"Dilectissime Godefride,
Een onbekende brief van Jacob
Baselius Jr. uit 1599
Jan Peeters en Jaap Dekker
Een brief van Baselius
Wie de naam Baselius hoort, denkt meteen terug aan het openluchtspel dat in de jaren 2006-2008 verschil
lende malen is opgevoerd in Brugge en in Bergen op Zoom. Het was een productie die gedragen werd door
grote aantallen enthousiaste amateurs. Aan de Bergse kant lag de organisatie in handen van de Stichting de
Vierschaar. Het verhaal was gebaseerd op historische gegevens, het thema was het leven van dominee Jacob
Baselius.
Half januari van dit jaar werd Jan Peeters door tand
arts en kunstkenner Jeroen Dikkes opmerkzaam ge
maakt op een document uit 1599 dat te koop was en
Afb. 1. Kostuum van de acteur die de rol van Baselius
speelde in 2006-2008, collectie Stichting Historische Kos
tuums (HIK), Bergen op Zoom.
In de historische werkelijkheid was er sprake van
twee personen: een vader en een zoon die beiden
Jacob Baselius heetten en beiden predikant waren.
Beiden waren aanvankelijk werkzaam in Brugge, la
ter in Bergen op Zoom. Om de structuur van het ver
haal niet al te ingewikkeld te maken, waren beiden
in het toneelstuk samengevoegd tot één figuur. Ds.
Jacob Baselius en zijn zoon ds. Jacob Baselius Jr.
hebben een belangrijk aandeel gehad in de vroege
organisatie van de protestantse kerk in Nederland.
Beiden speelden ook een belangrijke rol tijdens de
belegering van Bergen op Zoom door Parma in 1588.
De uitvoering van Baselius die plaatsvond op dins
dagavond 2 mei 2006 werd bijgewoond door Koningin
Beatrix. Haar bezoek was een grote eer voor onze
stad en vormde een belangrijke erkenning voor de
inzet van de vrijwilligers van De Vierschaar. Met haar
aanwezigheid als protestantse vorstin bracht de ko
ningin ook hulde aan de nagedachtenis van die be
langrijke en historische Bergse predikanten van het
eerste uur. Dominee Baselius Jr. was goed bevriend
met Prins Maurits, de voorganger van de koningin in
het verre verleden. Ook als erfgename van die Prins,
die Bergen op Zoom twee keer bevrijdde van een
Spaanse belegering, was koningin Beatrix aanwezig
bij Baselius.
De Waterschans 1 - 2018
18