Carrousel van Giezen en Vermolen
Naast de stoomcarrouseL bezit de EfteLing nog
een carrousel van de familie Giezen: de Car
rousel van Giezen en Vermolen. De draaimolen
stamt uit 1865 en is de oudste carrousel van
Nederland. De ouders van Andreas, Bernardus
Giezen en PetroneLLa Leander, hadden de mo
len overgenomen van de ouders van PetroneLLa
uit Wageningen. Na het overlijden van Andreas'
moeder in 1900 hertrouwde zijn vader met de
weduwe Vermolen, die ook kinderen had. Zijn
vader reisde tot 1942 met de molen rond. Daar
na ging de molen over naar zijn stiefkinderen en
ging de molen verder onder de naam 'de molen
van de Gebroeders VermoLen'. Nadat de molen
jarenlang dienst had gedaan op kermissen en
op de wereldtentoonstelling in Vancouver had
gestaan, kocht de EfteLing de molen in 1995
aan.25
Noten:
1. Maria Benner (1903-1982) woonde jarenlang met haar schoon
zus en zwager in de Meeussenstraat 6 in Bergen op Zoom.
2. Circus Giezen telde zo'n dertig tot 62 paarden: Groninger
schimmels, Friese hengsten, Ardenner en Arabische hengsten.
A. Voogdgeert, "Groot Circus Giezen", artikel in onbekend tijd
schrift, No. 1021 - 16 juLi 1943, pag. 17.
3. Andreas Giezen signeerde de panelen van het CarrouseLpaLeis
De Waterschans 4 - 2016 164
in de EfteLing met onder andere Atelier A. G. Giezen, Bergen op
Zoom. BehaLve het woord atelier wordt ook carrouselfabriek in de
signaturen gebruikt. Het is bekend dat de kermisexpLoitanten
hun thuishaven hadden in Bergen op Zoom. Attracties werden
gebouwd en opgeknapt in de Loodsen op de Kaai en de DubbeL-
straat. Ook in de Oude Stationsstraat bevonden zich opsLag- en
reparatieruimten.
4. Dimph NeLemans, Alles draait... ik zie sterretjes, geschiedenis van
een kermisdynastie, Raamsdonksveer 1996, hoofdstuk 9.2.
5. Hennie van Oers, Stoomcarrousels, Oosterhout 2012, pp. 246
247. Brief met verzoek tot pLaatsing van de StoomcarrouseL in
TiLburg, d.d. 1 februari 1922.
6. Van Oers, pag. 246. Aan de orde gesteLd door raadsLid De Vroom.
7. Zie noot 4.
8. NeLemans, hoofdstuk 7.2.
9. NeLemans, hoofdstuk 9.2.
10. Vanaf 1875 werd de kermis afgeschaft. Gemeente Amsterdam,
www.amsterdam.nL. De reden was dat de gemeente Amster
dam en de kermis geen binding met eLkaar hadden. De kermis
dereguLeerde: het verkeer werd ontwricht, men was bang dat
de voLksgezondheid in gevaar kwam en dat ziektes verspreid
werden. Drankmisbruik en zedeLoosheid op de kermis moes
ten uit het straatbeeLd verdwijnen. Gemeente Amsterdam
Stadsarchief. Zeker is dat in 1920 een Lunapark, ter vervanging
van de kermis, werd georganiseerd. Affiche Amsterdam her
leeft, www.kermisvantoen.nL, 17-10-2016.
11. Van Oers, pag. 192.
12. Bericht in onbekende krant, 1939.
13. Overzicht tournee Circus Giezen. In de periode 1940, 1942, 1943
deed het circus 24 pLaatsen aan. In 1941 werd niet gereisd. In
totaaL werden er 147 voorsteLLingen gegeven. Zeer waarschijn
Lijk ontbreekt een aantaL pLaatsen en is het aantaL voorsteLLin
gen niet voLLedig.
Afb. 17. Panelen van Giezen in de Efteling. Foto Roel Welvaarts