De zuilen van de
Heerenkamer
Jan Weyts
Bij archiefonderzoek kwam de schrijver op het spoor van de waarschijnlijke herkomst van de zui
len die verwerkt zijn aan een in 1638 opgericht gebouw aan de achterplaats van het Stadhuis van
Bergen op Zoom.
Achter het Stadhuis Ligt een binnenplaats. Aan
de oostzijde daarvan staat een gebouw dat be
kend staat als de Heerenkamer (afb. 1, 2, 3). Het
werd in 1638 gebouwd als nieuwe vergaderruim
te voor burgemeesters en schepenen.1 De ver
gaderzaal voor de Brede Raad, een voorloper
van de Gemeenteraad, was de huidige Witte Zaal
van het Stadhuis, toen ook Heerenkamer ge-
noemd. Op de begane grond was er aanvanke
lijk een open galerij, die in 1 702 met muurwerk
afgesloten werd van de binnenplaats. In de
uiterste traveeën werden toen deurkozijnen
geplaatst, in de overige raamkozijnen op een
borstwering van vier voeten hoog.2 Die nieuwe
ruimte werd ingericht als werkkamer voor stads-
werklieden. Op de verdieping lag de nieuwe
vergaderkamer. Inwendig werd die kamer fraai
afgewerkt. Onder de moerbalken3 die voorzien
zijn van renaissance-sleutelstukken4, overeen
komend met die in de voorzalen van het Stad
huis, zijn fraaie gebeeldhouwde consoles aan
gebracht (afb. 4). Er is ook schrijnwerk gemaakt,
wellicht in de vorm van een lambrisering en
betimmeringen.5 Voor de schoorsteen zijn
schouwschenkels aangebracht.6 Verder is er
destijds een "Ieeren cleet" geschilderd, waaruit
afgeleid mag worden, dat er goudleer behang
sel is geweest7 Voor de verdere aankleding is
Afb. 1. Voorgevel van het gebouw van de Heerenkamer, na de
restauratie, foto Jan Weyts.
Afb. 2. Huidige interieur van de Heerenkamer, foto Jan Weyts
tAfb. 3. De begane grond van het Stadhuis, plattegrond uit
1890, collectie West-Brabants Archief. De Heerenkamer is
blauw ingevuld door de auteur.
De Waterschans 3 - 2018
108