gebruikt. Het was vooral een maritieme aan
duiding voor de Brabantse oever van de Ooster-
schelde en werd ook gebruikt in kringen van
wegenbouw en Deltawerken. Rond het jaar 2000
werd de naam steeds vaker gebruikt als aan
duiding voor een bepaald gebied dat historisch
en natuurwetenschappelijk interessant is en
vervolgens groeide Brabantse Wal in een hoog
tempo uit tot een kapstok waar van alles aan
gehangen werd. Het is inmiddels een Europees
beschermde oorsprongsbenaming voor asper
ges, maar bijvoorbeeld ook appelsap, eieren en
likeur worden met het label van de Brabantse
Wal aan de man gebracht. De Brabantse Wal is
sinds kort ook naamgever van allerlei culturele,
culinaire en sportieve activiteiten. We kennen
de Proefmei ("proef, beleef en geniet van de
Brabantse Wal"), de Brabantse Wal Dag, de
Brabantse Wal Marathon, het Brabantse Wal
Festival, de Brabantse Wal Classic Rally en tus
sen de tijd dat ik dit schrijf en u het leest zal er
nog wel iets bijgekomen zijn. Ook bij het VVV en
zelfs bij de Sociale Dienst, leest u dat u bij een
organisatie van de Brabantse Wal bent. Hogere
overheden verwachten van de gemeentes aan
de westrand van Brabant dat ze op nog meer
terreinen gaan samenwerken en je voelt dat
er krachten zijn die aansturen op een fusiege
meente Brabantse Wal.
What's in a name? Tot voor enkele jaren tooiden
veel instituten die gemeentegrensoverschrij-
dend zijn zich met de naam Markiezaatvan
bibliotheek tot scholengemeenschap, van ad
vocatenkantoor tot sportvereniging, maar ook
competities, een autobedrijf, de containerter-
minal en nog heel veel meer. Het gebied van
Bergen op Zoom en omgeving was immers van
1533 tot het eind van de achttiende eeuw een
Markiezaat, en dat werd in de twintigste eeuw
herontdekt als een chique begrip dat glans kon
verschaffen aan wie of wat die naam droeg. De
historische edelen wier vroegere aanwezigheid
nog zo tastbaar is door hun gerestaureerde en
gereconstrueerde bouwkundige nalatenschap
hebben lange tijd identiteit verschaft aan - ja
wel - de Markiezenstad en zijn inwoners, instel
lingen, bedrijven en producten. Maar daar lijkt
nu dus verandering in te komen met Brabantse
Wal als nieuwe identiteit voor de regio aan de
westrand van Noord-Brabant.
Zelfs het pronkstuk van het vroegere markiezaat
krijgt een ander gezicht. Op 19 april meldde BN
DeStem dat het Markiezenhof van de toekomst
in alles Brabantse Wal zal ademen onder de
kop: "Brabantse Wal wordt hét thema". De wet
houder verzuchtte in het artikel dat hij met de
huidige bezoekersaantallen geen stadspaleis
kan draaien en nu maar kiest voor een "cen
traal station van de Brabantse Wal". Met het
gemeentelijk project Expeditie Catan worden
kosten noch moeite gespaard om een "ver-
marktbare identiteit" te vinden voor onze monu
menten, voor het museum en de evenementen
van de stad en daarbij krijgt het Markiezenhof
ook nog een hoofdrol rond het thema storytel
ling. De huidige omvormingsoperatie is zeker
niet de eerste. In het verleden is het roer al
vaker rigoureus omgegooid en je vraagt je af
waaraan het nou écht ligt dat we de trots van
onze stad niet vol in de schijnwerpers krijgen. Is
de naam niet goed, of hebben we nooit voldoen
de nagedacht over welk verhaal we er moeten
vertellen? Ik ben benieuwd hoe dit zich deze
keer gaat ontwikkelen. Ondertussen is Voorbij
IJdelheid in elk geval een schitterend verhaal
geworden over zes eeuwen zilver in onze streek
en ik hoop dat u meehelpt de bezoekersaantal
len van alle tentoonstellingslocaties flink op te
krikken! Vergeet u niet het bijbehorende boek af
te halen als u dat met de bon uit de vorige editie
van De Waterschans besteld heeft?
Tijdens de jaarvergadering van de Kring heeft er
een bestuurswisseling plaatsgevonden. Jan van
Tienen, die veel betekend heeft voor het suc
ces van de Hofzaal-lezingen en de School voor
Geschiedenis, kon zich na tweemaal drie jaar
bestuurslidmaatschap niet meer herkiesbaar
stellen en wij hebben op de Algemene Leden
vergadering afscheid van hem genomen. We zul
len zijn alerte en deskundige bijdrage missen,
maar gelukkig blijft hij actief binnen onze Kring.
Jan wordt opgevolgd door Flores Remijn, een
jonge master in de cultuurwetenschap met veel
interesse in de stadsgeschiedenis. Vanaf deze
plaats wil ik Jan nogmaals bedanken voor zijn
bijdrage en Flores van harte welkom heten in
het bestuur.
Koert Damveld, voorzitter
43
De Waterschans 2 - 2017
