1883 over. Toen hij in 1912 plotseling overleed,
vond er een splitsing plaats. Zijn zoon CorneLis
vestigde zich in de Bosstraat en specialiseerde
zich als horlogemaker en opticien, terwijl
Antoine een juweLierszaak aan de Grote Markt
15 had. Hier werd in 1919 zijn zoon Jos gebo
ren. Jos volgde de kunstnijverheidsschool in het
klooster Maredsous in Denée, een deelgemeen
te van Anhée in de Belgische provincie Namen.
In de tentoonstelling zullen schetsen van (de
omgeving van) het klooster Maredsous te zien
zijn, alsook ontwerpen voor religieus vaatwerk
en meubilair die Jos in het kader van zijn op
leiding vervaardigde. Doordat het Vaticaans
Concilie in 1963 eigen liturgisch vaatwerk voor
elke geestelijke overbodig vond, zakte deze be
langrijke markt in. In 1966 besloten Jos en zijn
broer Denis, met wie hij al jaren samenwerkte,
met een aLuminiumfabriek te beginnen die in
1967 naar Steenbergen verhuisde.13 In 1993
werden winkel en atelier van Andriessen aan de
Grote Markt gesloten. De zoon van Denis, Paul
Andriessen, leidt nu KonandaL Aluminium Bouw
elementen in Steenbergen.14
De familie Andriessen zal met de stichter GabriëL
en alle nazaten ruim met voorwerpen vertegen
woordigd zijn in de tentoonstelling, waardoor
men een goed beeld krijgt van de productiviteit
van deze zilversmeden.
Noten
Afb. 11. Interieur van de kerk van de abdij Sint-Benedictus-
berg in Mamelis.
1 De miskelk bestaat uit een kom (cuppa), een voet en daartussen
een al dan niet versierde knop (nodus). De cuppa van miskelken
dient verguld te zijn vanwege de eucharistie waarbij de wijn in
het bloed van Christus verandert. De kelk behoort tot de vasa
sacra van het liturgisch vaatwerk in de katholieke kerk. De
pateen is een plat schijfje van verguld koper of zilver dat op de
miskelk past en waarop de te consacreren hostie ligt. Het kelk
lepeltje wordt tijdens de katholieke liturgie gebruikt om tijdens
2
de offerande - vóór de consecratie en de eigenlijke eucharistie
- een druppel water uit een ampul te mengen met de wijn in de
miskelk. ZoweL pateen aLs keLkLepeLtje behoren net aLs de kelk
tot de vasa sacra.
Inschrooien is een drijftechniek waarbij de ziLversmid vanaf de
voorzijde van een metaLen pLaat of voorwerp een reLiëf aan
brengt. De ziLversmid gebruikt bij dit proces een pekkogeL of
zandkussen en diverse ponsen. Het voorwerp wordt vastgezet
op de pekkogeL waarna de contouren van het ornament of de
voorsteLLing in dunne Lijntjes in de pLaat worden geschrooid met
behuLp van een schrooitrasseer of pointiLLeerpons. Dit gebeurt
aan de buitenkant van het voorwerp. De ponsen zijn niet scherp,
maar aan aLLe kanten een beetje afgerond, zodat er niet door
het metaaL heengesLagen wordt of te scherpe afdrukken worden
gegeven. ALs aLLe Lijnen zijn ingeschrooid en aan de achterkant
zichtbaar zijn, wordt het voorwerp van de pekkogeL gehaaLd
en nu aan de voorzijde vastgezet om vanuit de achterkant te
drijven. Hierna wordt aan de voorzijde geciseLeerd of gerepous-
seerd met een fijnere pons.
Hij beoefende functies binnen de abdij en werd uiteindeLijk
godsdienstLeraar aan de LTS (Lagere Technische SchooL, ook
weL ambachtsschooL) in Oosterhout. Na zijn pensionering was
hij vanaf 1990 tot zijn dood pastoor van de Sint-Lambertusparo-
chie in GesteL (Eindhoven).
OorspronkeLijk staat er "schrijven" in pLaats van "zeggen";
schrijven is doorgestreept.
Kees Goosen meLdt dat RiemsLag bij Louis in de kLas heeft
gezeten en meent zich te herinneren dat zij tegeLijk tot priester
zijn gewijd.
Inv.nr. B03505.
Met dank aan drs. Jan Peeters, kunsthistoricus, voor deze ver
taLing.
Op de voet van een keLk en op de rand van een pateen is de
ruimte voor een tekst beperkt. Daarom pLaatst men vooraan de
te graveren tekst een kruisteken, te Lezen aLs "In de naam van
de Vader, de Zoon en de HeiLige Geest".
Met dank aan drs. Jaap Dekker, cLassicus, voor deze vertaLing
en navoLgende toeLichting. Hij merkt op dat het een nogaL ge
kunsteLde zin is: deze begint met een zogenaamd proteron hus-
teron: wat het Laatst gebeurt, wordt het eerst vermeLd (je bent
pas moeder na de geboorte van je kind). Verder bevat de zin
een dubbeL chiasme (kruissteLLing): mater/virgo/gaude - laetare/
virgo/mater. En vervoLgens staat het beLangrijkste woord domini
aLs Laatste. Dekker meent dat er oorspronkeLijk prole stond en
niet flore; domini correspondeert dan met prole (zoon) die tevens
domini (heer) is. Inderdaad komen beide versies van deze zin in
het kader van Maria Lichtmis voor.
Met dank aan AnneLies Goosen-de Bont die de biografische
gegevens heeft verstrekt.
Voor meer informatie over Dom Hans van der Laan, zie de
prachtige informatieve website www.vanderLaanstichting.nL.
Hier kunt u ook een door Van der Laan met de hand geschreven
biografie downLoaden getiteLd Het liturgisch kader van de abdij
van Vaals.
12 Er zijn twee studies over de famiLie Andriessen in eigen beheer
uitgebracht: van het Markizaat naar de Baronie. - 300jaar -
genealogie Andriessen uitgegeven ter gelegenheid van de 75ste ver
jaardag van Pierre Andriessen en zijn dochter Marianne, HaLsteren
18 december 1997 en Vind je 't leuk? Oh, dan is 't goed! - 300jaar
- genealogie Andriessen uitgegeven ter herdenking van de 80s"
geboortedag van Maria Augusta Bernadina Johanna Andriessen,
Terneuzen 26 januari 1998.
13 Met dank aan PauL Andriessen voor deze informatie.
14 KonandaL is afgeLeid van Kon[inkLijke] And[riessen] aL[uminium].
10
11
De Waterschans 1 - 2017
34
