Rien
weet dat er op dit moment nog maar weinig
openbare inschrijvingen zijn. Door eigen kennis
en kunde lukte het contacten te leggen met ge
meenteambtenaren. Zo lukte het wel contracten
voor meerdere jaren te krijgen.
In steden met openbare inschrijvingen lukte dit
niet zo goed. Zo zet een stad als Tilburg de ker-
misopbrengst in de begroting en kan de kermis
niet zomaar minder opbrengen.
Een situatie die zich afspeelde in de stad Goes
is een goed voorbeeld van hoe het in de praktijk
kon gaan. Rien deed daar eens een bieding en
Afb. 8. De Nougatkraam van Rinus van der Zande in de jaren
'80. Links Rinus zelf, in het midden Malvina van der Zande-
Hogie en rechts Jans van der Zande-Keijsers. Foto collectie
Rinus van der Zande
De Waterschans 2 - 2016
80