den van De Huberts, een jockey-act, met oranje bloemen gestrooid. Een symbolisch verzet dat het publiek erg waardeerde. Giezen stond voor zijn publiek en nam het voor hen op toen Duitse soldaten zich logeplaatsen hadden toegeëigend, die door anderen waren gereserveerd. Het hele circus begon demonstratief het Wilhelmus te zingen. Ook de wankele oorlogssamenwerking tussen de bondgenoten Duitsland en Italië dat al had gecapituleerd, werd door clowns op de hak genomen. "In de clowns act komt een autootje de piste in rijden. In het midden van de piste valt het wa gentje stil. Een clown stapt uit en loopt naar de voorkant van het stilstaand autootje. Hij opent de motorkap en zegt: "De as is gebroken, dat kan ik zo niet maken. Daar moet je een Engelse sleutel voor hebben!" Het publiek begreep de provocatie jegens de Duitsers en joelde en ap plaudisseerde luidruchtig. De Duitse soldaten die het circus bezochten en de act gezien had den, waren beledigd."16 Op 13 september 1943 werd directeur Andreas Giezen opgepakt door de SS wegens zijn vijan dige houding tegen de bezettende macht.17 Hij werd opgesloten in de gevangenis in Scheve- ningen en later overgebracht naar Kamp Vught. Toen hij het kamp binnengebracht werd, zeiden de Duitsers: "Jij bent die vent die de paarden zo goed in de piste laat ronddraven. Dan kun je hier als gevangene net zo ronddraven." Giezen kreeg de doodstraf en werd in 1944 gedepor teerd naar de concentratiekampen Dachau en Buchenwald, die hij zou overleven. Zijn circus vond een triest einde: het werd geliquideerd. Giezens geliefde paarden, waarvan hij in ge vangenschap tientallen tekeningen maakte18, stonden van het ene op het andere moment op non-actief. In de krant werd de verkoop van de collectie circuspaarden als volgt aangekondigd: "De paarden van Circus Giezen staan te koop en zijn te bezichtigen in de stallen van het Open bare Slachthuis aan de Slachthuiskade in Den Haag."4 Een triestere verordening kon men niet bedenken. "Giezen zou het getypeerd hebben als 'de Nederlandse nuchterheid en koelheid.' Eigenschappen waarvan hijzelf gedurende zijn leven verstoken was gebleven."19 Doorzetter met ijzeren wilskracht Na de oorlog kwam Andreas Giezen terug uit het concentratiekamp waar hij een jaar had ge zeten. Hij had zijn droom van een nieuw circus niet opgeven. Toen hij van zijn ontberingen was hersteld, ging hij op zoek naar zijn paarden. Uit eindelijk werden er 48 van de 62 teruggevonden bij verschillende boeren. Hij wilde het circus nieuw leven inblazen en begon met de training van de paarden. In een tijd van schaarste aan materiaal kon er geen nieuwe circustent ge bouwd worden. De in beslag genomen circus tent was onder leiding van Paula Busch naar Duitsland gebracht en zou daarna in Rusland hebben gestaan. Wagens had Giezen evenmin.20 In Den Haag werd zijn carrière afgebroken, en in Den Haag, om precies te zijn in Schevenin- gen, begon ook de wederopbouw van het bedrijf. Giezen wist in twee maanden een circus op te bouwen dat wederom gestoeld was op het paar denspel, waarbij de mens op de tweede plaats kwam. Het Circusgebouw in Scheveningen werd de locatie voor voorstellingen. De drie uur du rende galapremière vond plaats op 19 juli 1946 in het bijzijn van een aantal ministers. De op brengst van deze avond werd geschonken aan de Stichting 1940-1945. Circus Giezen speelde er tot 1 september en kreeg lovende recensies. Giezen hoopte dat hij in het Circusgebouw een vaste plaats zou krijgen maar knokte tevergeefs tegen de instanties die daar over gingen. Schrij nend was dat een ander circus die vaste plaats wel kreeg.21 In december 1946 werden veertien voorstellin gen gegeven in de Beatrixhal van de Jaarbeurs in Utrecht. Giezen wist van de kale tentoonstel lingshal een mooi circus te maken. Met 2.200 stoelen van het voetbalstadion van Utrecht werd een tribune gebouwd. Er kwam een piste waar de dressuurnummers werden opgevoerd en een bühne voor de varié té- en balletnummers. Het werd een fiasco, het publiek wilde een tent. "Er moet hier een circus zijn, waar is de tent dan?" "Een circus zonder tent is als een mens zonder hart."22 Het circus zou nog naar Nijmegen reizen waar Giezen de Veehallen had gepacht. Helaas liet ook hier het publiek het massaal afweten. "Daar ston den de paarden drie maanden lang in de koude winter," vertelde Chiel Brammers, de laatste paardenverzorger van Circus Giezen. "Ik durfde 161 De Waterschans 4 - 2016

Periodieken

De Waterschans | 2016 | | pagina 25