Dr. Mark Bokhorst
De Brabantse Wal als Nederland
in het klein
Drs. Marco Vermunt
Archeologisch onderzoek
naar het kasteel van Wouw
Prof. dr. Paul Schnabel
Hoe eigenaardig is Nederland?
Luchtfoto fort Henricus eind juni 98. Foto: Niek Perdaems (met drone)
Dinsdag 2' maart Donderdag 11 aoril
In West-Brabant tussen Halsteren en Putte bestaat de
overgang van de hoge zandgronden naar het veet nattere
lage deel van Nederland uit een stciirand: een wal of zoom
Dergelijke hellingen vinaen wè ook bij de stuwwallen van
Midden-Nederland en in Zuid-Limburg. Op de Wal vinden
we bossen er. stuifzand-complexen met meren, onderaan
de Wal vooral veel klei en bij Woensdrecht/Calfven zelfs
ook een beetje veen. Kunnen we stellen dat het gebied
rond de Brabantse Wal in fysisch-geografische zin als
Nederland in het klein kan worden beschouwd?
Of is hier iets uitzonderlijks aan de hand?
Een van de grootste archeologische monumenten van
Brabant en misschien ook het onbekendste, is het
kasteelterrein van Wouw. Het kasteel was het bezit van
Gerard van Wesomaal, eerste heer van Bergen op Zoom
vanaf 1287. Later werd het het hoofdverblijf van Jan III
van Glymes. Die liet het uitbouwen tot een kolossale
fortificatie met een omvang van meer dan vijf hectare.
In da zeventiende eeuw viel het kasteel geleidelijk
ten prooi aan de sloophamer. Van 2016 tot 2018 is
het terrein opgegraven en dat heeft een ware schat
aan informatie over het kasteel en zijn
bewoningsgeschiedcnis opgeleverd.
Meer dan welk ander land ook is Nederland gemaakt en
ook steeds weer vermaakt door de bewonei s van het land.
Dat geldt niet alleen voor het natte en lage deel van het
land, maar ook voo- de gebieden waar geen strijd tegen het
water gevoerd hoefde te worden. Vaak wordt gedacht dat
het vlakke en geordende karakter van het in 1000 jaar tot
stand gekomen landschao ook bepalend is geworden voor
Nederlands 'geestesmerk', zoals Johan Huizinga dat
noemde. Het is interessant om ook de mogelijkheid te
onderzoeken dat juist door de menselijke invloed het land
steeds meer zelf de eigen aard van de Nederlander
weerspiegelt. De volgende vraag is dan of de schilderijen
op de tentoonstelling daarvoor ook aanwijzingen bevatten.
De lezingen vinden plaats in Museum Het Markiezenhof,
Steenbergsestraal 8 te Bergen op Zoom en duren van
20.00-22.00 uur. De zaal is open vanaf 19.30 uur.
Vanwege het vierde lustrum zal er een vijfde lezing aan de
reeks worden toegevoegd (die van Paul Schnabel). Bij
aankoop van een complete set lezingen 27,50 inclusief
koffie/Lheej krijgl u deze vijfde leziny er gratis bij. In de
voorverkoop zijn alleen kaarten voor de gehele reeks te
verkrijgen. Deze zijn te koop bij de cultuurbalie van het
Cultuurbedrijf ISteenbergsestraat 6) vanaf vrijdag 11
januari (dinsdag tot en met zondag van 11.00 tot 17.00 uur)
en bij de bovengenoemde andere organisaties. Wanneer er
nog kaarten voorradig zijn, is net vanaf woensdag 6 maart
mogelijk om kaarten per lezing te kopen, deze kosten
€10,- per stuk (op=op). U kunt net vooraf reserveren Voor
vragen kunt u mailen naar lezingenreeksl3bergenopzoom.nl
of bellen naar Yolande Kortlever (0166-277077).
7
Dinsdag 2 april
