zich tegen deze stelling met hand en tand ver
zette. Hij ging naar Den Haag om de politiek
ervan te doordringen dat kermisexploitanten
gerekend dienden te worden tot respectabele
ondernemers. Het gevaar dat iedere kermisrei
ziger tot kampbewoner zou worden gedegra
deerd, werd mede door Giezens optreden in de
kiem gesmoord.4 Dat de ambtenarij met deze
felle handelwijze van Giezen wel eens moeite
had, blijkt uit de strijd om een standplaats op de
TiLburgse Kermis in 1 922.
Giezen had zich daar met zijn carrousel inge
schreven voor een bedrag van vijfduizend
gulden. Hij zou, onder zijn voorwaarden, nog
vijfhonderd gulden per jaar meer betalen als
hij een staanplaats voor drie jaar kreeg. Zijn
voorwaarden waren: er mocht geen tweede
stoomcarrouseL op de kermis worden toegela
ten; er mochten geen achtbanen of rodelbanen
geplaatst worden; het pacht- of waarborggeLd
moest worden terugbetaald, als de kermis niet
door zou gaan.5
Weliswaar kwam de geboden vijfduizend gulden
de gemeentekas goed van pas, maar de ge
meenteraad ging toch niet akkoord. Men vond
dat het publiek de dupe zou worden, omdat het
van andere grote attracties verstoken zou blij
ven.6 Bovendien zou Giezen met zijn exorbitante
eisen een precedent kunnen scheppen.
Nadat Giezen met de stoomcarrouseL Grand Pa
lais failliet was gegaan, bouwde hij in 1928 het
Cocktail Palace. Dat was een attractie van for
maat, letterlijk! Hij had van zijn stoomcarrouseL
een complete kermis onder één dak gemaakt.
Deze superattractie had meerdere attracties
in zich, behalve een stoommoLen ook een Cake
walk, Trottoirs Roulants, Rugby Baan, La Globe
Amusante, Rutschbaan, Alpenbaan en een Bib-
berbaan. In 1929 stond het Cocktail Palace in
Tilburg. Toen wél! De stad heeft het geweten, zo
staat in de Geschiedenis van de kermisdynastie
te lezen.7 Honderden mensen kwamen op deze
attractie af. Er moesten dranghekken worden
gepLaatst om de controLe in goede banen te
leiden. De kassa van Giezens Cocktail Palace
rinkelde dankzij de TiLburgers die zich in de
mega-attractie dagenlang konden vermaken.
Inschrijven betekende in zijn geval: "Geeft u mij
het hele marktplein maar."
Meesterlijk
De Janviers drukten een belangrijk stempel op
de artistieke uitstraling van attracties. De sa
menwerking met Andreas Giezen was van groot
belang. Giezen maakte kunst voor het volk.
KLassieke en moderne paneLen van zijn hand
vonden in J.W. Janvier een goede afnemer. De
constructies van attracties die Giezen ontwierp,
werden door de Janviers gebouwd. De afwer
king deed Giezen zelf. Dimph NeLemans, klein
dochter van Dina Janvier (de zus van Jan Wil
lem), schreef er in het boek De geschiedenis van
een kermisdynastie het volgende over:
"Ik weet me nog te herinneren dat Dries, mid
den in het kermisseizoen, onze Cakewalk kwam
schilderen. Hij stond een week lang tegen die
gevel aan. Het resultaat was weer verbluffend.
De kermis daarop verdienden we twee keer zo
veel. Als Dries zich met het front bemoeide, had
je een geldwinnende blikvanger."8
Giezen liet zich inspireren door diverse kunst
stromingen. Zijn ontwerpen en kermisdeco-
raties waren in navolging van barok- en roco-
coschiLders. Ook elementen uit de Jugendstil
en Bauhaus kwamen veelvuldig in zijn werk
voor. Wanneer hij koos voor een stijl, volgde hij
stijlvast en consequent het lijnenspel dat bij
die stijl hoorde. In de jaren dertig van de vorige
eeuw zien we in zijn ontwerpen vooral rechte
lijnen, waarmee hij de constructie benadrukte.
Giezen was met zijn ontwerpen voor de kermis
zijn tijd vooruit.
Giezen bedacht ook attracties. Zo introdu
ceerde hij eind jaren dertig de - uit Amerika
overgenomen - Quick Lunch automatiek, warm
eten uit de muur, een ontwerp met de typische
kenmerken van het functionalisme dat begin
twintigste eeuw hoogtij vierde.9 Het werd geen
succes, pas in de jaren vijftig kwam de eerste
automatiek in NederLand.
Permanente kermis
Het succes van de aLLes-onder-één-dak-attrac-
tie smaakte naar meer. Andreas onderzocht
de mogeLijkheden om ergens een permanent
Lunapark te bouwen. In Diemen, onder de rook
van Amsterdam, vond hij een braakLiggend ter
rein dat geschikt was. Hij onderhandeLde met
de autoriteiten die het terrein wiLden verkopen.
Het idee van een vaste kermis nabij Amsterdam
was zakelijk gezien aantrekkelijk. Amsterdam
had aL jaren geen kermissen meer.10 De komst
De Waterschans 4 - 2016
156